×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Cukrzyku! Nie daj się złamać!

dr n. med. Barbara Katra
Klinika Chorób Metabolicznych UJ CM, Kraków

Czy u chorych na cukrzycę ryzyko wystąpienia osteoporozy jest większe? Czy dotyczy to tylko chorych na cukrzycę typu 1, czy również typu 2?

Większość wyników dotychczas przeprowadzonych badań wskazuje na zmniejszoną gęstość kości (wykazywaną w badaniu densytometrycznym) u chorych na cukrzycę typu 1 w stosunku do osób niecierpiących na tę chorobę. U chorych na cukrzycę typu 1 stwierdza się 7-12-krotnie większe ryzyko złamania osteoporotycznego kości! Nie wyjaśniono jeszcze w pełni wszystkich czynników odpowiedzialnych za to zjawisko. Uważa się, że jednym z powodów takiej kruchości kości jest bezwzględny brak insuliny i niedobór insulinopodobnego czynnika wzrostu, które odpowiadają za prawidłową mineralizację tkanki kostnej. U osób chorych na cukrzycę typu 1 obserwuje się zmniejszoną liczbę i aktywność osteoblastów - komórek odpowiedzialnych za tworzenie tkanki kostnej. Cukrzyca typu 1 zwykle rozwija się u dzieci i osób młodych, choroba ta powoduje upośledzenie tworzenia się tkanki kostnej, w efekcie chory nie osiąga odpowiedniej szczytowej masy kostnej w okresie wzrostu szkieletu (wiek młodzieńczy). Dodatkowo już po 20. roku życia (fizjologicznie >40. rż.) rozpoczyna się resorpcja kości - powodująca zmniejszenie ich gęstości - najprawdopodobniej w związku ze złym wyrównaniem stężenia glukozy. Wzrostowi glikemii towarzyszy nadmierna utrata wapnia z moczem.

U chorych na cukrzycę typu 1 najczęściej dochodzi do złamania bliższego końca kości udowej (często określanego jako złamanie szyjki kości udowej, lub potocznie jako tzw. złamanie biodra), na drugim miejscu co do częstości są złamania kręgów. Złamanie osteoporotyczne to takie, do którego może dojść przy upadku lub podczas wykonywania codziennych czynności.

U osób chorych na cukrzycę typu 2 w badaniu densytometrycznym stwierdza się większą gęstość kości w porównaniu z osobami, które nie cierpią na tę chorobę, ale mimo to w tej populacji pacjentów częstość złamań jest około dwukrotnie większa i są to najczęściej złamania bliższego końca kości udowej. Uważa się, że jest to związane z gorszą jakością tkanki kostnej. Przyczyny tego zjawiska nie zostały jeszcze w pełni wyjaśnione.

Wszyscy chorzy na cukrzycę ograniczają spożywanie produktów mlecznych ze względu na zawartość w nich laktozy i podaż wapnia w ich diecie jest niewystarczająca. Przewlekłe powikłania cukrzycy, takie jak przewlekła niewydolność nerek czy neuropatia autonomiczna, również przyczyniają się do rozwoju osteoporozy. Osoby chore na cukrzycę cechuje również większe ryzyko upadków w wyniku niedocukrzeń, polineuropatii (zaburzenia czucia) czy retinopatii (zaburzenia widzenia), gorsze jest także gojenie się złamań.

Jak zapobiec rozwojowi osteoporozy?

Osoby chore na cukrzycę typu 1 powinny się poddawać okresowym badaniom densytometrycznym. U chorych na cukrzycę typu 2 wyniki tego badania to nie mają jednoznacznego związku z częstością złamań, ponieważ zwykle gęstość kości tych osób jest zwiększona, a jednocześnie nie ma nieinwazyjnych badań oceniających jakość kości.

By zapobiec rozwojowi osteoporozy u chorych na cukrzycę należy im zapewnić odpowiednią podaż wapnia i witaminy D3. Dobór dawki preparatów, które je zawierają, powinien być poprzedzony oznaczeniem stężenia wapnia całkowitego i 25(OH)D3 we krwi. Należy podkreślić, że zwykle preparaty wapniowe zawierają niewystarczającą (mniejszą niż zalecana w nowych wytycznych) ilość witaminy D3 i dlatego często należy dodatkowo przyjmować preparat witaminy D3.

Bardzo ważną rolę w formowaniu wytrzymałego szkieletu odgrywa aktywność fizyczna – wybierając spacer zamiast siedzenia przed telewizorem poprawiamy jakość kości i zaopatrzenie w witaminę D3!

17.02.2017
Zobacz także
  • Suplementacja wapnia w profilaktyce i leczeniu osteoporozy
  • Osteoporoza
Wybrane treści dla Ciebie
  • Kwasica ketonowa
  • Cukrzyca u dzieci
  • Szczegółowe zalecenia dietetyczne w stanie przedcukrzycowym
  • Zmiany w układzie ruchu związane z cukrzycą
  • Osteoporoza u chorych na POChP
  • Neuropatia cukrzycowa
  • Makulopatia cukrzycowa
  • Hiperglikemia poranna
  • Złamanie szyjki kości udowej
  • Kwasica mleczanowa
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta