Okulistyka dla nieokulistów. 25-letnia kobieta uderzona w oko ręką przez dziecko
18.10.2010
dr med. Arkadiusz Pogrzebielski, dr hab. med. Bożena Romanowska-Dixon
Katedra Okulistyki i Onkologii Okulistycznej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie
Wybrane treści dla pacjenta
-
Wylew podspojówkowy
Spojówka zawiera liczne naczynia krwionośne. Nierzadko zdarza się, że ciągłość tych delikatnych naczyń ulega przerwaniu, powodując wylanie się krwi pod spojówką.
-
Rak płaskonabłonkowy spojówki
Rak płaskonabłonkowy spojówki to nowotwór złośliwy wywodzący się z nabłonka spojówki. Wyróżnia się dwie postacie raka: przedinwazyjną oraz inwazyjną. Rak płaskonabłonkowy może naciekać sąsiednie struktury oka oraz dawać przerzuty do regionalnych węzłów chłonnych i przerzuty odległe. Przyczyny rozwoju raka płaskonabłonkowego nie są do końca poznane, jednak wyniki badań wskazują na dużą rolę promieniowania ultrafioletowego (UVA, UVB) oraz zakażeń podtypem 16 lub 18 wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV).
-
Migrena (oczna)
Migreną oczną określa się objawy okulistyczne występujące w trakcie epizodu migreny z aurą. Aura migrenowa może mieć zarówno charakter wzrokowy, czuciowy, jak i motoryczny. Migrena oczna objawia się bólem głowy z towarzyszącymi mroczkami, światłowstrętem oraz drganiem obrazu, niekiedy pojawiają się objawy zespołu Hornera. Diagnostyka okulistyczna pozwala wykluczyć inne przyczyny bólu głowy i oczu. Leczenie migreny ocznej polega na zapobieganiu epizodom bólu oraz przerywaniu napadów.
-
Retinopatia cukrzycowa
Retinopatia cukrzycowa oznacza patologiczne zmiany w siatkówce. Główną przyczyną niekorzystnych zmian zachodzących w oczach u osób chorujących na cukrzycę jest brak wyrównania metabolicznego cukrzycy
-
Jaskra
Jaskra to grupa chorób, których wspólną cechą jest postępujący zanik nerwu wzrokowego (neuropatia jaskrowa). W przebiegu jaskry może nastąpić całkowita i nieodwracalna utrata wzroku.
-
Złośliwe guzy powiek
Guzy powiek to nowotwory skóry, które mogą mieć charakter zarówno łagodny, jak i złośliwy. Na złośliwy charakter guza skóry może wskazywać jego owrzodzenie, zwłaszcza gdy towarzyszy mu krwawienie, powstawanie krost, wydobywanie się wydzieliny z guza, jego nieregularne zabarwienie, uniesienie brzegów przypominające wyglądem masę perłową, obecność drobnych naczyń w obrębie guza, uszkodzenie przez guz brzegu powieki czy utrata rzęs w okolicy guza.
-
Zmiany barwnikowe spojówek
Zmiany barwnikowe spojówki są łatwo zauważalne na powierzchni gałki ocznej. Powstają one z komórek barwnikowych (melanocytów, melanoforów), które w okresie rozwoju embrionalnego wędrują m.in. do skóry, błony naczyniowej oka i błon śluzowych. Wytwarzają one ciemny barwnik – melaninę – chroniący organizm przed nadmiernym promieniowaniem ultrafioletowym. Mogą one także zapoczątkować znamiona chorobowe zarówno o charakterze łagodnym, jak i złośliwym.
-
Ostre, okresowe i przetrwałe alergiczne zapalenie spojówek
Alergiczne zapalenie spojówek to stan zapalny spojówek na skutek uczulenia na alergeny. W zależności od czasu trwania, alergiczne zapalenie spojówek może być ostre, okresowe lub przetrwałe. Charakterystycznym objawem jest świąd spojówek, a także przekrwienie, łzawienie i obrzęk spojówek oraz powiek. Podstawą leczenia jest unikanie narażenia na alergen wywołujący objawy, przemywanie oczu fizjologicznym roztworem NaCl lub preparatami sztucznych łez bez konserwantów. Lekarz może przepisać także krople z lekami przeciwhistaminowymi lub inne.
-
Test Schirmera
Test Schirmera wykonuje się w celu oceny wydzielania wodnej składowej filmu łzowego. W typowym badaniu oznacza się całkowitą ilość wody wydzielaną we łzach (test Schirmera I bez znieczulenia). Natomiast podstawowe wydzielanie wody we łzach ocenia się po wcześniejszym farmakologicznym znieczuleniu worka spojówkowego (test Schirmera I ze znieczuleniem).
-
Tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny w okulistyce
Badania TK i MR nie wymagają od pacjenta specjalnych przygotowań, ale należy usunąć wszelkie przedmioty, zwłaszcza metalowe, które mogą zaburzać wynik badania. Ubranie, w którym wykonuje się rezonans, nie powinno mieć metalowych elementów, należy także pozostawić na zewnątrz karty kredytowe i telefony komórkowe w związku z działaniem pola magnetycznego.