Ponad tysiąc 14-latek z katowickich gimnazjów, w ramach samorządowego Programu Profilaktyki Zakażeń Wirusem Brodawczaka Ludzkiego (HPV), może skorzystać z bezpłatnego szczepienia przeciwko HPV (p. Katowice – prawie 300 tys. zł na szczepienia nastolatek przeciwko HPV). Celem programu jest profilaktyka zmian przedrakowych i raka szyjki macicy – jednego z najczęstszych nowotworów złośliwych u młodych kobiet przed menopauzą. Koszt kompletnego cyklu szczepienia, gdyby rodzice kupowali indywidualnie szczepionkę w aptece, to kilkaset złotych.
Wydawałoby się zatem, że szczepionka powinna się cieszyć olbrzymim zainteresowaniem. Dość dużą grupę rodziców trzeba jednak namawiać do szczepienia córek nawet wówczas, gdy szczepionka oferowana jest bezpłatnie. Boją się oni rzekomych działań niepożądanych, a także tego, że szczepionka zachęci córki do rozwiązłości.
Przekonały się o tym władze Katowic, które w zeszłym roku przeprowadziły I. edycję wspomnianego programu. Do szczepienia kwalifikowało się wówczas 800 14-latek. Zgodę wyrazili jednak rodzice tylko 500 z nich. Główną przyczyną niechęci do tych szczepień jest niewystarczająca wiedza.
Jolanta Wolanin, zastępczyni naczelnika Wydziału Polityki Społecznej w Urzędzie Miasta, aby zachęcić rodziców nastolatek do udziału w tegorocznej II. edycji programu zadeklarowała publicznie, że sama już zaszczepiła swoją nastoletnią córkę.
„Ludzie boją się tego co nieznane, a skoro nie mają wiedzy, uznają, że jest to zbędne lub, co gorsza, doszukują się drugiego dna, np. skutków ubocznych” – powiedział doc. dr hab. Bogdan Michalski, konsultant wojewódzki w dziedzinie ginekologii onkologicznej, który pracował nad założeniami organizacyjnymi programu. Winą obarcza również przeciwników szczepień, którzy rozpowszechniając nieprawdziwe informacje, negatywnie wpływają na decyzje rodziców. „Informacje te przekazywane są tak sugestywnie, że pacjenci w nie wierzą. Kiedyś usłyszałem, że szczepiąc się przeciwko HPV, pacjentka może zachorować na raka szyjki macicy. To kompletny absurd! W szczepionce nie ma materiału genetycznego wirusa. To jedna z najbezpieczniejszych szczepionek na świecie i nie ma żadnej możliwości zarażenia się wirusem brodawczaka ludzkiego” – podkreśla doc. Michalski (p. Dane z systemu nadzoru nad NOP wskazują na bezpieczeństwo szczepienia przeciwko HPV oraz Czy szczepienie przeciwko HPV jest bezpieczne?).
Rodzice nastolatek obawiają się również, że szczepienie przeciwko wirusowi przenoszonemu drogą płciową może zachęcić ich córki do rozwiązłości seksualnej. Przeprowadzone badania nie potwierdzają jednak takiej zależności (p. Szczepienie przeciwko HPV nie zwiększa ryzykownych zachowań seksualnych i Kolejne badanie nie potwierdza wpływu szczepień przeciwko HPV na zachowania seksualne). Niektórzy rodzice nie widzą też konieczności szczepienia swoich córek, ponieważ wychowują je na porządne dziewczyny, które do inicjacji seksualnej mają jeszcze dużo czasu, a po niej i tak powinny być wierne jednemu partnerowi. Niestety argument ten często przegrywa z rzeczywistością. Poza tym, czy w równym stopniu można ręczyć za partnera i jego przeszłość?
W Polsce coraz większa liczba samorządów decyduje się na oferowanie szczepień przeciwko HPV w ramach bezpłatnych programów profilaktycznych finansowanych z środków publicznych (p. Samorządowe programy szczepień przeciwko ludzkiemu wirusowi brodawczaka w Polsce). Przykład Katowic ponownie wskazuje, że programom takim powinna towarzyszyć przemyślana, profesjonalna i rozpoczęta z odpowiednim wyprzedzeniem kampania edukacyjna skierowana nie tylko do nastolatek i ich rodziców, ale także do autorytetów lokalnych społeczności (np. księży).
