Czy szczepienia zwiększają ryzyko zachorowania na choroby alergiczne?

Data utworzenia:  22.10.2014
Aktualizacja: 04.10.2018
dr n. med. Jacek Mrukowicz
Redaktor naczelny „Medycyny Praktycznej – Pediatrii” i „Medycyny Praktycznej – Szczepienia”, Polski Instytut EvidenceBased Medicine w Krakowie

mgr Małgorzata Ściubisz
„Medycyna Praktyczna – Szczepienia”

Skróty: DTPw – skojarzona szczepionka przeciwko błonicy, tężcowi, krztuścowi (całokomórkowa)

Wyniki dużych badań obserwacyjnych z grupą kontrolną także i w tym przypadku nie potwierdziły takiej hipotezy. Metaanaliza 23 badań (ok. 76 000 dzieci) wykazała, że ryzyko zachorowania na astmę oskrzelową jest znamiennie mniejsze u dzieci, które we wczesnym dzieciństwie zaszczepiono przeciwko gruźlicy szczepionką BCG (względne zmniejszenie ryzyka [RRR] o 14%; 95% przediał ufności [CI]: 7–21]). W innej metaanalizie, obejmującej 7 badań kohortowych (186 663 dzieci), nie stwierdzono, aby ryzyko zachorowania na astmę istotnie się różniło w grupie dzieci zaszczepionych w 1. roku życia szczepionką DTPw w porównaniu z grupą kontrolną dzieci nieszczepionych. Nie wykazano również, aby szczepionki DTP-IPV lub przeciwko Hib zwiększyły ryzyko zachorowania na choroby alergiczne u dzieci do 8.–12. roku życia (alergiczny nieżyt nosa, astma, atopowe zapalenie skóry). Autorzy niemieccy zauważyli natomiast, że większa liczba dawek szczepionek w 1. roku życia wiązała się z mniejszym nasileniem atopowego zapalenia skóry u chorych dzieci. Związku pomiędzy szczepieniami podawanymi w 1. roku życia a występowaniem chorób alergicznych (alergiczny nieżyt nosa, atopowe zapalenie skóry, astma) w późniejszym wieku nie potwierdzono również w innym niemieckim badaniu obserwacyjnym. Z kolei duńscy naukowcy, w opublikowanym niedawno badaniu z randomizacją, wykazali, że szczepienie przeciwko gruźlicy (BCG) w okresie noworodkowym nie miało wpływu na ryzyko wystąpienia objawów sugerujących alergię na pokarmy lub atopii do 13. miesiąca życia.

Piśmiennictwo:

1. ElZein M., Parent ME., Benedetti A. i wsp.: Does BCG vaccination protect against the development of childhood asthma? A systematic review and metaanalysis of epidemiological studies. Int. J. Epidemiol., 2010; 39: 469–486
2. Balicer R.D., Grotto I., Mimouni M. i wsp.: Is childhood vaccination associated with asthma? A metaanalysis of observational studies. Pediatrics, 2007; 120: 1269–1277
3. Bernsen R.M., de Jongste J.C., Koes B.W. i wsp.: Diphtheria tetanus pertussis poliomyelitis vaccination and reported atopic disorders in 8–12yearold children. Vaccine, 2006; 24: 2035–2042
4. Bernsen R.M., Koes B.W., de Jongste J.C. i wsp.: Haemophilus influenzae type b vaccination and reported atopic disorders in 8–12yearold children. Ped. Pulmonol., 2006; 41: 463–469
5. Gruber C., Warner J., Hill D. i wsp.: Early atopic disease and early childhood immunization – is there a link? Allergy, 2008; 63: 1464–1472
6. Schlaud M., Schmitz R., Poethko-Müller C. i wsp.: Vaccinations in the first year of life and risk of atopic disease – results from the KiGGS study. Vaccine, 2017; 35: 5156–5162
7. Thostesen L.M., Kjaer H.F., Pihl G.T. i wsp.: Neonatal BCG has no effect on allergic sensitization and suspected food allergy until 13 months. Pediatr. Allergy Immunol., 2017; 28: 588–596
8. Destefano F., Offit P., Fisher A.: Vaccine safety. (W:) Plotkin A.S., Orenstein A.W., Offit A.P. (red.): Vaccines. Wyd. 7, Elsevier, 2018: 1584–1600
Wybrane treści dla pacjenta
  • Szczepienie przeciwko meningokokom
  • Szczepienie przeciwko odrze, śwince i różyczce
  • Szczepienie przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi
  • Szczepienia przed wyjazdem do Afryki Północnej
  • Szczepienie przeciwko środkowoeuropejskiemu odkleszczowemu zapaleniu mózgu
  • Szczepienia przed wyjazdem do Afryki Południowej
  • Barszcz Sosnowskiego - jak wygląda, objawy oparzenia, postępowanie po oparzeniu
  • Szczepienia przed wyjazdem na Karaiby (Wyspy Karaibskie)
  • Szczepienia obowiązkowe dla podróżnych
  • Szczepienie przeciwko pałeczce hemofilnej typu b (Hib)

Reklama

Napisz do nas

Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek, zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.

Przegląd badań