Badania diagnostyczne. Endoskopia górnego odcinka przewodu pokarmowego – co warto wiedzieć w 2018 roku?
25.02.2019
dr hab. n. med. Mirosław Szura, Zakład Chirurgii Doświadczalnej i Klinicznej, Instytut Fizjoterapii, Wydział Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum w Krakowie; Oddział Chirurgii Ogólnej i Onkologicznej Szpitala Zakonu Bonifratrów im. św. Jana Grandego w Krakowie; Pracownia Endoskopii, Specjalistyczne Centrum Diagnostyczno-Zabiegowe Medicina w Krakowie
Wybrane treści dla pacjenta:
-
Nagły silny ból brzucha
Nagły silny ból brzucha jest nieswoistym objawem wielu chorób. Jest to ból występujący nagle, o dużym nasileniu. Czasami dolegliwości narastają w ciągu kilku dni. Zazwyczaj ból jest dobrze ograniczony, nasila się przy kaszlu, ruchach czy zmianie pozycji ciała. Taki ból świadczy zwykle o ostrej chorobie, wymagającej pilnej interwencji medycznej.
-
Zespół Gilberta
Zespół Gilberta jest łagodną chorobą uwarunkowaną genetycznie, w której dochodzi do okresowego, zwykle niewielkiego zwiększenia stężenia bilirubiny we krwi (tzw. hiperbilirubinemii).
-
Gazy jelitowe
Gazy jelitowe są naturalnie obecne w jelitach. Pochodzą z powietrza połykanego podczas posiłków, podczas mówienia, a także jako produkt fermentacji jelitowej, głównie w jelicie grubym. Gromadzeniu się gazów w jelitach sprzyja spożywanie niektórych pokarmów (np. roślin strączkowych, kapusty), a także niektóre choroby, np. zespół rozrostu bakteryjnego (SIBO) lub zespół jelita drażliwego. Leczenie jest zależne od przyczyny, w pierwszej kolejności należy przeanalizować, czy gazy nie stanowią skutku diety.
-
Krwawienie z żylaków przełyku
Najczęstszą przyczyną nadciśnienia wrotnego jest marskość wątroby. Jest to stan, w którym dochodzi do zaburzenia czynności wątroby wskutek jej ogólnego uszkodzenia i włóknienia będącego efektem regeneracji i bliznowacenia uszkodzonego narządu. Marskość wątroby ma charakter postępujący z czasem, a wraz z zaburzeniem struktury wątroby, pojawiają się objawy świadczące o upośledzeniu jej funkcji.
-
Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy
Wrzody żołądka i dwunastnicy są częstą chorobą, w przebiegu której dochodzi do cyklicznego pojawiania się wrzodów trawiennych. Najczęstszą przyczyną jest zakażenie Helicobacter pylori. Objawem wrzodów żołądka i dwunastnicy jest ból w górnej części brzucha, występujący w przypadku wrzodu żołądka podczas posiłków, a w przypadku wrzodu dwunastnicy – na czczo (w tym w nocy ok. godz. 23.00–2.00) i w ciągu 2–3 godzin po posiłkach, ustępujący po spożyciu pokarmu lub przyjęciu leków zobojętniających kwas solny. Często przebieg choroby jest bezobjawowy.
-
Ostre zapalenie trzustki
Czynnikiem wyzwalającym ostre zapalenie trzustki może być cokolwiek, co uszkadza komórkę pęcherzykową trzustki i upośledza wydzielanie enzymów. W ok. 80% przypadków choroba jest następstwem kamicy żółciowej bądź spożycia nadmiernej ilości alkoholu.
-
Choroba refluksowa przełyku (refluks)
Choroba refluksowa przełyku to stan, w którym nieprawidłowe zarzucanie treści żołądkowej do przełyku powoduje uciążliwe objawy lub powikłania. Typowymi objawami refluksu są: zgaga oraz uczucie cofania się treści żołądkowej do przełyku, które nasilają się w pozycji leżącej na wznak, przy pochylaniu się, zwłaszcza po obfitym lub tłustym posiłku. W leczeniu stosuje się modyfikację trybu życia oraz leki, głównie hamujące wydzielanie kwasu solnego. Choroba refluksowa przełyku jest chorobą przewlekłą.
-
Kamica przewodowa
Kamica przewodowa to obecność kamieni (złogów) żółciowych w drogach żółciowych. Kamienie w przewodach żółciowych pochodzą najczęściej z pęcherzyka żółciowego lub tworzą się w samych drogach żółciowych, powodując zablokowanie przepływu żółci.
-
Dysfunkcja zwieracza Oddiego
Dysfunkcja zwieracza Oddiego obejmuje zaburzenia funkcji zwieracza lub jego struktury, w wyniku czego dochodzi do nieprawidłowości przepływu żółci i soku trzustkowego. Zaburzenia te polegają na zbyt silnym skurczu mięśnia lub jego trwałym zwężeniu, wywołanym prawdopodobnie przez przewlekłe zapalenie, z towarzyszącym zwłóknieniem.
-
Zapalenie żołądka wywołane przez H. pylori
Zapalenie żołądka to uszkodzenie dotyczące zwykle jego błony śluzowej. Jest ono najczęściej spowodowane zakażeniem bakterią Helicobacter pylori.