Wpływ diety na skuteczność fototerapii u pacjentów z łuszczycą

Opracowała: lek. Karina Polak

Skróty: NB-UVB – narrow band ultraviolet B phototherapy, wąskopasmowa terapia UVB; PASI – Psoriasis Area Severity Index, wskaźnik nasilenia zmian łuszczycowych; MED – minimum erythemal dose, minimalna dawka rumieniowa; p – poziom istotności statystycznej

Potencjalny wpływ diety wegetariańskiej i wegańskiej na skuteczność wąskopasmowej terapii UVB (ang. narrow band ultraviolet B phototherapy – NB-UVB) u pacjentów z łuszczycą plackowatą nie został dotychczas jednoznacznie określony. Celem wieloośrodkowego, prospektywnego badania klinicznego była ocena skuteczności NB-UVB u pacjentów stosujących różne rodzaje diety.

Grupę badaną stanowiło 119 dorosłych osób, z których 41 stosowało dietę wegetariańską, 38 wegańską, 40 zaś osób spożywało zarówno pokarmy pochodzenia roślinnego, jak i mięso. Grupy dopasowano pod względem płci, wieku, fototypu skóry wg Fitzpatricka oraz wyniku uzyskanego w skali PASI (ang. Psoriasis Area Severity Index). Wśród kryteriów wyłączenia uwzględniono:

• obecność erytrodermii,
• nowotwory skóry w wywiadzie lub chemioterapię przebytą w ciągu 5 lat poprzedzających włączenie do badania,
• stosowanie terapii mogących wpływać na zaostrzenie zmian skórnych lub leków fotouczulających,
• stosowanie terapii miejscowej w ciągu 2 tygodni poprzedzających włączenie do badania,
• stosowanie terapii systemowej w ciągu 4 tygodni poprzedzających włączenie do badania,
• obecność aktywnej lub przewlekłej infekcji.

Po ustaleniu minimalnej dawki rumieniowej (ang. minimum erythemal dose – MED) u każdego pacjenta rozpoczęto NB-UVB, rozpoczynając od dawki 70% MED i stopniowo zwiększając ją o 10% (w przypadku pacjentów z niewielkim odczynem rumieniowym) lub 20% (u pozostałych) do stałej dawki 3J/cm2. Naświetlania wykonywano 3 razy w tygodniu przez 8 tygodni. Dodatkowo pacjentów poproszono o prowadzenie dzienniczka dietetycznego wraz z odnotowaniem masy składników spożywanych posiłków, na podstawie którego wyznaczono zawartość pokarmów bogatych w polifenole, karotenoidy – w tym astaksantynę, oraz furokumaryny w diecie.

Zaobserwowano, że MED u wegan (21,18 ± 4,85 J/m²) oraz wegetarian (28,90 ± 6,66 J/m²) ma mniejsze wartości, niż u osób niestosujących żadnej z tych diet (33,63 ± 4,53 J/m², p < 0,01). Podobnie obecność nasilonego rumienia podczas fototerapii odnotowano częściej u wegan (16 osób – 42,11% grupy) i wegetarian (7 osób – 17,07% grupy) niż u pozostałych badanych (4 osoby – 10% grupy). Badacze powiązali uzyskane wyniki z obecnością dużej ilości pokarmów zawierających furokumaryny w diecie wegan (55,26% badanych) oraz wegetarian (10% badanych). Wśród osób spożywających mięso nie odnotowano pacjentów spożywających istotne ilości furokumaryn (p <0,01).