Niemowlę rozpoczęło schemat szczepień szczepionką 5-składnikową. Jak kontynuować szczepienie, jeśli ten preparat jest obecnie niedostępny?

Skróty: ChPL – Charakterystyka Produktu Leczniczego, DTPa – szczepionka przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi (bezkomórkowa), Hib – Haemophilus influenzae typu b, IPV – inaktywowana szczepionka przeciwko poliomyelitis, PSO – Program Szczepień Ochronnych, WZW – wirusowe zapalenie wątroby

Niemowlę rozpoczęło schemat szczepień szczepionką „5 w 1” (DTPa-IPV+Hib) określonego producenta. Co zrobić, jeśli szczepionka ta jest w danej chwili niedostępna, a dziecku – zgodnie z programem szczepień ochronnych i zalecanym schematem szczepienia – należy podać kolejną dawkę w cyklu szczepienia?

Wszystkie szczepionki najbezpieczniej stosować zgodnie z zaleceniami producenta określonymi w ChPL, są one bowiem formułowane na podstawie wyników badań klinicznych i gwarantują skuteczność szczepienia (kliniczną i/lub immunologiczną [p. Jak kontynuować cykl szczepienia, jeśli niemowlę otrzymało jako pierwszą dawkę szczepionkę 5-składnikową jednego producenta, a jako drugą preparat innego producenta?]).

Jeśli jednak ten preparat nie jest aktualnie dostępny lub nie wiadomo, jaki preparat dziecko otrzymało wcześniej, wyjątkowo dopuszcza się podanie dowolnej adekwatnej w danej chwili szczepionki o takim samym lub maksymalnie zbliżonym składzie antygenowym (optymalnie tego samego producenta, a jeśli i to nie jest możliwe – innego producenta [skład antygenowy – p. ChPL – przyp. red.]). Generalna zasada dotycząca wszystkich szczepionek mówi bowiem, że szczepienia nie należy opóźniać tylko dlatego, że szczepionka, którą wcześniej otrzymał pacjent, nie jest aktualnie dostępna lub nie znamy producenta tego preparatu. Stanowisko takie prezentuje zarówno Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP) w swoich aktualnych ogólnych wytycznych dotyczących szczepień ochronnych, jak i American Academy of Pediatrics (AAP).

Zgodnie z powyższymi zasadami w sytuacji opisanej w pytaniu szczepienie można więc wyjątkowo kontynuować z użyciem preparatu 6-składnikowego (DTPa-HBV-IPV-Hib, optymalnie tego samego producenta) – jeśli nie ma przeciwwskazań do szczepienia przeciwko WZW typu B – lub szczepionki DTPa (tego samego producenta) oraz osobnych szczepionek IPV i przeciwko Hib (w tym przypadku mogą to być dowolne preparaty o takim samym schemacie szczepienia jak szczepionka, którą rozpoczęto cykl uodpornienia). Jeśli także i one nie są dostępne lub rodzice nie wyrażają zgody na podanie kilku szczepionek mniej skojarzonych, można sięgnąć po szczepionkę wysoce skojarzoną innego producenta („5 w 1” lub „6 w 1”, zależnie od dostępności). W takim przypadku mniej wątpliwości dotyczących ewentualnej skuteczności klinicznej szczepienia w razie stosowania szczepionek różnych producentów dotyczy dawki uzupełniającej w 2. roku życia niż szczepienia pierwotnego w pierwszym półroczu.