Skróty:
BMD – gęstość mineralna kości, GKS – glikokortykosteroidy, BOKU – bliższy odcinek kości udowej, DXA – dwuwiązkowa absorpcjometria rentgenowska,
EULAR – European League Against Rheumatism
Diagnostyka
Na ostateczne podsumowanie czekają ciągle efekty prac grupy ekspertów współpracujących z WHO pod przewodnictwem Johna A. Kanisa, mające na celu wdrożenie obliczeń 10-letniego ryzyka złamań do ogólnie przyjętego algorytmu diagnostyczno-terapeutycznego w osteoporozie.
W roku 2007 opublikowano kolejną pracę oceniającą przydatność diagnostyczną klinicznych czynników ryzyka oraz densytometrii w ocenie ryzyka złamań.[1] Metaanalizą objęto 9 badań wieloośrodkowych z udziałem 47 tysięcy osób, a wyodrębnione na tej podstawie czynniki ryzyka poddano niezależnej weryfikacji w kolejnych 11 badaniach. Ujawniono dużą wartość predykcyjną wyniku densytometrii oraz klinicznych czynników ryzyka w przewidywaniu złamań bliższego odcinka kości udowej (BOKU) oraz innych złamań osteoporotycznych. Co ciekawe, nie stwierdzono sumowania się wyniku densytometrii i czynników klinicznych w ocenie ryzyka. W wydanych w Polsce wytycznych z zakresu diagnostyki i leczenia osteoporozy, opracowanych przez przedstawicieli 18 towarzystw naukowych, zaproponowano 2-etapowe postępowanie diagnostyczne:[2]
1) skrining oparty na badaniu podmiotowym (analiza klinicznych czynników ryzyka) i przedmiotowym
2) ocenę 10-letniego ryzyka złamań na podstawie badania densytometrycznego, metabolizmu kostnego, przebytych bezobjawowych złamań kręgów oraz wybranych czynników ryzyka złamań, takich jak wiek, płeć, przebyte złamanie
niskoenergetyczne po 45. roku życia i kortykoterapia (prednizon >=5 mg/d przez >3 miesiące).