Wprowadzenie: Wirus Herpes simplex (HSV) jest najważniejszą przyczyną zmętnienia rogówki i utraty wzroku wywołanej czynnikiem infekcyjnym. Po pierwotnej infekcji rozpoczyna się faza utajonego zakażenia, w czasie której głównym siedliskiem HSV są zwoje nerwu trójdzielnego lub inne zwoje czuciowe. Okresowe wysiewanie wirusów może prowadzić do zajęcia jednego oka lub oczu w postaci zapalenia brzegów powiek (blepharitis), spojówek (conjunctivitis) oraz powierzchownego zapalenia rogówki (keratitis dendritica). Głębokie zakażenie rogówki (stromal keratitis, keratitis profunda) lub przedniej jagodówki (iritis) jest cięższą postacią choroby i może doprowadzić do całkowitej utraty wzroku. Obecnie po ustąpieniu ostrej opryszczki ocznej nie przepisuje się rutynowo żadnych leków przeciwwirusowych ani innych w celu zapobiegania jej nawrotom. Wiadomo natomiast, że acyklowir podawany doustnie jest przydatny w leczeniu i prewencji zakażeń HSV narządów rodnych oraz skóry twarzy i błony śluzowej jamy ustnej.
Pytanie kliniczne: Jaka jest skuteczność acyklowiru podawanego doustnie w zapobieganiu nawrotom opryszczki ocznej?
Metodyka badania: badanie randomizowane z użyciem placebo i podwójnie ślepej próby.
Lokalizacja badania: 74 ośrodki w USA.
Dobór pacjentów: Do badania kwalifikowano chorych w wieku co najmniej 12 lat, którzy w ciągu ostatnich 12 miesięcy przebyli zakażenie HSV jednego oka lub oczu w postaci zapalenia brzegów powiek, spojówek, tęczówki lub zapalenia rogówki (powierzchownego lub głębokiego) i u których w ciągu ostatnich 30 dni przed włączeniem do badania nie było nawrotu choroby i nie stosowano żadnych leków. Jako kryteria wykluczające przyjęto: 1) stosowanie leków przeciwwirusowych lub immunosupresyjnych; 2) niedobór odporności, niewydolność nerek, alergia lub reakcja niepożądana na acyklowir w przeszłości; 3) stan po keratoplastyce lub chirurgii refrakcyjnej rogówki w zajętym oku.
Opis interwencji: Chorych przydzielano losowo do jednej z 2 grup: 1) leczonej acyklowirem doustnie w dawce 400 mg 2 razy dziennie; 2) otrzymującej placebo. Leczenie trwało 12 miesięcy, po czym obserwowano chorych przez kolejne 6 miesięcy. W przypadku nawrotu choroby włączano leczenie miejscowe.
Punkty końcowe badania: Częstość nawrotów opryszczki ocznej w okresie leczenia i dalszej obserwacji.