Opracowały: lek. Iwona Rywczak, mgr Małgorzata Ściubisz
Źródło zakażenia pałeczką krztuśca u niemowląt jest często nieznane. Zgodnie z dostępnymi wcześniej danymi amerykańskimi o zidentyfikowanych źródłach krztuśca, niemowlęta najczęściej zarażały się od swoich matek (32–37% przypadków). W amerykańskim badaniu obserwacyjnym wykorzystującym dane z systemu nadzoru epidemiologicznego Enhanced Pertussis Surveillance oceniono, czy taki trend w epidemiologii krztuśca jest wciąż aktualny. Analizą objęto lata 2006–2013, uwzględniając zarówno przypadki prawdopodobne, spełniające kryteria kliniczne krztuśca, jak i potwierdzone laboratoryjnie. Jako źródło zakażenia zdefiniowano osobę z kaszlem typowym dla krztuśca, mającą kontakt z niemowlęciem 7–20 dni przed wystąpieniem kaszlu u dziecka.
W 7 stanach objętych systemem nadzoru zarejestrowano 1306 zachorowań u dzieci w 1. roku życia, 24,2% zachorowań dotyczyło dzieci do 2. miesiąca życia. U 569 (43,6%) dzieci udało się zidentyfikować źródło zakażenia – najczęściej było to rodzeństwo (35,5%), a w dalszej kolejności matki (20,6%), ojcowie (10,0%) i dziadkowie (7,6%). Ogółem członkowie bliższej rodziny byli źródłem zakażenia u 66,1% niemowląt, a po uwzględnieniu również dalszych krewnych odsetek ten zwiększył się do 85,2%. W ciągu pierwszych 2 lat obserwacji (2006–2007) niemowlęta najczęściej zarażały się od matek. Jednak w 2008 roku najczęstszym źródłem zakażenia było już rodzeństwo i, wyjąwszy rok 2009, taki trend utrzymał się do 2013 roku. W całym okresie objętym analizą zaobserwowano statystycznie istotne zmniejszenie odsetka zachorowań uznanych jako nabyte od matki oraz istotne zwiększenie odsetka zachorowań nabytych od rodzeństwa. Nie stwierdzono natomiast zmiany trendów w przypadku innych źródeł zakażenia pałeczką krztuśca. Mediana wieku wszystkich osób uznanych za źródło zakażenia wyniosła 14 lat (zakres 0–74 lat), a w przypadku rodzeństwa – 8 lat.
Autorzy badania wyciągnęli wniosek, że w przeciwieństwie do wcześniejszych badań, zebrane dane wskazują, że najczęstszym źródłem krztuśca dla niemowląt jest rodzeństwo. Monitorowanie źródła zakażenia w ramach systemów nadzoru epidemiologicznego ma istotne znaczenie dla poprawy strategii profilaktyki krztuśca.