Zalecenia ECDC dotyczące kwarantanny i izolacji z powodu zakażenia SARS-CoV-2 w obecnej sytuacji epidemiologicznej

14.01.2022
tłumaczenie: dr n. med. Martyna Biały

Omikron staje się dominującym wariantem SARS-CoV-2 w krajach Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego (UE/EOG). Biorąc pod uwagę szybkie rozprzestrzenianie się nowego wariantu wirusa, przedstawione wytyczne mają na celu umożliwienie dostosowywania zasad odbywania kwarantanny i izolacji z powodu COVID-19, zwłaszcza gdy kraje znajdują się w obliczu silnej lub skrajnej presji na systemy opieki zdrowotnej i inne aspekty społeczno-gospodarcze, w tym podstawowe usługi. Dostępne dowody naukowe na poparcie wszelkich zmian w istniejących wytycznych dotyczących kwarantanny i izolacji z powodu COVID-19 są aktualnie ograniczone. Proponowane przez ECDC schematy opierają się na podejściu pragmatycznym, uwzględniającym konieczność funkcjonowania społeczeństwa. Decyzje o dostosowywaniu zasad odbywania kwarantanny i izolacji wymagają uwzględnienia dodatkowego ryzyka transmisji SARS-CoV-2, lokalnej sytuacji epidemiologicznej, możliwości testowania i śledzenia kontaktów oraz społeczno-ekonomicznych skutków pandemii w danym regionie. Kwarantanna polega na odseparowaniu osób, które miały bliski kontakt z chorym na COVID-19, co pozwala na uniknięcie ewentualnej dalszej transmisji wirusa. Izolacja jest odosobnieniem osób z potwierdzonym zakażeniem SARS-CoV-2 (lub podejrzanych o zakażenie) na czas trwania okresu zakaźności. Poniżej przedstawiono sugestie ECDC dotyczące dostosowywania obecnych zasad kwarantanny i izolacji z powodu COVID-19.

Tabela 1. Wytyczne dotyczące zasad kwarantanny osób, które miały bliski kontakt z chorymi na COVID-19 i niepoparte dowodami naukowymi możliwości ich adaptacji
Standardowe wytyczne dotyczące kwarantannySilna presja na system opieki zdrowotnej i inne aspekty społeczneSkrajna presja na system opieki zdrowotnej i inne aspekty społeczne
Osoby niezaszczepione przeciwko COVID-19 Opcja 1
Wykonanie badania w kierunku COVID-19 (RADT lub RT-PCR1) niezwłocznie po kontakcie z osobą zakażoną SARS-CoV-2
oraz
poddanie się 10-dniowej kwarantannie i wykonanie w 10. dniu badania w kierunku COVID-19 metodą RT-PCR1
Opcja 2
Wykonanie badania w kierunku COVID-19 (RADT lub RT-PCR1) niezwłocznie po kontakcie z osobą zakażoną SARS-CoV-2
oraz
poddanie się 14-dniowej kwarantannie, jeśli w 10. dniu nie wykonano badania w kierunku COVID-19
Opcja 1
Wykonanie badania w kierunku COVID-19 (RADT lub RT-PCR1) niezwłocznie po kontakcie z osobą zakażoną SARS-CoV-2
oraz
poddanie się 7-dniowej3 kwarantannie i wykonanie w 7. dniu badania w kierunku COVID-19 (RADT lub RT-PCR)
Opcja 2
Wykonanie badania w kierunku COVID-19 (RADT lub RT-PCR1) niezwłocznie po kontakcie z osobą zakażoną SARS-CoV-2
oraz
poddanie się 10-dniowej3 kwarantannie, jeśli w 7. dniu nie wykonano badania w kierunku COVID-19
5-dniowa kwarantanna3
oraz jeśli możliwe – wykonanie badania w kierunku COVID-19 (RADT lub RT-PCR1 w 5. dniu
oraz
przez 5 dodatkowych dni noszenie maski FFP24
Osoby zaszczepione przeciwko COVID-192 Wykonanie badania w kierunku COVID-19 (RADT lub RT-PCR1) niezwłocznie po kontakcie z osobą zakażoną SARS-CoV-2 i poddanie się kwarantannie do czasu uzyskania negatywnego wyniku badania w kierunku COVID-19
oraz
wykonanie badania w kierunku COVID-19 (RADT lub RT-PCR1) 2–4 dni po negatywnym wyniku testu
oraz
samokontrola pod kątem objawów, noszenie maski ochronnej, zachowywanie dystansu od innych i unikanie kontaktu z populacjami podatnymi na ciężki przebieg zakażenia
Wykonanie badania w kierunku COVID-19 (RADT lub RT-PCR1) niezwłocznie po kontakcie z osobą zakażoną SARS-CoV-2 i poddanie się kwarantannie do czasu uzyskania negatywnego wyniku badania w kierunku COVID-19
oraz
jeśli możliwe – wykonanie badania w kierunku COVID-19 (RADT lub RT-PCR1) 2–4 dni po negatywnym wyniku testu
oraz
jeśli możliwe - samokontrola pod kątem objawów, noszenie maski ochronnej, zachowywanie dystansu od innych i unikanie kontaktu z populacjami podatnymi na ciężki przebieg zakażenia
Noszenie przez 10 dni maski FFP24
oraz
jeśli możliwe – wykonanie badania w  kierunku COVID-19 (RADT lub RT-PCR1 w dniu 5. dniu
oraz
jeśli możliwe – samokontrola pod kątem objawów, noszenie maski ochronnej, zachowywanie dystansu od innych i unikanie kontaktu z populacjami podatnymi na ciężki przebieg zakażenia
1 Badanie w kierunku COVID-19 (RADT lub RT-PCR) powinno być przeprowadzone przez wykwalifikowany personel medyczny. Samodzielne wykonanie testu RADT nie jest uważane za wystarczające do zwolnienia z kwarantanny.
2 Termin „zaszczepiony” odnosi się do osób, które:
- otrzymały pełny schemat szczepienia podstawowego przeciwko COVID-19 w ciągu ostatnich sześciu miesięcy (należy uwzględnić, że czas trwania ochrony, którą zapewnia szczepienie może ulec zmianie w zależności od aktualnych dowodów naukowych, na obszarach/w krajach, w których dominuje wariant Omikron okres ten może być dodatkowo ograniczony do trzech miesięcy, ponadto przyjęta definicja nie uwzględnia osób, które otrzymały jednodawkowy schemat szczepienia)
- lub otrzymały dawkę przypominającą szczepionki przeciwko COVID-19 (na obszarach/w krajach, w których dominuje wariant Omikron okres ten może być dodatkowo ograniczony do trzech miesięcy).
Osoby, które przebyły zakażenie SARS-CoV-2 powinny postępować zgodnie z zaleceniami dla osób w pełni zaszczepionych, jeśli od zachorowania minęło mniej niż sześć miesięcy. Jeśli od rozpoznania zakażenia minęło więcej niż sześć miesięcy, powinny postępować zgodnie z zaleceniami dla osób niezaszczepionych.
3 Zalecenie krótszego czasu trwania kwarantanny sprawia, że istnieje ryzyko dalszej transmisji SARS-CoV-2. W związku z tym, oprócz używania masek ochronnych osobom z bliskiego kontaktu z chorym na COVID-19 należy zalecić unikanie kontaktu z innymi osobami, a zwłaszcza z populacji szczególnie podatnej na ciężki przebieg zakażenia.
4 W przypadkach w których zalecane jest stosowanie maski o wysokiej skuteczności, należy stosować maskę FFP2 (lub odpowiednik) bez zaworu. Aby działanie było skuteczne należy pamiętać o prawidłowym noszeniu maski. Odpowiednie dopasowanie maski rekomenduje się zwłaszcza osobom pracującym w sektorze opieki zdrowotnej.

Tabela 2 przedstawia opcje izolacji najważniejszych pracowników (np. osób pracujących w służbie zdrowia, w transporcie lub służby mundurowe) i nie dotyczy izolacji hospitalizowanych pacjentów.

Tabela 2. Wytyczne dotyczące zasad izolacji osób z rozpoznanym zakażeniem SARS-CoV-2 i niepoparte dowodami naukowymi możliwości adaptacji tych zasad
Standardowe wytyczne dotyczące izolacjiSilna presja na system opieki zdrowotnej i inne aspekty społeczneSkrajna presja na system opieki zdrowotnej i inne aspekty społeczne
Osoby niezaszczepione przeciwko COVID-19 Opcja 1 24 godziny po ustąpieniu gorączki i kliniczna poprawa stanu pacjenta1
oraz
10-dniowa izolacja od momentu wystąpienia objawów
Opcja 2
24 godziny po ustąpieniu gorączki i kliniczna poprawa stanu pacjenta1
oraz
dwa ujemne wyniki badań w kierunku COVID-19 RADT lub RT-PCR2,3 z materiału pobranego z dróg oddechowych, wykonywane kolejno w odstępie co najmniej 24 godzin.
24 godziny po ustąpieniu gorączki i kliniczna poprawa stanu pacjenta1
oraz
5-dniowa izolacja5 od momentu wystąpienia objawów i 5 dodatkowych dni noszenia maski FFP26
oraz
ujemny wynik badania w kierunku COVID-19: RADT lub RT-PCR2 z materiału pobranego z dróg oddechowych w 5. dniu od momentu wystąpienia objawów
24 godziny po ustąpieniu gorączki i kliniczna poprawa stanu pacjenta1
oraz
5-dniowa izolacja5 od momentu wystąpienia objawów i 5 dodatkowych dni noszenia maski FFP26
oraz
jeśli możliwe – wykonanie badania w kierunku COVID-19: RADT lub RT-PCR2 z materiału pobranego z dróg oddechowych w 5. dniu od momentu wystąpienia objawów
Osoby zaszczepione przeciwko COVID-194 Opcja 1
24 godziny po ustąpieniu gorączki i kliniczna poprawa stanu pacjenta1
oraz
6-dniowa izolacja od momentu wystąpienia objawów
oraz
ujemny wynik badania w kierunku COVID-19: RADT lub RT-PCR2 z materiału pobranego z dróg oddechowych w 6. dniu od momentu wystąpienia objawów
Opcja 2
24 godziny po ustąpieniu gorączki i kliniczna poprawa stanu pacjenta1
oraz
dwa ujemne wyniki badań w kierunku COVID-19 RADT lub RT-PCR2,3 z materiału pobranego z dróg oddechowych, wykonywane kolejno w odstępie co najmniej 24 godzin.
24 godziny po ustąpieniu gorączki i kliniczna poprawa stanu pacjenta1
oraz
3-dniowa izolacja5 od momentu wystąpienia objawów
oraz
3 dodatkowe dni noszenia maski FFP26
oraz
negatywny wynik badania w kierunku COVID-19: RADT lub RT-PCR2 z materiału pobranego z dróg oddechowych w 3. dniu od momentu wystąpienia objawów
24 godziny po ustąpieniu gorączki oraz kliniczna poprawa stanu pacjenta1
oraz
3-dniowa izolacja5 od momentu wystąpienia objawów
oraz
3 dodatkowe dni noszenia maski FFP26
oraz
jeśli możliwe – wykonanie badania w kierunku COVID-19: RADT lub RT-PCR2 z materiału pobranego z dróg oddechowych w 3. dniu od momentu wystąpienia objawów
1 Pacjenci z bezobjawowym przebiegiem COVID-19 powinni podlegać tym samym zasadom izolacji, co przypadki objawowe. Dni izolacji powinny być liczone od momentu uzyskania dodatniego wyniku badania w kierunku COVID-19.
2 Badanie w kierunku COVID-19 (RADT lub RT-PCR) powinno być przeprowadzone przez wykwalifikowany personel medyczny. Samodzielne wykonanie testu RADT nie jest uważane za wystarczające do zwolnienia z kwarantanny.
3 Pierwszy test pozwalający na zwolnienie z izolacji powinien zostać wykonany najwcześniej 3 dni po wystąpieniu objawów.
4 Termin „zaszczepiony” odnosi się do osób, które:
- otrzymały pełny schemat szczepienia podstawowego przeciwko COVID-19 w ciągu ostatnich sześciu miesięcy (należy uwzględnić, że czas trwania ochrony, którą zapewnia szczepienie może ulec zmianie w zależności od aktualnych dowodów naukowych, na obszarach/w krajach, w których dominuje wariant Omikron okres ten może być dodatkowo ograniczony do trzech miesięcy, ponadto przyjęta definicja nie uwzględnia osób, które otrzymały jednodawkowy schemat szczepienia)
- lub otrzymały dawkę przypominającą szczepionki przeciwko COVID-19 (na obszarach/w krajach, w których dominuje wariant Omikron okres ten może być dodatkowo ograniczony do trzech miesięcy).
5 Rekomendacja krótszego czasu trwania izolacji sprawia, że istnieje ryzyko dalszej transmisji SARS-CoV-2. W związku z tym oprócz używania masek ochronnych osobom zwolnionym z izolacji należy zalecić unikanie kontaktu z innymi osobami, a zwłaszcza z populacji szczególnie podatnej na ciężki przebieg zakażenia. Koniec izolacji należy odróżnić od potencjalnej potrzeby zwolnienia lekarskiego.
6 W przypadkach, w których zalecane jest stosowanie maski o dużej skuteczności, należy stosować maskę FFP2 (lub odpowiednik) bez zaworu. Aby działanie było skuteczne, należy pamiętać o prawidłowym noszeniu maski. Odpowiednie dopasowanie maski rekomenduje się zwłaszcza osobom pracującym w sektorze opieki zdrowotnej.
strona 1 z 2
Wybrane treści dla pacjenta
  • Test combo – grypa, COVID-19, RSV
  • Koronawirus (COVID-19) a grypa sezonowa - różnice i podobieństwa
  • Przeziębienie, grypa czy COVID-19?
Aktualna sytuacja epidemiologiczna w Polsce Covid - aktualne dane

COVID-19 - zapytaj eksperta

Masz pytanie dotyczące zakażenia SARS-CoV-2 (COVID-19)?
Zadaj pytanie ekspertowi!