Jak dokończyć szczepienie przeciwko WZW typu B?

Data utworzenia:  09.08.2017
Aktualizacja: 12.07.2017
dr hab. n. med. Ernest Kuchar
Klinika Pediatrii z Oddziałem Obserwacyjnym Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

Jak kontynuować szczepienie u kobiety, która otrzymała drugą dawkę szczepionki HBVAXPRO jak w schemacie przyspieszonym zarejestrowanym dla szczepionki Engerix B, tj. 0, 7 dni?

Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) szczepionki przeciwko WZW typu B są równoważne, co pozwala na wymienne stosowanie preparatów różnych producentów. Przyspieszony, 4-dawkowy schemat szczepień w układzie 0, 7, 21 dni z dawką uzupełniającą w 12. miesiącu życia zarejestrowano jednak tylko dla preparatu Engerix B 20 µg. W praktyce nie przynosi on zbyt dużych korzyści. U zdrowych osób w wieku >18 lat zaszczepionych w schemacie przyspieszonym odpowiedź poszczepienną, definiowaną jako stężenie przeciwciał anty-HBs wynoszące ≥10 mIU/ml, w 28. dniu po szczepieniu uzyskano u 65,2% zaszczepionych, natomiast w grupie szczepionej według klasycznego schematu (0, 1, 6 mies.) w drugim miesiącu po szczepieniu odpowiedź uzyskano u 55,8% badanych. Skuteczność schematu przyspieszonego oceniana 5 tygodni po podaniu trzeciej dawki wynosi około 76%, zatem po podaniu 3 dawek szczepionki w schemacie przyspieszonym uodpornionych zostaje około 3/4 zaszczepionych. Z tego powodu producent zaleca, aby schemat przyspieszony stosować jedynie w wyjątkowych sytuacjach. Co w takim razie zrobić w opisanym przypadku? Do wyboru mamy 2 możliwości: (1) można kontynuować szczepienie według schematu przyspieszonego z zastosowaniem zamiennej szczepionki, co jest niezgodne z Charakterystyką Produktu Leczniczego i wymaga weryfikacji poprzez oznaczenie stężenia przeciwciał anty-HBs, (2) lub przeprowadzić szczepienie w standardowym schemacie zarejestrowanym dla szczepionki HBVAXPRO, tj. 0, 1, 6 miesięcy, uznając dawkę podaną w 7. dniu za nieważną.

Podsumowując, w opisanym przypadku najprościej jest podać kolejną dawkę szczepionki HBVAXPRO miesiąc po podaniu pierwszej dawki. Pacjentka powinna wytworzyć odporność około 2 tygodnie po szczepieniu. W przypadku zaplanowanego zabiegu chirurgicznego wyjątkowo szczepienie można kontynuować według schematu przyspieszonego, najlepiej oznaczając też stężenie przeciwciał anty-HBs. Dodam jeszcze, że wykonania zabiegu medycznego nie można uzależniać od stanu uodpornienia wobec HBV ani zmuszać pacjenta do szczepienia. Na szpitalu spoczywa obowiązek przeprowadzania wszystkich zabiegów leczniczych w warunkach aseptyki, bez narażenia pacjentów na zakażenie HBV.

Piśmiennictwo:

1. Hepatitis B vaccines WHO position paper. www.who.int (cyt. 02.01.2017)
2. Polska Grupa Ekspertów HBV – Zespół ds. Szczepień: Szczepienia przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A i B. Zakażenia, 2011; 6:154–157. www.choroby-zakazne.pl (cyt. 02.01.2017)
3. Teo E.K., Lok A.S.: Hepatitis B virus vaccination. (W:) Basow D.S. (red.): UpToDate. UpToDate, Waltham, MA, 2017
4. Załącznik do komunikatu Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 31 marca 2016 r. w sprawie Programu Szczepień Ochronnych na rok 2017. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia, poz. 35 (31 marca 2016 r.)
5. Ślusarczyk J.: Szczepionki i szczepienia zapobiegające wirusowym zapaleniom wątroby – sukcesy i niepowodzenia. Zakażenia, 2008: 6; www.zakazenia.org.pl/index.php (cyt. 02.01.2017)
6. Leuridan E., Van Damme P.: Hepatitis B and the need for a booster dose. Clin. Infect. Dis., 2011; 53: 68–75
7. McMahon B.J., Dentinger C.M., Bruden D. i wsp.: Antibody levels and protection after hepatitis B vaccine: results of a 22-year follow-up study and response to a booster dose. J. Infect. Dis., 2009; 200: 1390–1396
8. Charakterystyka Produktu Leczniczego Engerix B 20 ug
Wybrane treści dla pacjenta
  • Szczepienia przed wyjazdem do Afryki Południowej
  • Szczepienia przed wyjazdem na Karaiby (Wyspy Karaibskie)
  • Szczepienie przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi
  • Szczepienie przeciwko środkowoeuropejskiemu odkleszczowemu zapaleniu mózgu
  • Szczepienie przeciwko gruźlicy
  • Szczepienie przeciwko odrze, śwince i różyczce
  • Szczepienie przeciwko WZW typu A
  • Szczepienie przeciwko WZW typu B
  • Szczepienie przeciwko pałeczce hemofilnej typu b (Hib)
  • Szczepienia przed wyjazdem do Afryki Północnej

Reklama

Napisz do nas

Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek, zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.

Przegląd badań