U chorych po zawale serca 3-letni intensywny, ciągły program edukacyjno-behawioralny realizowany przez zespoły z ośrodków rehabilitacji kardiologicznej, w porównaniu ze zwykłą opieką, zmniejszył ryzyko niektórych zdarzeń sercowonaczyniowych, głównie zawału serca niezakończonego zgonem.
Planowa wewnątrznaczyniowa operacja naprawcza tętniaka aorty brzusznej wiąże się z mniejszą utrata krwi, krótszym pobytem w szpitalu, mniejszym ryzykiem powikłań kardiologicznych i oddechowych oraz mniejszym ryzykiem zgonu w ciągu 30 dni od zabiegu, ale z większym ryzykiem zakrzepicy w grafcie.
U osób bez choroby wieńcowej w wywiadach stosowanie statyny przez co najmniej rok, w porównaniu z niestosowaniem, zmniejsza ryzyko poważnych zdarzeń sercowo-naczyniowych.
U chorych z podejrzeniem ZŻG kończyn dolnych ultrasonograficzny test uciskowy 2-punktowy połączony w razie ujemnego wyniku z oznaczeniem dimeru D we krwi był równie skuteczny w rozpoznawaniu choroby jak USG z kolorowym doplerem układu żylnego całej kończyny dolnej.
U chorych nietolerujących inhibitorów konwertazy angiotensyny, obciążonych dużym ryzykiem zdarzeń sercowo-naczyniowych bez niewydolności serca, dodanie do rutynowo stosowanych leków telmisartanu, w porównaniu z dodaniem placebo, nie zmniejszyło ryzyka analizowanych łącznie zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych, zawału serca, udaru mózgu lub hospitalizacji z powodu niewydolności serca oraz zmniejszyło (na granicy istotności statystycznej) ryzyko analizowanych łącznie zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych, zawału serca lub udaru mózgu oraz ryzyko hospitalizacji z przyczyn sercowo-naczyniowych w blisko 5-letnim okresie obserwacji.
U chorych z marskością wątroby po przebytym epizodzie krwawienia z żylaków przełyku leczenie skojarzone, tj. endoskopowa obliteracja lub podwiązanie żylaków w połączeniu ze stosowaniem beta-blokera, skuteczniej niż każda z tych metod samodzielnie zmniejsza ryzyko jakiegokolwiek krwawienia do górnego odcinka przewodu pokarmowego oraz nawrotu krwawienia z żylaków przełyku, ale nie wpływa istotnie na ryzyko zgonu.
HDCz i PUP skutecznie zmniejszają ryzyko wystąpienia ZŻG u chorych poddawanych zabiegom neurochirurgicznym. Pomimo ograniczonych danych autorzy przeglądu sugerują, że stosowanie samego PUP jest skuteczne, a połączenie metody mechanicznej i farmakologicznej może być korzystniejsze u niektórych chorych, np. operowanych z powodu nowotworu mózgu.
Riwaroksaban skuteczniej niż enoksaparyna zapobiegał powikłaniom zakrzepowo-zatorowym u chorych po całkowitej aloplastyce stawu kolanowego, przy podobnej częstości powikłań krwotocznych. Efekt ten zależał głównie od zmniejszenia częstości bezobjawowej ZŻG wykrytej podczas obligatoryjnej flebografii.
Przedłużona (śr. 34 dni) profilaktyka ŻChZZ za pomocą riwaroksabanu była skuteczniejsza niż krótkoterminowe (śr. 12 dni) podawanie eno ksaparyny chorym po całkowitej aloplastyce stawu biodrowego przy podobnej częstości powikłań krwotocznych. Efekt ten zależał głównie od zmniejszenia częstości bezobjawowej ZŻG wykrytej podczas obligatoryjnej flebografii.
Riwaroksaban skuteczniej niż enoksaparyna zapobiegał ŻChZZ u chorych poddawanych planowej całkowitej aloplastyce stawu biodrowego, przy podobnej częstości powikłań krwotocznych.
Telmisartan nie zmniejszył znamiennie ryzyka powtórnego udaru mózgu, poważnych zdarzeń sercowo-naczyniowych i cukrzycy u chorych po przebytym niedokrwiennym udarze mózgu.
U chorych na stabilną chorobę wieńcową z dysfunkcją skurczową lewej komory dodanie iwabradyny, w porównaniu z dodaniem placebo, do rutynowo stosowanych leków nie zmniejszyło ryzyka ocenianych zdarzeń sercowo-naczyniowych w całej badanej populacji. W podgrupie chorych ze spoczynkową częstotliwością rytmu serca >=70/min stwierdzono zmniejszenie ryzyka powikłań choroby wieńcowej (hospitalizacji z powodu zawału serca, hospitalizacji z powodu zawału serca i niestabilnej dławicy piersiowej łącznie oraz rewaskularyzacji wieńcowej). Według autorów badania iwabradyna może znaleźć zastosowanie w tej grupie chorych w celu uzyskania korzystnych efektów wieńcowych, ale wymaga to potwierdzenia w kolejnych badaniach klinicznych.
U chorych w stanie krytycznym wymagających leczenia nerkozastępczego wprowadzenie cewnika do dializoterapii do żyły szyjnej, w porównaniu z cewnikowaniem żyły udowej, nie zmniejsza ryzyka kolonizacji bakteryjnej cewnika (z wyjątkiem chorych z BMI >28,4 kg/m2) i wystąpienia bakteriemii, oraz wiąże się z większym ryzykiem powstania krwiaka.
U chorych poddawanych artroskopii stawu kolanowego profilaktyczne stosowanie nadroparyny przez 7 dni po zabiegu, w porównaniu ze stosowaniem pończoch uciskowych, wiązało się z mniejszym ryzykiem objawowej dystalnej ZŻG w okresie do 3 miesięcy od zabiegu i nie wiązało się ze zwiększeniem ryzyka krwawienia.
U chorych z zawałem serca z uniesieniem ST hospitalizowanych w ciągu 12 h od wystąpienia objawów, u których planowano pierwotną PCI, zastosowanie biwalirudyny, w porównaniu z heparyną niefrakcjonowaną i inhibitorem GP IIb/IIIa, wiązało się z mniejszym ryzykiem wystąpienia poważnego krwawienia i niekorzystnych zdarzeń klinicznych w okresie 30 dni.
Operacja guzków krwawniczych metodą Longo w porównaniu z operacją konwencjonalną wiąże się z krótszym czasem operacji, pobytu w szpitalu i powrotu do normalnej aktywności oraz mniejszym nasileniem pooperacyjnych dolegliwości bólowych, podobnym ryzykiem powikłań ogółem i większym ryzykiem nawrotu choroby.
U chorych na cukrzycę typu 2 obciążonych ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych intensywne leczenie hipoglikemizujące oparte na gliklazydzie MR i dodatkowo na innych lekach przeciwcukrzycowych (HbA1c =<6,5%), w porównaniu ze standardowym leczeniem hipoglikemizującym (HbA1c według lokalnych wytycznych), zmniejszyło ryzyko powikłań makro- i mikroangiopatycznych analizowanych łącznie oraz ryzyko powikłań mikroangiopatycznych analizowanych łącznie, głównie dzięki zmniejszeniu ryzyka rozwoju lub pogorszenia nefropatii (głównie poprzez zmniejszenie ryzyka rozwoju makroalbuminurii), oraz zmniejszyło ryzyko wystąpienia mikroalbuminurii, natomiast wiązało się z częstszym występowaniem ciężkiej hipoglikemii.
Leki przeciwnadciśnieniowe w podobnym stopniu wpływają na ryzyko poważnych incydentów sercowo-naczyniowych u młodszych (<65 lat) i u starszych dorosłych (?65 lat). Autorzy metaanalizy nie znaleźli podstaw do zalecania stosowania określonych leków przeciwnadciśnieniowych w zależności od wieku chorych.
Stosowanie kwasu foliowego i witamin z grupy B nie wpłynęło na ryzyko incydentów sercowonaczyniowych i ryzyko zgonu w grupie kobiet obciążonych zwiększonym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych, chociaż spowodowało istotne zmniejszenie stężenia homocysteiny w osoczu.
U chorych na nowotwór złośliwy stosowanie HDCz w porównaniu z VKA w długotrwałym leczeniu ŻChZZ zmniejsza ryzyko jej nawrotu, ale nie zmniejsza ryzyka zgonu.
Kryteria wyboru badań i słownik podstawowych pojęć
Kryteria wyboru badań i słownik podstawowych pojęć