Opracowała lek. Iwona Rywczak
W 2008 roku w Wielkiej Brytanii wprowadzono program szczepień przeciwko ludzkiemu wirusowi brodawczaka (HPV). Obejmował on rutynowe szczepienie szczepionką 2-walentną dziewcząt w wieku 12–13 lat oraz szczepienia wychwytujące do ukończenia 18. roku życia. Realizując ten program, oczekiwano zmniejszenia zapadalności na choroby szyjki macicy związane z zakażeniem HPV typu 16 i 18, które są objęte szczepionką. Jednak od 2009 roku zaczęto również rejestrować mniej przypadków brodawek płciowych.
Na podstawie danych ze specjalistycznych poradni chorób układu moczowo-płciowego oraz wybranych poradni podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) autorzy ocenili częstość rozpoznań brodawek płciowych w ciągu roku (wyrażoną jako liczbę nowych przypadków brodawek na 100 000 mieszkańców). Od 2002 r. z każdym rokiem rejestrowano coraz więcej nowych przypadków brodawek płciowych u obu płci. W 2009 r. częstość rozpoznań zaczęła się zmniejszać – ten trend utrzymał się do 2011 r. w populacji kobiet w wieku 15–19 lat równolegle ze zwiększeniem poziomu realizacji szczepień przeciwko HPV.
Biorąc pod uwagę dane z poradni specjalistycznych, w latach 2008–2011 odsetek rozpoznań brodawek płciowych u kobiet w wieku 16–19 lat zmniejszył się o 13,3%. Największy spadek (20,8%) odnotowano u 17-latek (w 2011 r. przeciwko HPV zaszczepionych było ok. 64% dziewcząt w tym wieku). Podobnego trendu nie zaobserwowano w odniesieniu do zakażeń innymi drobnoustrojami (wirus opryszczki, Chlamydia, dwoinka rzeżączki). Równocześnie nie stwierdzono częstszego rozpoznawania brodawek przez lekarzy POZ, co mogłoby tłumaczyć rzadsze wykrywanie tych zmian w poradniach specjalistycznych. Porównując populacje kobiet szczepionych i nieszczepionych, brodawki płciowe rzadziej wykrywano u 15-, 16- i 17-latek zaszczepionych przeciwko HPV – IRR odpowiednio: 0,84 (95% CI: 0,74–0,95), 0,84 (95% CI: 0,77–0,91) i 0,78 (95% CI: 0,71–0,86). W grupie wiekowej 18–20 lat różnica nie była istotna statystycznie.
Autorzy badania wyciągnęli wniosek, że rzadsze wykrywanie brodawek płciowych u nastolatek może wskazywać na pośredni efekt ochronny szczepienia 2-walentną szczepionką przeciwko HPV-16 i HPV-18 (p. także s. 66 – przyp. red.). Obecnie autorzy prowadzą badanie kliniczno-kontrolne oceniające wpływ tego szczepienia na ryzyko rozwoju brodawek płciowych.
