Rola pediatry pierwszego kontaktu w opiece nad dzieckiem przewlekle chorym
Odcinek 7: Choroba nowotworowa
29.04.2002
prof. dr hab. med. Jerzy R. Kowalczyk, dr med. Marzena Samardakiewicz z Kliniki Hematologii i Onkologii Dziecięcej AM w Lublinie (Kierownik: prof. dr hab. med. Jerzy R. Kowalczyk)
Wybrane treści dla pacjenta
-
Dżuma
Dżuma jest chorobą ludzi i innych ssaków spowodowaną zakażeniem bakterią Yersinia pestis. Zła sława dżumy jest związana z pandemią, która miała miejsce w Średniowieczu i pochłonęła miliony ofiar. Aktualnie Yersinia pestis utrzymuje się w środowisku głównie dzięki gryzoniom i pasożytującym na nich pchłom.
-
Riketsjozy
Riketsjozy to choroby wywołane przez riketsje, namnażające się wewnątrzkomórkowo bakterie. Rezerwuarem riketsji są ssaki, na których pasożytują określone wektory - stawonogi (kleszcze, wszy, pchły, roztocza). Po zakażeniu dochodzi do rozsiewu bakterii drogą krwi. Riketsje powodują zapalenia naczyń, głównie małych tętnic i naczyń włośniczkowych. Indukuje to proces krzepnięcia krwi w naczyniach i prowadzi do ich niedrożności. Dotyczy to przede wszystkim naczyń skóry, mięśnia sercowego, mięśni szkieletowych, ośrodkowego układu nerwowego i nerek.
-
Borelioza z Lyme
Borelioza jest chorobą odkleszczową. Nie ma na nią szczepionki. Diagnozę stawia się na podstawie konstelacji objawów, w tym obecności rumienia wędrującego oraz testów serologicznych, rozpoczynając od testu ELISA. W leczeniu stosuje się antybiotyki. Neuroborelioza może wystąpić zarówno w późnej, jak i wczesnej rozsianej fazie boreliozy.
-
Dur brzuszny
Dur brzuszny jest przeważnie ciężką chorobą, która przebiega z wysoką gorączką i złym stanem ogólnym chorego. U osób dorosłych zwykle występują objawy ze strony wielu narządów: bóle głowy, biegunka, powiększenie wątroby i śledziony, a stan ogólny pacjenta jest ciężki (toksemia). W odróżnieniu od dorosłych, u dzieci przebieg duru brzusznego jest zwykle lekki. Typowym stałym objawem jest powiększenie śledziony, często występują dodatnie objawy oponowe.
-
Biegunki wywołane przez pałeczki Salmonella (salmonellozy)
Wszystkie zakażenia pałeczkami Salmonella zaczynają się od ich spożycia z zanieczyszczonym pokarmem lub wodą. Do zakażenia potrzeba dużej liczby bakterii, dlatego zwiększona podatność na salmonellozy dotyczy osób o zmniejszonej kwasowości soku żołądkowego, z zaburzoną florą bakteryjną jelit po antybiotykach lub z uszkodzoną barierą jelitową.
-
Bruceloza
Bakterie z rodzaju Brucella znajdują się w wydalinach i wydzielinach zakażonych zwierząt, w mleku, moczu, płynie owodniowym. Do zakażenia dochodzi drogą pokarmową (mięso bez obróbki termicznej, surowe mleko i przetwory z niepasteryzowanego mleka), przez skórę, spojówki i błony śluzowe wskutek kontaktu bezpośredniego z chorym zwierzęciem lub (rzadziej) drogą wziewną.
-
Leptospiroza
Leptospiroza jest bakteryjną chorobą zakaźną wywołaną przez krętki z rodzaju Leptospira występujące na całym świecie z wyjątkiem strefy polarnej. Do zakażenia człowieka dochodzi w sposób przypadkowy przez błony śluzowe lub uszkodzoną skórę narażoną na kontakt z płynami ustrojowymi zwierzęcia z ostrą leptospirozą lub poprzez ekspozycję na wodę lub glebę zanieczyszczoną moczem zakażonych przewlekle zwierząt.
-
Ropień mózgu
Przyczyną ropnia mózgu jest zakażenie bakteryjne ośrodkowego układu nerwowego, szerzące się drogą krwiopochodną lub przez ciągłość z ropnego zapalenia zatok, ucha środkowego, wyrostka sutkowatego lub zęba.
-
Choroba kociego pazura
Choroba kociego pazura występuje na całym świecie, ale jest częstsza w krajach o klimacie ciepłym i wilgotnym. W krajach o klimacie umiarkowanym, takich jak Polska, choroba częściej występuje jesienią i zimą – większość przypadków jest rozpoznawana od września do stycznia. Chorują najczęściej dzieci w wieku do 15 lat.
-
Krztusiec
Krztusiec, znany dawniej jako koklusz, to ostra choroba zakaźna dróg oddechowych – bakteryjne zapalenie tchawicy i oskrzeli wywoływane przez zakażenie pałeczką krztuśca. Najważniejszym objawem krztuśca jest bardzo silny, napadowy, przewlekły kaszel, któremu zwykle towarzyszy duszność i świst wdechowy, określany jako „pianie”, lub wymioty pod koniec napadu kaszlu.