Skróty: CI – przedział ufności; ERAS – protokół kompleksowej opieki okołooperacyjnej dla poprawy wyników leczenia; GDFT – zbilansowana płynoterapia okołooperacyjna; LOS – czas pobytu w szpitalu; OIT – oddział intensywnej terapii; PVI – wskaźnik zmienności fali pletyzmograficznej; RCT – badania z randomizacją; RR – ryzyko względne; TED – dopplerowskie badanie przezprzełykowe
Metody:
- RCT porównujące zbilansowaną i tradycyjną płynoterapię okołooperacyjną
- doniesienia publikowane od stycznia 1995 do grudnia 2014 roku 23 RCT
- badania dotyczące protokołu ERAS (10 RCT) a także zbilansowana płynoterapia w grupie pacjentów objętych tradycyjną opieką okołooperacyjną (13 RCT)
- GDFT szacowana było w oparciu o TED (12 RCT), parametry hemodynamiczne z linii tętniczej promieniowej (9 RCT), PVI (1 RCT), urządzenie nieinwazyjne do monitorowania rzutu serca (1 RCT)
Populacja:
- 2099 pacjentów
- chirurgia kolorektalna (8 RCT), górny odcinek przewodu pokarmowego (1 RCT), zabiegi urologiczne (2 RCT), brzuszne naczyniowe (1 RCT), ginekologiczne (1 RCT) i badania obejmujące różne zabiegi brzuszne (10 RCT)
Interwencja: zbilansowana płynoterapia okołooperacyjna
Grupa 1: GDFT (n = 1040)
Grupa 2 (kontrolna): tradycyjna płynoterapia okołooperacyjna (n = 1059)
Punkty końcowe: zachorowalność, 30-dniowa śmiertelność, czas pobytu w szpitalu (length of stay - LOS), czas pobytu na OIT, czas powrotu czynności przewodu pokarmowego, przypadki pooperacyjnej niedrożności porażennej jelit
Wyniki: W grupie 1. w porównaniu z grupą 2. stwierdzono:
- mniejszą całkowitą zachorowalność (RR 0,76, 95% CI 0,66–0,89, p = 0,0007)
- krótszy LOS (śr. różnica –1,55 dnia, 95% CI od –2,73 do –0,36, p = 0,01)
- krótszy czas pobytu na OIT (śr. różnica –0,63 dnia, 95% CI od –1,18 do –0,09, p = 0,02)
- szybszy powrót perystaltyki mierzony czasem oddania pierwszego stolca (śr. różnica –0,90 dnia, 95% CI od –1,48 do –0,32 dnia, p = 0,002).
- śmiertelności (RR 0,63, 95 % CI 0,32–1.24, p = 0,18)
- częstości wystąpienia pooperacyjnej niedrożności porażennej jelit (RR 0,63, 95% CI 0,32–1,22, p = 0,17).
- zachorowalności (RR 0,86, 95% CI 0,70–1,05, p = 0,14)
- śmiertelności (RR 0,89, 95 % CI 0,27–2,94, p = 0,85)
- LOS (śr. różnica –0,71 dnia, 95% CI od –1,91 do 0,49, p = 0,25)
- częstości wystąpienia pooperacyjnej niedrożności porażennej jelit (RR 0,62, 95% CI 0,29–1,33, p = 0,22).
- krótszy czas pobytu na OIT (śr. różnica –0,63 dnia, 95% CI od –0,94 do –0,32, p <0,0001)
- szybszy powrót perystaltyki mierzony czasem oddania pierwszego stolca (śr. różnica –1,09 dnia, 95% CI od –2,03 do –0,15 dnia, p = 0,02).
Wnioski
Ta metaanaliza pokazuje, że korzyści wynikające z zastosowania GDFT mogą nie być tak znaczące, jak wcześniej sugerowano. W czasie zbierania badań zmieniło się podejście do opieki nad pacjentem skróceniu uległ przewidywany czas pobytu w szpitalu po zabiegu, zmniejszono okołooperacyjną podaż dożylną płynów, unikając zarówno przeciążenia płynami jak i sodem, a także zaczęto wprowadzać protokół ERAS. Wytyczne NICE zalecają GDFT w grupie pacjentów „poddawanych zabiegom rozległym lub dużego ryzyka”. Badanie to sugeruje jednak, że ewentualne zalety GDFT mogą nie być tak wyraźne dla wszystkich pacjentów poddawanych dużym zabiegom brzusznym. Połączenie z protokołem ERAS, który jest coraz częściej wdrażany na całym świecie sprawia, że korzyści te są szczególnie osłabione. Stosowanie GDFT może być bardziej użyteczne w grupie pacjentów z grupy dużego ryzyka, nie ma jednak ostatecznych danych na poparcie tego podglądu.