Czy pacjenta po przebytej posocznicy, który zgłasza objawy zakażenia (np. gorączkę), należy traktować w sposób szczególny?

Oznaczenie hs-CRP to badanie bardziej czułe od zwykłego CRP i w praktyce służy do oceny ryzyka sercowo-naczyniowego (ryzyka wystąpienia ostrego zespołu wieńcowego i udaru), natomiast nie znalazło zastosowania do stratyfikacji ryzyka posocznicy.

W tym przypadku znacznie ważniejsza jest ocena indywidualnych czynników ryzyka; są to:

• wiek

• niedobór odporności

• współistniejące choroby przewlekłe, np. cukrzyca

• nawracające zakażenia inwazyjne (np. 2 epizody posocznicy lub zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych).

Istotne znaczenie ma również uwzględnienie faktu, że posocznica zdarza się bardzo rzadko.

Jeżeli zatem zgłasza się do nas pacjent z wywiadem obciążonym przebyciem posocznicy, to jest bardzo mało prawdopodobne, że ponownie na nią zachorował. Wyjątek stanowią chorzy z indywidualnymi, istotnymi czynnikami ryzyka (np. agranulocytoza z powodu leczenia białaczki, usunięcie śledziony lub zakażenie HIV). Jeżeli taki chory gorączkuje, ryzyko ciężkiego zakażenia bakteryjnego, w tym posocznicy, jest bardzo duże i należy pilnie rozpocząć antybiotykoterapię empiryczną.

Obecnie stratyfikacja ryzyka posocznicy nadal opiera się na wywiadzie, hsCRP nie jest stosowane. Z badań dodatkowych przydatna jest morfologia krwi, oznaczenie stężenia immunoglobulin (IgG, IgM), a u pacjentów z podejrzeniem niedoboru dopełniacza (skłonność do posocznic meningokokowych) oznaczenie jego składowych (składowej C3, C5-9, properdyny, czynnika D, czynnika H).

Piśmiennictwo

1. Weiss S.L., Fitzgerald J.C., Pappachan J. i wsp.: Global epidemiology of pediatric severe sepsis: the sepsis prevalence, outcomes, and therapies study. AMJ Respir. Crit. Care Med., 2015; 191: 1147–1157
2. Vincent J.-L., Beumier M.: Diagnostic and Prognostic Markers in Sepsis. Expert Rev. Anti Infect. Ther., 2013; 11 (3): 265–275
3. Dellinger R.P., Levy M.M., Rhodes A., i wsp.; Surviving Sepsis Campaign Guidelines Committee Including the Pediatric Subgroup. Surviving Sepsis Campaign: international guidelines for management of severe sepsis and septic shock: 2012. Crit. Care Med., 2013; 41 (2): 580–637
4. Singer M., Clifford S., Deutschman M.S. i wsp.: The Third International Consensus Definitions for Sepsis and Septic Shock (Sepsis-3). JAMA, 2016; 315 (8): 801–810
5. Własienko A., Wieteska-Klimczak A., Szal-Karkowska B., Książyk J.: Postępowanie w bakteryjnym zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych u dzieci poza okresem noworodkowym – aktualny stan wiedzy na 2015 rok. Klin. Ped., 2015; 23 (5): 5119–5129