Co to są chlorki?
Chlor to główny anion płynu pozakomórkowego, w tym osocza krwi. Odpowiada za utrzymanie równowagi kwasowo-zasadowej, objętości i tzw. ciśnienia osmotycznego płynów w organizmie. Stężenie jonów chlorkowych jest związane ze stężeniem sodu. Właściwe stężenie chlorków we krwi zapewnia prawidłową pracę układu nerwowo-mięśniowego oraz pokarmowego - podstawowy składnik soku żołądkowego to kwas solny, składający się z jonów chlorkowych. Stężenie anionów chlorkowych zależy głównie od ich przyjmowania z pokarmem, przede wszystkim jako chlorek sodu, czyli sól kuchenna oraz utratą – z moczem, kałem, potem czy przy wymiotach.
Jakie są wskazania do badania anionów chlorkowych?
Wskazania do badania chlorków:
- podejrzenie zaburzeń równowagi elektrolitowej oraz kwasowo-zasadowej, ocena skuteczności leczenia tych zaburzeń,
- przedłużające się wymioty, biegunka, zaburzenia oddychania (stany często prowadzące do zaburzeń elektrolitowych)
- objawy sugerujące zaburzenia jonowe: ogólne osłabienie, zawroty głowy, omdlenia, szybka męczliwość, osłabienie mięśni lub skurcze mięśni, nudności, parestezje.
Jak przygotować się do badania chlorków?
Pacjent do badania powinien zgłosić się na czczo.
Jakie są przeciwwskazania do badania chlorków?
Nie ma przeciwwskazań do badania chlorków we krwi i moczu. Wystarczy pobranie niewielkiej ilości krwi żylnej lub próbki moczu.
Interpretacja wyników badania
Norma stężenia chlorków we krwi: 95–105 mmol/l. Stężenie u kobiet jest średnio nieco wyższe (o 2–2,5 mmol/l) u kobiet niż u mężczyzn.
Norma stężenia chlorków w moczu: 140–250 mmol/dobę.
Normy dla noworodków i dzieci są nieco inne. Wyniki badań należy interpretować w zależności od norm przedstawionych przez laboratorium wykonujące pomiary.
Przyczyny zwiększenia stężenia chlorków:
- odwodnienie, np. w wyniku biegunki, gorączki, nieprzyjmowania płynów, moczówki prostej
- nadmierne spożycie soli kuchennej
- choroby nerek, np. kwasica cewkowa, kłębuszkowe zapalenie nerek, zespół nerczycowy
- kwasica metaboliczna
- zasadowica oddechowa
- niewydolność krążenia
- niektóre leki, np. inhibitory anhydrazy węglanowej, żywice jonowymienne.
Przyczyny zmniejszonego stężenia chlorków:
- przedłużające się wymioty, sonda odsysająca treść żołądkową
- niedrożność odźwiernika żołądka, niedrożność jelit
- przewodnienie organizmu
- zespół nieadekwatnego wydzielania hormonu antydiuretycznego (SIADH) – zespół Schwartza-Barttera
- choroba Addisona
- niewydolność krążenia
- nadpotliwość
- zasadowica metaboliczna
- kwasica oddechowa (w chorobach płuc, np. płatowym zapaleniu płuc, rozedmie, gruźlicy)
- głodzenie, dieta uboga w sól.
