Choroby czynnościowe układu pokarmowego – wytyczne rzymskie IV (cz. 2)
Choroby czynnościowe układu pokarmowego – wytyczne rzymskie IV (2016). Część II: Choroby czynnościowe żołądka i dwunastnicy
15.12.2017
Na podstawie: Gastroduodenal disorders
V. Stanghellini, F.K.L. Chan, W.L. Hasler i wsp.
Gastroenterology, 2016; 150: 1380–1392
Wybrane treści dla pacjenta
-
Odbijanie
Odbijanie jest odruchem fizjologicznem polegającym na wydaleniu przez usta połkniętego powietrza znajdującego się w żołądku lub przełyku. Odbijanie po jedzeniu jest konsekwencją połykania powietrza podczas spożywania posiłku – jest ono tym bardziej nasilone, im więcej powietrza zostało połknięte, na co wpływa szybkie, łapczywe jedzenie, niedokładne gryzienie i żucie pokarmu, a także popijanie gazowanych napojów podczas jedzenia. Odbijanie rzadko jest objawem poważnej choroby.
-
Cytomegalowirusowe zapalenie przełyku
Cytomegalowirusowe zapalenie przełyku u osób ze zdrowym układem odpornościowym należy do rzadkości. U chorych z upośledzoną odpornością dochodzi natomiast zarówno do zakażenia pierwotnego, jak i reaktywacji utajonej infekcji.
-
Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy
Wrzody żołądka i dwunastnicy są częstą chorobą, w przebiegu której dochodzi do cyklicznego pojawiania się wrzodów trawiennych. Najczęstszą przyczyną jest zakażenie Helicobacter pylori. Objawem wrzodów żołądka i dwunastnicy jest ból w górnej części brzucha, występujący w przypadku wrzodu żołądka podczas posiłków, a w przypadku wrzodu dwunastnicy – na czczo (w tym w nocy ok. godz. 23.00–2.00) i w ciągu 2–3 godzin po posiłkach, ustępujący po spożyciu pokarmu lub przyjęciu leków zobojętniających kwas solny. Często przebieg choroby jest bezobjawowy.
-
Dyspepsja
Dyspepsja to zespół objawów powodujących dyskomfort związany z przyjmowaniem pokarmów i trawieniem – ból w górnej części brzucha, uczucie pełności po jedzeniu, wczesne uczucie sytości, nudności i wymioty. Najczęściej występuje dyspepsja czynnościowa, czyli bez uchwytnej przyczyny.
-
Dieta w chorobie wrzodowej
Odpowiednia dieta jest ważnym elementem wspomagającym leczenie farmakologiczne i łagodzącym objawy chorobowe.
-
Rak żołądka
Rak żołądka to choroba, która na początku zwykle przebiega bezobjawowo. Może także powodować niecharakterystyczne objawy, takie jak dyskomfort w górnej części brzucha, odbijanie, wzdęcia. Im wcześniej rak żołądka zostanie wykryty, tym większe są szanse na wyleczenie. Rokowanie zależy od wielu czynników – wielkości i rozległości guza, a także obecności ewentualnych przerzutów.
-
Zatrucie pokarmowe
Większość przypadków zatrucia pokarmowego ustępuje w ciągu paru dni bez konieczności zgłaszania się do lekarza. Podstawowe znaczenie ma nawadnianie doustne. Jeżeli zatrucie przebiega ciężko, lekarz może zdecydować o leczeniu szpitalnym i nawadnianiu dożylnym. W niektórych rodzajach zakażeń bakteryjnych przewodu pokarmowego lekarz może wyjątkowo zlecić antybiotyki.
-
Helicobacter pylori
Zakażenie bakterią Helicobakter pylori jest powszechne – występuje ona u większości dorosłej populacji Polski. Zakażenie wiąże się z występowaniem choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy, ale samo zakażenie nie jest jednoznaczne z wystąpieniem objawów ani choroby. Istnieją nieinwazyjne metody wykrywania zakażenia, bez konieczności wykonywania gastroskopii.
-
Kamica żółciowa
Kamica pęcherzykowa jest chorobą bardzo rozpowszechnioną i jedną z najczęstszych przyczyn hospitalizacji z powodu chorób przewodu pokarmowego w krajach europejskich. Najczęstszym objawem jest kolka żółciowa odczuwana jako nagły, napadowy, ostry, niezwykle silny ból zlokalizowany w nadbrzuszu lub w prawym, górnym kwadrancie brzucha, promieniujący do prawego barku lub pod prawą łopatkę.
-
Krwiste lub fusowate wymioty
Krwiste i fusowate wymioty to bardzo poważne objawy, skłaniające do uzyskania niezwłocznej porady lekarskiej,
nawet w warunkach doraźnej wizyty pogotowia ratunkowego lub izby przyjęć szpitala.
