Zobacz także serwis: www.mp.pl/szczepienia
Zobacz również: Ogólne wytyczne dotyczące szczepień ochronnych – cz. 1. Zalecenia amerykańskiego Komitetu Doradczego ds. Szczepień Ochronnych (ACIP)
Opracowali: lek. Iwona Rywczak, dr med. Piotr Sawiec, dr med. Jacek Mrukowicz
Skróty: DTPa – szczepionka przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi (bezkomórkowa), dTpa – szczepionka zawierająca toksoid tężcowy, zmniejszoną dawkę toksoidu błoniczego i bezkomórkowe komponenty krztuśca (dla młodzieży i dorosłych), DTPw – szczepionka przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi (całokomórkowa), MMR – szczepionka przeciwko odrze, śwince i różyczce, MMRV – szczepionka skojarzona przeciwko odrze, śwince, różyczce i ospie wietrznej, NOP – niepożądany odczyn poszczepienny
Przeciwwskazania oraz sytuacje wymagające zachowania szczególnej ostrożności
Definicje
Przeciwwskazanie – stan, w którym ze względu na ryzyko wystąpienia ciężkich niepożądanych odczynów poszczepiennych (NOP) należy zrezygnować ze szczepienia (dawniej tzw. przeciwwskazanie bezwzględne – przyp. red.).
Sytuacja wymagająca zachowania szczególnej ostrożności (dawniej tzw. przeciwwskazanie względne – przyp. red.) – stan, który wiąże się z ryzykiem wystąpienia ciężkiego NOP po szczepieniu (np. szczepienie przeciwko grypie osoby, u której wystąpił zespoł Guillaina i Barryégo w ciągu 6 tygodni po poprzedniej dawce szczepionki przeciwko grypie) lub istotnego upośledzenia odporności poszczepiennej (np. podanie szczepionki przeciwko odrze osobie, której niedawno przetoczono krew). W takich przypadkach zwiększa się ryzyko wystąpienia reakcji poszczepiennej cięższej niż można by się było tego spodziewać w innej sytuacji, jednak jest ono mniejsze niż w stanach będących przeciwwskazaniem do szczepienia, a korzyści ze szczepienia (zmniejszenie ryzyka ciężkich powikłań choroby zakaźnej) w wielu sytuacjach znacznie przewyższają ryzyko i konsekwencje NOP. Ustalono standardy przeprowadzania szczepień ochronnych u dzieci z uwzględnieniem rzeczywistych przeciwwskazań oraz sytuacji wymagających zachowania ostrożności. Poniżej przedstawiono zalecenia ogólne oraz dotyczące wybranych szczepień (szczegółowe informacje dla poszczególnych szczepionek – p. tab.).