Czy po szczepieniu OPV dziecko nie powinno przez 2 godziny jeść i pić?

Data utworzenia:  24.03.2014
Aktualizacja: 25.03.2014
dr n. med. Agnieszka Matkowska-Kocjan
Katedra i Klinika Pediatrii i Chorób Infekcyjnych Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu

Czym uzasadniona jest informacja przekazywana rodzicom przez jedną z pielęgniarek, aby przez 2 godziny po podaniu doustnej szczepionki przeciwko poliomyelitis dziecko nic nie jadło ani nie piło? Ja nigdy nie spotkałam się z takim zapisem.

Przedstawiony problem jest interesujący, ponieważ mnie również nie udało się znaleźć w żadnym poważnym źródle zapisu o zakazie jedzenia i picia po podaniu doustnej „żywej” szczepionki przeciwko poliomyelitis (OPV). Równocześnie sama przypominam sobie, że gdy moja córka była poddawana szczepieniu OPV, usłyszałam podobne zalecenie od szczepiącej pielęgniarki. Myślę, że geneza tego „zakazu” wzięła się z przeniesienia zaleceń dotyczących szczepienia OPV niemowląt na starsze dzieci. Otóż u dzieci karmionych piersią (zgodnie z ChPL) zaleca się zachowanie 2-godzinnego odstępu od karmienia przed szczepieniem i po nim, aby zapobiec kontaktowi wirusa z przeciwciałami obecnymi w mleku matki. W czasach, gdy niemowlęta w Polsce szczepiono OPV, a więc do 2004 roku, zalecenie wstrzymywania się od karmienia przed podaniem szczepionki i po podaniu miało więc istotne znaczenie: OPV podawano dwukrotnie w 1. roku życia dziecka (w 5. i 6.–7. mż.), a więc w okresie, gdy większość dzieci karmionych jest głównie mlekiem matki. W momencie, gdy niemowlęta i dzieci w 2. roku życia zaczęto szczepić szczepionką inaktywowaną (IPV) i szczepienie OPV przeznaczono wyłącznie dla dzieci w 6. roku życia (tak jak w aktualnym PSO), zalecanie wstrzymywania się od karmienia piersią straciło sens – wszak karmienie 6-latka mlekiem matki jest niezwykle rzadkim zjawiskiem. Prawdopodobnie jednak personel medyczny „z przyzwyczajenia” nadal zalecał wstrzymywanie się od karmienia (zapominając, że dotyczyło to tylko karmienia mlekiem matki) i ten zwyczaj ciągnie się aż do teraz.

Istnieje również drugie wytłumaczenie takiego zwyczaju: producenci szczepionki OPV sugerują w ChPL, że w celu zniwelowania gorzkiego smaku krople OPV można „zmieszać z napojem lub żywnością, które nie zawierają substancji (np. konserwantów) mogących unieczynnić wirusy”. Ponieważ obecnie zawartość konserwantów w żywności jest zjawiskiem częstym, być może zalecenie wstrzymywania się od jedzenia wzięło się z nieświadomego połączenia tego zapisu z „odstępem 2 godzin” zalecanym w przypadku karmienia piersią? Trudno mi jest jednoznacznie osądzić tę kwestię. Niemniej jednak faktem jest, że w ChPL Polio Sabin-oral, podobnie jak w innym piśmiennictwie, które przestudiowałam, nie ma żadnej informacji o ogólnej konieczności wstrzymywania się od przyjmowania pokarmów po szczepieniu OPV lub o negatywnym wpływie pokarmów na skuteczność tego szczepienia.

Piśmiennictwo:

1. Charakterystyka Produktu Leczniczego Polio Sabin-oral
2. Magdzik W., Naruszewicz-Lesik D., Zieliński A. (red.): Wakcynologia. Bielsko-Biała, 2007
3. http://www.who.int/ith/vaccines/polio/en/ (cyt. 25.11.2013)
4. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed (cyt. 25.11.2013)

Reklama

Napisz do nas

Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek, zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.

Przegląd badań