Postępowanie u chorych z nieżylakowym krwawieniem z górnego odcinka przewodu pokarmowego – podsumowanie aktualnych zaleceń
23.09.2010
Joshua Greenspoon, Alan Barkun MD CM MSc
Wybrane treści dla pacjenta
-
Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy
Wrzody żołądka i dwunastnicy są częstą chorobą, w przebiegu której dochodzi do cyklicznego pojawiania się wrzodów trawiennych. Najczęstszą przyczyną jest zakażenie Helicobacter pylori. Objawem wrzodów żołądka i dwunastnicy jest ból w górnej części brzucha, występujący w przypadku wrzodu żołądka podczas posiłków, a w przypadku wrzodu dwunastnicy – na czczo (w tym w nocy ok. godz. 23.00–2.00) i w ciągu 2–3 godzin po posiłkach, ustępujący po spożyciu pokarmu lub przyjęciu leków zobojętniających kwas solny. Często przebieg choroby jest bezobjawowy.
-
Astma ciężka (oporna na leczenie)
Pacjenci z ciężką astmą doświadczają dużego obciążenia objawami, zaostrzeniami i działaniami niepożądanymi leków. Towarzyszą im częste duszności, świszczący oddech, ucisk w klatce piersiowej oraz kaszel, które przeszkadzają w codziennym życiu, aktywności fizycznej i spaniu. Niestosowanie się do zaleceń lekarza to najczęstsza przyczyna problemów z kontrolą astmy.
-
Ostre niedokrwienie kończyny górnej
Przyczynami ostrego niedokrwienia kończyny są najczęściej zator (74% przypadków) lub zakrzep (5–35% przypadków). Do rzadszych przyczyn należą: zapalenie naczyń, rozwarstwienie ściany tętnicy, uraz lub uszkodzenie tętnicy (np. jako powikłanie niektórych zabiegów wewnątrznaczyniowych).
-
Przetaczanie (transfuzja) preparatów krwi
Przetaczanie preparatów krwi jest postępowaniem ratującym życie i zdrowie i zawsze musi być stosowane zgodnie ze wskazaniami. Praktycznie nie ma bezwzględnego przeciwwskazania do przetaczania preparatów krwi, natomiast część pacjentów musi otrzymać preparaty krwi poddane wcześniej specjalnemu przygotowaniu.
-
Dyspepsja
Dyspepsja to zespół objawów powodujących dyskomfort związany z przyjmowaniem pokarmów i trawieniem – ból w górnej części brzucha, uczucie pełności po jedzeniu, wczesne uczucie sytości, nudności i wymioty. Najczęściej występuje dyspepsja czynnościowa, czyli bez uchwytnej przyczyny.
-
Próba prowokacyjna z kwasem acetylosalicylowym
Badanie jest wykorzystywane w celu potwierdzenia albo wykluczenia nadwrażliwości na kwas acetylosalicylowy (aspirynę).
-
Przetaczanie preparatów krwi i produktów krwiopochodnych
Transfuzja niewiele różni się od podawania kroplówki dożylnej. Podczas przetaczania pielęgniarka lub lekarz mogą okresowo monitorować czynność serca, ciśnienie tętnicze i temperaturę ciała. Szybkość przetaczania uzależniona jest od rodzaju podawanego składnika, zwykle przetoczenie trwa około 30 minut. Każda transfuzja wpisywana jest do historii choroby pacjenta, karty gorączkowej i książki transfuzyjnej.
-
Ostre śródmiąższowe zapalenie płuc
Ostre śródmiąższowe zapalenie płuc jest gwałtownie postępującą postacią śródmiąższowego zapalenia płuc, czyli zapalenia toczącego się w tkance, w której rozpięte są pęcherzyki płucne. Występuje najczęściej u osób w średnim wieku. Ostre śródkmiąższowe zapalenie płuc jest ciężką chorobą o nieznanej przyczynie. Znaczna część chorych umiera mimo leczenia.
-
Astma aspirynowa
Astma aspirynowa, obecnie określana jako choroba układu oddechowego nasilana przez aspirynę jest szczególną postacią astmy. Podstawową jej cechą jest nadwrażliwość na aspirynę (kwas acetylosalicylowy) i inne niesteroidowe leki przeciwzapalne, oznaczane często skrótem NLPZ lub pochodzącym z języka angielskiego skrótem NSAID.
-
Zapalenie błony śluzowej żołądka
Zapalenie błony śluzowej żołądka to stan, w którym dochodzi do uszkodzenia błony śluzowej żołądka. Najczęściej jest to spowodowane przez bakterię Helicobacter pylori. Inną postacią uszkodzenia błony śluzowej jest ostra gastropatia krwotoczna (nadżerkowa), w przebiegu której na powierzchni błony śluzowej powstają krwawiące nadżerki (ubytki).