Alergologia – postępy 2016
13.07.2017
prof. dr hab. n. med. Jerzy Kruszewski, Klinika Chorób Infekcyjnych i Alergologii, Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie
Wybrane treści dla pacjenta
-
Testy skórne
Testy skórne to najważniejsze badanie wykorzystywane w diagnostyce alergii. Pozwalają one na proste, szybkie i bezpieczne potwierdzenie uczulenia na różne alergeny.
-
Nadwrażliwość na pokarmy
Nadwrażliwość na pokarmy to nadmierna, patologiczna i nieadekwatna do sytuacji reakcja organizmu na jakąś substancję, której spożycie może wywołać objawy ze strony różnych narządów i układów. Do reakcji nadwrażliwości mogą się przyczynić składniki pokarmowe i dodatki do żywności.
-
Inne badania wykonywane u chorych na astmę
W zależności od sytuacji, lekarz może zlecić wykonanie u chorego na astmę różnych badań dodatkowych. Przede wszystkim będą to podstawowe badania laboratoryjne oraz badania wykorzystywane w diagnostyce alergii.
-
Dopełniacz
Układ dopełniacza należy do najstarszych mechanizmów tzw. nieswoistej odporności przeciwzakaźnej. Jest jednym z „ogniw” łączących odporność nieswoistą z odpornością swoistą. Dopełniacz jest niezwykle ważny dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Nieprawidłowe działania mechanizmów kontrolujących jego aktywność może stwarzać poważne zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka.
-
Obrzęk naczynioruchowy
Obrzęk naczynioruchowy to obrzęk powstający w wyniku rozszerzenia i zwiększenia przepuszczalności naczyń krwionośnych, najczęściej rozwijający się w ciągu od kilku minut do kilku godzin. Obrzęk jest dobrze odgraniczony, niesymetryczny i typowo zlokalizowany w obrębie powiek, czerwieni wargowej (opuchnięte usta) okolic narządów płciowych i na kończynach (dłoniach, stopach), a także błony śluzowej górnych dróg oddechowych i przewodu pokarmowego. Obrzęk naczynioruchowy może towarzyszyć pokrzywce, wiązać się z niedoborem tzw. inhibitora C1 lub stosowaniem leków na nadciśnienie tętnicze (inhibitorów konwertazy angiotensyny, czyli ACE inhibitorów).
-
Astma ciężka (oporna na leczenie)
Pacjenci z ciężką astmą doświadczają dużego obciążenia objawami, zaostrzeniami i działaniami niepożądanymi leków. Towarzyszą im częste duszności, świszczący oddech, ucisk w klatce piersiowej oraz kaszel, które przeszkadzają w codziennym życiu, aktywności fizycznej i spaniu. Niestosowanie się do zaleceń lekarza to najczęstsza przyczyna problemów z kontrolą astmy.
-
Atopowe zapalenie skóry
Atopowe zapalenie skóry jest zapalną, przewlekłą, nawrotową chorobą skóry, zwykle o początku we wczesnym dzieciństwie, charakteryzująca się występowaniem typowych zmian – zaczerwienień, grudek, pęcherzyków, czasem sączących się ranek, które z czasem mogą zmieniać się w suchą, pogrubiałą skórę. Zmiany mogą pojawiać się na twarzy (także na owłosionej skórze głowy), płatkach usznych, dołach podkolanowych i łokciowych, a także po wewnętrznej stronie kończyn, na szyi, grzbietach rąk i stóp. Towarzyszy im nasilony świąd. Leczenie polega na odpowiedniej pielęgnacji skóry i miejscowym stosowaniu leków (glikokortykosteroidów, inhibitorów kalcyneuryny).
-
Astma aspirynowa
Astma aspirynowa, obecnie określana jako choroba układu oddechowego nasilana przez aspirynę jest szczególną postacią astmy. Podstawową jej cechą jest nadwrażliwość na aspirynę (kwas acetylosalicylowy) i inne niesteroidowe leki przeciwzapalne, oznaczane często skrótem NLPZ lub pochodzącym z języka angielskiego skrótem NSAID.
-
Próba prowokacyjna z alergenem
Próba wykonywana jest w celu stwierdzenia, czy dana osoba jest uczulona na konkretny alergen. Badanie wykonuje się stosunkowo rzadko. Zwykle wtedy, gdy innymi metodami nie udało się potwierdzić nadreaktywności oskrzeli i (lub) uczulenia na konkretny alergen, a wynik badania ma znaczenie dla rozpoznania choroby.
-
Próba prowokacyjna donosowa
Próba prowokacyjna donosowa jest badaniem oceniającym odpowiedź błony śluzowej nosa na działanie bodźca. Do oceny reakcji na bodziec stosuje się określone alergeny lub metycholinę i histaminę. W diagnostyce alergologicznej wykorzystuje się głównie próbę z alergenami.
