Opracowali: lek. Aleksandra Margol-Szczerbicka, lek. Jakub Szczerbicki, dr med. Małgorzata Bała, prof. Roman Jaeschke MD MSc
Skróty: NNT – number needed to treat, RCT – badanie z randomizacją, RRR – względne zmniejszenie ryzyka
Metodyka: RCT; analiza ITT
Populacja: 132 chorych >50. rż. (śr. wiek 67 lat, kobiety 56%) z osutką półpaścową ograniczoną do jednego dermatomu (poniżej C6), która pojawiła się do 7 dni przed włączeniem do badania.
Kryteria wykluczenia: zaburzenia krzepnięcia krwi, zakażenie skóry w okolicy planowanych wstrzyknięć, zaburzenia psychiczne, uczulenie na metyloprednizolon lub bupiwakainę, poważne zaburzenia odporności.
Interwencja: wstrzyknięcia przykręgosłupowe w okolicy zajętego dermatomu (mieszanina 10 ml 0,25% bupiwakainy i 40 mg octanu metyloprednizolonu, co 48 h, łącznie 4 wstrzyknięcia) i leczenie standardowe (acyklowir p.o. 800 mg 5 × dz. przez 7 dni, diklofenak p.o. 50 mg maks. 4 × dz. w razie bólu, przez cały okres trwania badania)
Kontrola: samo leczenie standardowe
Wyniki: 14% chorych utracono z obserwacji. W grupie otrzymującej wstrzyknięcia, w porównaniu z grupą otrzymującą tylko leczenie standardowe, stwierdzono:
– mniejszą częstość występowania neuralgii popółpaścowej (definiowanej jako piekący lub przeszywający ból z towarzyszącą allodynią w obszarze dermatomu, w którym wystąpiła osutka), zarówno po 1 miesiącu od rozpoczęcia badania (13% vs 45%; RRR* 71% [43–85]; NNT* 4 [3–7]), jak i po 3 (7% vs 30%; RRR* 77% [39–91]; NNT* 5 [3–11]), po 6 (4% vs 22%; RRR* 84% [40–96]; NNT* 6 [4–15]) i po 12 miesiącach od rozpoczęcia badania (2% vs 16%; RRR* 88%
[32–98]; NNT* 8 [4–26])
– podobne natężenie neuralgii popółpaścowej wśród chorych, u których wystąpiła
– podobną poprawę jakości życia chorych (oceniana w skali Nottingham) po 1, 3, 6 i 12 miesiącach od rozpoczęcia badania.
(* obliczone przez autorów opracowania na podstawie danych zawartych w artykule)
Wnioski: U chorych na półpasiec (czas trwania osutki ≤7 dni) dodanie do standardowego doustnego leczenia przeciwwirusowego i przeciwbólowego wstrzyknięć 0,25% bupiwakainy i 40 mg metyloprednizolonu w okolicy przykręgosłupowej zajętego dermatomu zmniejszyło częstość występowania neuralgii popółpaścowej po 1 i 12 miesiącach od zachorowania na półpasiec.
