Obrzęk powiek i nieżyt nosa po kąpieli w jeziorze

Pytanie nadesłane do redakcji

Witam. Piszę do Państwa w związku z niepokojącym mnie problemem. Otóż od dwóch lat, po kąpieli w jeziorze, zwykle po kilku godzinach, puchną mi oczy oraz występuje katar z kichaniem. Dziwi mnie to, gdyż od najmłodszych lat wychowywałem się nad jeziorami (praktycznie każdego lata spędzałem czas nad wodą). Wstępnie myślałem, że może to być związane z przekwitaniem wody, jednak objawy te występują po kąpieli w różnych jeziorach oraz o różnych porach roku. Co najdziwniejsze, po kąpieli w morzu, nic takiego się nie dzieje. Prosiłbym o jakąś poradę, ew. z kim najlepiej się kontaktować. Z wyrazami szacunku, KK.

Odpowiedziała

dr n. med. Grażyna Durska
Zakład Medycyny Rodzinnej
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
Poradnia alergologiczna „Podgórna” w Szczecinie

Opisywane przez Pana dolegliwości mogą być wywołane zarówno czynnikiem alergicznym, jak i zapalnym. W przypadku zapalenia alergicznego zawsze występuje świąd (w pytaniu nie wymienia Pan tego objawu).

Alergiczny, okresowy nieżyt nosa (dawna nazwa – alergiczny sezonowy nieżyt nosa) najczęściej jest spowodowany uczuleniem na alergeny: drzew, traw, chwastów. Klinicznie manifestuje się: świądem nosa, „salwami kichania” (8 i więcej kichnięć jedno po drugim), wodnistym „katarem”, różnie nasilonym obrzękiem nosa.

Alergiczne sezonowe zapalenie spojówek przebiega ze świądem oczu, przekrwieniem spojówek, łzawieniem, czasami z obrzękiem powiek, światłowstrętem.

Objawy infekcyjnego zapalenia spojówek oczu i błony śluzowej nosa to: przekrwienie spojówek, obrzęk powiek, łzawienie, ropna wydzielina w worku spojówkowym, pojedyncze kichnięcia, wydzielina z nosa.

Napisał Pan, że – „objawy występują o różnych porach roku” – czy w okresie od listopada do marca również? Jeżeli tak, to można wykluczyć uczulenie na alergeny drzew, traw i chwastów.

Pojawianie się dolegliwości po kąpieli w jeziorach, a brak ich po kąpieli w morzu może mieć związek z akwenem lub z jego otoczeniem.

Woda jezior często jest zanieczyszczona związkami chemicznymi wchodzącymi w skład nawozów chemicznych i środków ochrony roślin ściekającymi z okolicznych pól. Kontakt z zanieczyszczeniami chemicznymi, biologicznymi może prowadzić do stanów zapalnych oczu i górnych dróg oddechowych – być może jest to przyczyną występujących u Pana objawów.

Inną domniemaną przyczyną występowania objawów po pobycie nad jeziorami może być większe narażenie na alergeny roślinne. Jeziora zazwyczaj są otoczone łąkami, polami lub lasami. W bezpośrednim sąsiedztwie morza stężenia alergenów roślin zwykle są niższe.

Wątpliwości związane z etiologią objawów na pewno rozstrzygną:

• badanie alergologiczne: badanie lekarskie oraz badania dodatkowe - testy punktowe z alergenami powietrzno pochodnymi, testy prowokacji donosowej i/lub dospojówkowej.
• badanie okulistyczne: badanie lekarskie oraz badania dodatkowe: wymaz bakteriologiczny wydzieliny pobranej z worka spojówkowego, cytologia łez, a w wybranych przypadkach również badanie zeskrobin spojówkowych, biopsja spojówki.