Artykuł zawiera wybrane, praktyczne informacje z uzgodnionego stanowiska grupy ekspertów alergologów europejskich i amerykańskich dotyczącego postępowania w atopowym zapaleniu skóry, w tym następujące zagadnienia: 1) definicja i obraz kliniczny, 2) czynniki ryzyka zachorowania i czynniki wywołujące zaostrzenia choroby, 3) patofizjologia i histopatologia, 4) podstawowe zasady rozpoznania, 5) leczenie miejscowe i ogólnoustrojowe.
Światowa Inicjatywa Zwalczania Astmy (Global Initiative for Asthma – GINA) została zainicjowana na początku lat 90. XX w. pod auspicjami amerykańskiego Narodowego Instytutu Serca, Płuc i Krwi (National Heart, Lung and Blood Institute – NHLBI), wchodzącego w skład National Institutes of Health, oraz Światowej Organizacji Zdrowia (WHO).
Czwarta i ostatnia część cyklu opracowań najnowszych wytycznych GINA 2006 dotyczy zasad rozpoznawania astmy u dzieci. Kiedy podejrzewać astmę? Jakie choroby mogą się podobnie objawiać? Czy spirometria jest niezbędna do rozpoznania i rozpoczęcia leczenia astmy u dzieci? Czy i kiedy wykonywać pomiary szczytowego przepływu wydechowego (PEF)? Czy próba leczenia przeciwastmatycznego jest pomocna w rozpoznawaniu astmy u dzieci? Odpowiedzi na te, a także inne praktyczne pytania znajdzie Czytelnik w niniejszym opracowaniu.
III część opracowania GINA 2006 dotyczy leków stosowanych w leczeniu astmy u dzieci. Z artykułu Czytelnik dowie się, jakie są preferowane drogi podawania leków, jakie leki i w jakich dawkach zaleca się u dzieci w różnym wieku i z różną ciężkością astmy, oraz jakie są ich działania niepożądane. Szczególnie wartościowe jest zestawienie leków zarejestrowanych do leczenia astmy u dzieci w Polsce. W połączeniu z poprzednimi odcinkami artykuł ten stanowi doskonałe podręczne kompendium wiedzy, pozwalające podjąć optymalną decyzję terapeutyczną.
Przedstawiamy drugie opracowanie z cyklu poświęconego najnowszej wersji wytycznych GINA, tym razem poświęcone rozpoznawaniu i leczeniu zaostrzenia astmy u dzieci i młodzieży. Najważniejsze w leczeniu zaostrzenia astmy są: regularnie powtarzane inhalacje szybko działającego beta2-mimetyku, wczesne zastosowanie glikokortykosteroidu ogólnoustrojowo (najczęściej doustnie) oraz suplementacja tlenu (aby utrzymać SaO2 >95%). Ciężkie zaostrzenia astmy stanowią potencjalne zagrożenie życia, a ich leczenie wymaga ścisłego nadzoru, dlatego większość chorych z ciężkim zaostrzeniem należy leczyć na oddziałach intensywnej terapii. Chorzy z grupy ryzyka zgonu z powodu astmy również wymagają pilnej pomocy lekarskiej. Lżejsze zaostrzenia, definiowane jako zmniejszenie PEF o <20%, przebudzenia w nocy z powodu astmy i zwiększenie zużycia krótko działających beta2-mimetyków, zwykle można leczyć ambulatoryjnie. Oprócz objawów klinicznych duże znaczenie w ocenie ciężkości zaostrzenia oraz monitorowaniu skuteczności leczenia mają okresowe pomiary PEF (lub FEV1) oraz wysycenia hemoglobiny tlenem (pulsoksymetria).
Artykuł zawiera wybrane informacje z pełnej wersji zaktualizowanych wytycznych GINA 2006 dotyczące wyłącznie leczenia astmy u dorosłych. Przedstawiono w nim nową klasyfikację astmy oraz poszczególne składowe programu leczenia:
1) wypracowanie partnerskiej relacji między pacjentem a lekarzem,
2) identyfikację i zmniejszenie narażenia na czynniki ryzyka;
3) ocenę kontroli astmy, stopniowane leczenie przewlekłe w celu jej osiągnięcia i monitorowanie;
4) leczenie zaostrzeń astmy;
5) odmienności postępowania w sytuacjach szczególnych, takich jak ciąża, operacje, współistnienie nieżytu nosa, zapalenia zatok przynosowych i polipów nosa, astma zawodowa, refluks żołądkowo-przełykowy oraz astma aspirynowa.
Przedstawiamy wybrane informacje dotyczące postępowania w astmie u dzieci i młodzieży opracowane na podstawie aktualizacji wytycznych GINA 2006. Autorzy opracowania skupili się na elementach zmienionych w stosunku do poprzedniej wersji wytycznych. Eksperci dokonali istotnej zmiany w zakresie postępowania z chorymi na astmę. Podkreśla się konieczność wypracowania partnerskiej relacji pomiędzy pacjentem (rodzicem) a lekarzem. Zmieniono zasady klasyfikacji ciężkości astmy oraz stopniowania intensywności leczenia. Zasady farmakoterapii w zależności od ciężkości astmy przedstawiono w postaci czytelnego schematu.
Artykuł zawiera wybrane informacje z wytycznych, przydatne każdemu lekarzowi, dotyczące:
1) charakterystyki klinicznej reakcji poużądleniowych;
2) rozpoznania;
3) zapobiegania użądleniom i ciężkim reakcjom poużądleniowym;
4) leczenia doraźnego i immunoterapii swoistej.
W artykule przedstawiono w skrócie aktualne wytyczne Światowej Inicjatywy Zwalczania Astmy (GINA), opublikowane w październiku 2005 roku, w zakresie leczenia astmy u dorosłych.
Omówiono w nim:
- ogólne zasady stopniowanego leczenia astmy
- leki przeciwastmatyczne i ich miejsce w leczeniu astmy
- zasady leczenia zaostrzeń astmy w domu i w szpitalu.
Astma jest przewlekłą chorobą dróg oddechowych stanowiącą poważny problem zdrowia publicznego na całym świecie. Dotyka ludzi w każdym wieku, może mieć ciężki przebieg, a niekiedy prowadzi do śmierci.
Disease management of drug hypersensitivity: a practice parameter