Czynniki ryzyka zdarzeń klinicznych u chorych na chorobę Fabry'ego leczonych terapią substytucyjną w wieloośrodkowym rejestrze hiszpańskim

17.02.2023
Predictors of outcome in a Spanish cohort of patients with Fabry disease on enzyme replacement therapy
M, Goicoechea, F Gomez-Preciado, S. Benito, J. Torras, et al.
Nefrologia (Engl Ed), 2021 Mar 10;S0211-6995(21)00031-X. doi: 10.1016/j.nefro.2021.01.002. Online ahead of print.

Opracował: prof. dr hab. n. med. Piotr Rozentryt

Retrospektywna analiza dotycząca chorych leczonych za pomocą terapii enzymatycznej

  • 17 ośrodków nefrologicznych, 2 ośrodki kardiologiczne
  • Kryteria włączenia
    • Wiek > 18 lat
    • Rozpoznana choroba Fabry'ego i prowadzone leczenie substytucyjne za pomocą agalzydazy alfa w dawce 0.2 mg/kg lub agalzydazy beta w dawce 1 mg/kg masy ciała, w każdym przypadku podawanej co 2 tygodnie
  • Kryteria wyłączenia:
    • Wyłączono pacjentów bez potwierdzenia trwałej terapii substytucyjnej

Charakterystyka włączonych do badania
Badano 69 pacjentów 27 kobiet, 42 mężczyzn, wiek: 42 ± 15 lat
Fenotyp klasyczny: 50 chorych,
opóźniona prezentacja: 19 pacjentów
Wyjściowy wiek mężczyźni – 41 ± 12 lat, kobiety – 50 ± 14 lat
Wyjściowy eGFRCKDEPI mężczyźni – 61 ± 36 ml/min, kobiety - 84 ± 27 ml/min
Wyjściowa albuminuria mężczyźni – mediana: 242 mg / 1 g kreatyniny
kobiety – mediana 123 mg/ 1 g kreatyniny
Grubość przegrody mężczyźni – 14 ± 4 mm, kobiety – 14 ± 6 mm
Algalzydaza alfa/beta mężczyźni – 18/24, kobiety – 14/13
Zdarzenia przed leczeniem mężczyźni – 33%, kobiety – 33%

Jakie zdarzenia kliniczne były punktem końcowym?

Pierwsze zdarzenie kliniczne po włączeniu terapii substytucyjnej

  • Zdarzenie sercowe:
    • hospitalizacja z powodu niewydolności serca
    • napad migotania przedsionków
    • arytmia uzasadniająca wszczepienie kardiowertera-defibrylatora
    • zawał serca
    • rewaskularyzacja chirurgiczna lub przezskórna
  • Zdarzenie nerkowe:
    • podwojenie stężenia kreatyniny
    • okres 5 przewlekłej choroby nerek (eGFR <15 ml/min
    • podjęcie dializ
    • przeszczep nerki
  • Zdarzenie neurologiczne:
    • udar mózgu / TIA
  • Zgony z wszystkich przyczyn

Jakie zdarzenia kliniczne wystąpiły, co różniło chorych?

Podczas leczenia substytucyjnego dowolne zdarzenie kliniczne wystąpiło u 21 chorych (30%)

  • Zdarzenie sercowe: 13 zdarzeń w tym 3 zgony sercowo-naczyniowe
  • Zdarzenie nerkowe: 6 zdarzeń nerkowych
  • Zdarzenie neurologiczne: 2 zdarzenia neurologiczne
  • Zdarzenia wystąpiły u 13 mężczyzn i 8 kobiet
  • eGFRCKDEPI
    • ze zdarzeniem: 55 ± 32 ml/min
    • bez zdarzenia: 72 ± 34 ml/min, p=0.01
  • Albuminuria
    • ze zdarzeniem: mediana: 440 mg/g kreatyniny
    • bez zdarzenia: mediana: 115 mg/g kreatyniy
  • Fenotyp klasyczny/późny
    • ze zdarzeniem: 19/2 chorych
    • bez zdarzenia: 28/20 chorych
Jakie były niezależne czynniki przewidujące zdarzenie?
Ryzyko względne ± 95% przedział ufności wartość p
Wiek rozpoczęcia terapii 1.04; 1.003 – 1.08, p=0.03
Albuminuria 1.001; 1.00 – 1.001, p=0.03
Okres 3-5 choroby nerek 4.57; 1.79 – 11.7, p=0.001
Ani fenotyp choroby Fabrego, ani rodzaj terapii zastępczej nie przewidywały zdarzeń

Wnioski

  • Podstawowym czynnikiem przewidującym prawdopodobieństwo zdarzeń klinicznych (nie tylko nerkowych) podczas terapii substytucyjnej jest wyjściowa filtracja
  • Czynnik ten jest istotny także u kobiet, co może stanowić przesłankę do wczesnego rozpoczynania u nich terapii, zdecydowanie przed pojawieniem się upośledzonej funkcji nerek
Zobacz także