Jak długo po przebyciu mononukleozy zakaźnej pacjenta należy izolować od grupy przedszkolnej/szkolnej?

28-05-2015
dr hab. n. med. Ernest Kuchar
Katedra i Klinika Pediatrii i Chorób Infekcyjnych Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu

Wirusy z rodziny Herpesviridae występują u ludzi powszechnie. Zakażenia są tak częste, że zdecydowana większość dorosłych (>90%) na świecie jest zakażona wirusami opryszczki wargowej (HSV-1), EBVCMV. Wirusy te cechują się zdolnością do zakażania człowieka przez całe życie (tzn. latencja) – z okresową reaktywacją i wydalaniem w płynach ustrojowych, np. ślinie czy wydzielinie dróg oddechowych. Z wymienionych względów izolowanie osób zakażonych od niezakażonych jest niemożliwe i niepraktyczne. Po przechorowaniu mononukleozy zakaźnej ozdrowieniec jest najbardziej zaraźliwy przez okres od kilku do kilkunastu miesięcy, po czym do końca życia okresowo wydala EBV w ślinie. Zaraźliwi są też pacjenci w bezobjawowym okresie wylęgania. Izolacja ozdrowieńca nie jest więc zalecaną metodą zapobiegania zakażeniom. Najważniejsze jest przestrzeganie podstawowych standardów higienicznych: należy często myć ręce i unikać wspólnego korzystania z wszystkich przedmiotów, które mają styczność ze śliną – np. dzielenia się napojami czy używania wspólnych naczyń i sztućców.

Jeżeli chodzi o udział w zawodach sportowych, to z przeprowadzonego systematycznego przeglądu piśmiennictwa wynika, że żaden pojedynczy parametr nie pozwala określić, kiedy możliwy jest bezpieczny powrót do uprawiania sportu. Zgodnie z wypracowanym obecnie konsensusem sportowiec może powrócić do treningów, gdy jest już bezobjawowy (tj. nie ma gorączki i dobrze się czuje), w badaniu nie stwierdza się wyczuwalnej wątroby lub śledziony, a od rozpoznania upłynęło co najmniej 3–4 tygodnie. Do treningów należy powracać stopniowo – początkowe obciążenia treningowe powinny odpowiadać połowie obciążeń sprzed choroby. Ponadto trzeba unikać urazów brzucha, intensywnych wysiłków i wzmożonej pracy tłoczni brzusznej. Ostrzejsze kryteria dotyczą sportów kontaktowych lub chorych z powikłanym przebiegiem choroby, u których ryzyko pęknięcia śledziony jest większe. Posiłkowanie się w ocenie badaniami obrazowymi (USG brzucha) jest kontrowersyjne.

W opisanym przypadku proponuję odczekać jeszcze co najmniej tydzień i skierować chłopca do lekarza sportowego, gdyż zgodnie z polskimi przepisami badania kontrolne sportowców wykonuje się w ramach poradnictwa sportowo-lekarskiego. (2014)

Piśmiennictwo

  1. Medical Disability Advisor
  2. Centers for Disease Control and Prevention. 2006. Epstein-Barr Virus and Infectious Mononucleosis. www.cdc.gov/ncidod/diseases/ebv.htm
  3. Fafi-Kremer S., Morand P., Brion J.P. i wsp.: Long-term shedding of infectious Epstein-Barr virus after infectious mononucleosis. J. Infect. Dis., 2005; 191 (6): 985–989. www.jid.oxfordjournals.org/content/191/6/985.full.pdf+html
  4. Uptodate. 2011. Patient information: infectious mononucleosis (mono) in adults and adolescents. http://www.uptodate.com/contents/patient-information-infectious-mononucleosis-mono-in-adults-and-adolescents
  5. Waninger K.N., Harcke H.T.: Determination of safe return to play for athletes recovering from infectious mononucleosis: a review of the literature. Clin. J. Sport Med., 2005; 15 (6): 410–416 doi: 10.1097/01.jsm.0000187077.82230.64
  6. Putukian M., O'Connor F.G., Stricker P. i wsp.: Mononucleosis and athletic participation: an evidence-based subject review. Clin. J. Sport Med., 2008; 18 (4): 309–315 doi: 10.1097/JSM.0b013e31817e34f8

Napisz do nas

Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek, zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.

Placówki

Szukasz poradni, oddziału lub SOR w swoim województwie? Chętnie pomożemy. Skorzystaj z naszej wyszukiwarki placówek.

Doradca medyczny

Twój pacjent ma wątpliwości, kiedy powinien zgłosić się do lekarza? Potrzebuje adresu przychodni, szpitala, apteki? Poinformuj go o Doradcy Medycznym Medycyny Praktycznej