Postępy w gastroenterologii i hepatologii dziecięcej w 2009 roku

20.01.2011

Prof. dr hab. med. Piotr Socha, lek. Wojciech Jańczyk, lek. Anna Rybak
Klinika Gastroenterologii, Hepatologii i Immunologii Instytutu "Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka" w Warszawie

Skróty: ALT – aminotransferaza alaninowa, ChLC – choroba Leśniowskiego i Crohna, GERD – choroba refluksowa przełyku, IPP – inhibitory pompy protonowej, NAFLD – niealkoholowa choroba stłuszczeniowa wątroby, NZJ – nieswoiste zapalenie jelit

Główne punkty

Nieskuteczność leczenia zaparcia często wynika ze zbyt wczesnego odstawiania leków oraz stosowania zbyt małych dawek leków.

Opublikowano nowe wytyczne dotyczące postępowania w chorobie refluksowej przełyku.

Opublikowano brytyjskie wytyczne dotyczące diagnostyki i leczenia nieswoistych zapaleń jelit. Scharakteryzowano w nich między innymi role lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, polegąjacą na monitorowaniu stanu klinicznego pacjenta oraz skuteczności i potencjalnych działań niepoąądanych leczenia.

Wczesne zachorowania na chorobę Leśniowskiego i Crohna mogą być spowodowane defektem receptora dla interleukiny 10.

Aktualnie stosowane górne granice norm aktywności aminotransferaz u dzieci prawdopodobnie powinny zostać zmniejszone.

W przeglądzie systematycznym oceniono skuteczność różnych leków w terapii niealkoholowej choroby stłuszczeniowej wątroby.

Gastroenterologia dziecięca obejmuje wiele częstych zaburzeń, których leczeniem zajmują się nie tylko gastroenterolodzy, ale również pediatrzy. Do tych nieprawidłowości należy zaparcie stolca i choroba refluksowa przełyku (gastroesophageal reflux disease – GERD). Pediatrzy coraz częściej we współpracy z gastrologiem opiekują się także pacjentami z nieswoistym zapaleniem jelit (NZJ), ponieważ wymaga tego stale zwiększająca się liczba chorych, przewlekły charakter choroby i konieczność stałego monitorowania jej przebiegu. W związku z powyższym w niniejszym opracowaniu zwrócono szczególną uwagę właśnie na te zagadnienia.

Wybrane treści dla pacjenta

Badanie kontrastowe górnego odcinka przewodu pokarmowego Dowiedz się, na czym polega i jak przebiega badanie oraz w jaki sposób się do niego przygotować.
Kaszel w pozycji leżącej, czy to objaw kaszlu refluksowego? Od 4 miesięcy kaszlę, w dzień kaszel jest mokry, odkrztuszający, wieczorem suchy. Co może być przyczyną?
Zapalenia stawów w przebiegu nieswoistych zapaleń jelit Dokładna przyczyna występowania zapaleń stawów związanych z nieswoistymi zapaleniami jelit nie jest znana. Przypuszcza się, że zapalenia stawów są powiązane z nieprawidłowościami dotyczącymi funkcjonowania układu odpornościowego, które występują przy nieswoistych zapaleniach jelit. Czasem objawy zapalenia stawów pojawiają się przed zdiagnozowaniem wrzodziejącego zapalenia jelit lub choroby Leśniowskiego i Crohna.
Choroba refluksowa przełyku (refluks): przyczyny, objawy i leczenie Choroba refluksowa przełyku to stan, w którym nieprawidłowe zarzucanie treści żołądkowej do przełyku powoduje uciążliwe objawy lub powikłania. Typowymi objawami refluksu są: zgaga oraz uczucie cofania się treści żołądkowej do przełyku, które nasilają się w pozycji leżącej na wznak, przy pochylaniu się, zwłaszcza po obfitym lub tłustym posiłku. W leczeniu stosuje się modyfikację trybu życia oraz leki, głównie hamujące wydzielanie kwasu solnego. Choroba refluksowa przełyku jest chorobą przewlekłą.
Zaparcia - objawy, przyczyny, leczenie i leki na zaparcia Zaparcie to zbyt mała częstotliwość wypróżnień i towarzyszące temu objawy. Zaparcia są częste, a jeśli występują przewlekle, to najczęściej ich przyczyną są zaburzenia czynnościowe (czyli nie są związane z chorobą organiczną). Leczenie polega na wprowadzeniu nawyków sprzyjających prawidłowym wypróżnieniom: aktywności fizycznej oraz przyjmowaniu odpowiedniej ilości płynów i błonnika.
Rektoskopia Badanie rektoskopowe jest to badanie endoskopowe odbytnicy a badanie rektosigmoidoskopowe to badanie endoskopowe odbytnicy i esicy (końcowej części jelita grubego).
Kolonoskopia Kolonoskopia to badanie endoskopowe okrężnicy - najdłuższej i największej części jelita grubego.
Gazy jelitowe Gazy jelitowe są naturalnie obecne w jelitach. Pochodzą z powietrza połykanego podczas posiłków, podczas mówienia, a także jako produkt fermentacji jelitowej, głównie w jelicie grubym. Gromadzeniu się gazów w jelitach sprzyja spożywanie niektórych pokarmów (np. roślin strączkowych, kapusty), a także niektóre choroby, np. zespół rozrostu bakteryjnego (SIBO) lub zespół jelita drażliwego. Leczenie jest zależne od przyczyny, w pierwszej kolejności należy przeanalizować, czy gazy nie stanowią skutku diety.
Dieta w chorobie refluksowej W kontrolowaniu objawów refluksowej choroby przełyku istotne znaczenie ma modyfikacja stylu życia i zmiana nawyków żywieniowych. Do czynników zwiększających ryzyko rozwoju tej choroby należą: nadmierna masa ciała, palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu, stres oraz brak aktywności fizycznej.
Dieta w zaparciach W znacznym stopniu na występowanie zaparć wpływa styl życia i nieprawidłowe nawyki żywieniowe. I choć stres, spożywanie posiłków w pośpiechu oraz brak aktywności fizycznej może sprzyjać zaparciom, to w każdej sytuacji należy wykluczyć zmiany chorobowe i organiczne.