Opracowały: lek. Iwona Rywczak, mgr Małgorzata Ściubisz
W duńskim wieloośrodkowym badaniu z randomizacją oceniono wpływ szczepienia noworodków przeciwko gruźlicy (BCG) na ryzyko wystąpienia nawracających świstów wydechowych w 1. roku życia. Analizę przeprowadzono w ramach badania Danish Calmette Study, zaplanowanego w celu oceny nieswoistych efektów szczepionki BCG u dzieci mieszkających w kraju rozwiniętym. W opublikowanych wcześniej wynikach tego badania nie stwierdzono m.in. wpływu BCG w ciągu pierwszych 15 miesięcy życia na wskaźnik hospitalizacji ogólnej wśród badanych dzieci oraz na ryzyko chorób infekcyjnych (p. Med. Prakt. Szczepienia 4/2016, s. 18–21).
Do badania zakwalifikowano 4262 dzieci urodzonych w ≥32. tygodniu ciąży z masą ciała ≥1000 g, bez potwierdzonego niedoboru odporności. 2129 dzieci otrzymało szczepionkę BCG w pierwszych 7 dniach życia. Grupę kontrolną stanowiło 2133 dzieci, u których tego szczepienia nie wykonano. Obserwację ukończyło odpowiednio 2100 i 2071 dzieci. Do 13. miesiąca życia nawracające świsty wydechowe rozpoznane przez lekarza i leczone lekami przeciwastmatycznymi odnotowano u 211 (10%) dzieci z grupy BCG oraz u 195 (9,4%) dzieci z grupy kontrolnej. Ryzyko wystąpienia takich świstów wydechowych nie różniło się pomiędzy grupami – ryzyko względne (RR) wyniosło 1,07 (95% CI: 0,89–1,28). W porównaniu z grupą kontrolną, dzieci szczepione BCG z podobną częstością wymagały leczenia przeciwastmatycznego przez okres ≥2 miesięcy (RR: 1,15 [95% CI: 0,79–1,67]), z podobną częstością w wieku 13 miesięcy stosowały montelukast (RR: 0,57 [95% CI: 0,14–2,39]) lub glikokortykosteroid wziewny (RR: 1,11 [95% CI: 0,71–1,74]). U dzieci zaszczepionych BCG zaobserwowano tendencję do częstszego występowania świstów wydechowych niezwiązanych z chorobą przeziębieniową, choć uzyskany wynik nie był statystycznie istotny – RR: 1,38 (95% CI: 1,00–1,92).
Autorzy badania wyciągnęli wniosek, że szczepienie BCG w okresie noworodkowym nie miało wpływu na ryzyko wystąpienia nawracających świstów wydechowych w ciągu 1. roku życia dziecka. Nie potwierdzono zatem nieswoistego ochronnego efektu BCG u dzieci mieszkających w kraju rozwiniętym w odniesieiu do anaizowanych punktów końcowych.
