Jak często depresja znajduje się u podłoża przewlekłych deficytów poznawczych, jest „pseudootępieniem”?
29.06.2017
Prof. dr hab. n. med. Jerzy Leszek
Katedra i Klinika Psychiatrii, Wydział Lekarski Kształcenia Podyplomowego UM, Wrocław
Wybrane treści dla pacjenta
-
Depresja sezonowa
Depresja sezonowa ma sezonowo-nawrotowy przebieg, co oznacza, że epizody depresyjne pojawiają się najczęściej u pacjenta późną jesienią lub wczesną zimą i trwają do wiosny, kiedy to dochodzi do poprawy nastroju. Zdarza się, choć znacznie rzadziej, że objawy choroby obserwuje się wiosną i latem, a w okresie jesienno-zimowym dochodzi do remisji.
-
Depresja i psychoza poporodowa
Depresja poporodowa i inne zaburzenia psychiczne tego okresu związane są z ryzykiem negatywnego wpływu na życie i funkcjonowanie samej kobiety, dziecka oraz całej rodziny. Brak odpowiedniego rozpoznania i leczenia może mieć niekorzystny wpływ na relacje kobiety z dzieckiem, partnerem i rodziną.
-
Zaburzenia pamięci
Zaburzenia pamięci występujące sporadycznie (np. trudności z przypomnieniem sobie, gdzie zostawiło się klucze) mogą wystąpić u każdej zdrowej osoby. Na zdolność koncentracji i zapamiętywania wpływa nie tylko stan zdrowia, ale także czynniki przemijające – czy dana osoba jest wypoczęta, czy w danym momencie przeżywa stres psychiczny, czy dociera do niej dużo bodźców. Pamięć robocza służy do przechowywania danych potrzebnych na bieżąco do wykonania danej czynności. Jej zaburzenia powodują zapominanie, np. numeru telefonu, gdzie został samochód na parkingu. Najcięższy stopień zaburzeń poznawczych to otępienie (demencja).
-
Otępienie czołowo-skroniowe
Początek choroby zwykle jest trudno zauważalny i powoli postępujący. Objawy otępienia czołowo-skroniowego mogą być bardzo dyskretne i ledwie zauważalne nawet dla osób przebywających codziennie w otoczeniu chorego. Nagła zmiana charakteru, zaniki pamięci, nadmierna impulsywność lub nasilona apatia, a także postępujące trudności w porozumiewaniu się powinny skłonić najbliższą rodzinę chorego do kontaktu z lekarzem.
-
Łagodne zaburzenia poznawcze
Przyczyną powstawania łagodnych zaburzeń poznawczych są zmiany naczyniowe lub uszkodzenia układu nerwowego, czyli neurodegeneracja. Prawdopodobnie zaburzenia takie mogą również powodować liczne, drobne urazy głowy.
-
Otępienie
Otępienie jest stanem chorobowym, w którym dochodzi do postępującego upośledzenia funkcji intelektualnych. U osoby z otępieniem pojawiają się problemy z pamięcią, spowolnienie myślenia, a także zaburzenia zachowania.
-
Depresja maskowana
Określenie „maskowana” oznacza, że faktyczny problem, jakim jest depresja, ukrywa się za objawami wskazującymi na inną chorobę. Charakterystyczne w jej przebiegu jest to, że objawy pod postacią obniżonego nastroju, zmniejszonej energii oraz niemożności cieszenia się tym, co wcześniej sprawiało przyjemność są mniej nasilone lub wcale nie występują, a na pierwszy plan wysuwają się m.in. zaburzenia snu, lęk o falującym przebiegu, różnego rodzaju dolegliwości somatyczne, a także zespoły bólowe.
-
Choroba Huntingtona
Główne objawy choroby Huntingtona to zaburzenia ruchowe, otępienie oraz zaburzenia osobowości. Zwykle choroba rozpoczyna się skrycie i postępuje powoli, początkowo ujawniają się zaburzenia nastroju, nieadekwatne zachowanie, widoczne są także zmiany w osobowości chorego.
-
Zaburzenia depresyjne u dzieci i młodzieży
Depresję stwierdza się u 2% dzieci (dotyka ona równie często dziewczynki i chłopców) oraz nawet u 8% nastolatków (częściej chorują dziewczęta). Szacuje się, że szeroko rozumiane zaburzenia depresyjne mogą występować 20% nastolatków, a niektóre źródła podają, że objawy depresyjne stwierdza się u blisko co trzeciego nastolatka.
-
Depresja okołomenopauzalna
Menopauza (okres przekwitania, klimakterium) to zazwyczaj naturalny proces biologiczny, w przebiegu którego u kobiet (w wieku około 45–50 lat) dochodzi do zmniejszenia i ostatecznie zatrzymania produkcji estrogenów, co wiąże się początkowo z nieregularnym występowaniem cyklów miesiączkowych, aż do ich ostatecznego zatrzymania.