Pytanie nadesłane do redakcji
Czy skoro mam alergię na pyłki traw i zwierzęta, to mogę być odczulana?
Odpowiedziała
dr n. med. Grażyna Durska
Zakład Medycyny Rodzinnej
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
Poradnia alergologiczna „Podgórna” w Szczecinie
Głównymi wskazaniami do podjęcia immunoterapii są:
- alergiczny nieżyt nosa,
- astma atopowa,
- alergiczne zapalenie spojówek współistniejące z alergicznym nieżytem nosa.
Największe korzyści z immunoterapii odnoszą pacjenci uczuleni na alergeny drzew, traw, chwastów, roztoczy kurzu domowego, zarodników grzybów mikroskopowych.
Immunoterapia prowadzona tymi alergenami jest bardzo skuteczna. Prowadzi do wieloletniego ustąpienia objawów choroby alergicznej lub znacznego zmniejszenia nasilenia dolegliwości. Ponadto jak wykazało szereg badań naukowych, pozwala na zmniejszenie ryzyka rozwoju astmy atopowej u pacjentów z alergicznym nieżytem nosa oraz rozwoju uczulenia na kolejne alergeny.
Tak więc odczulanie jest zarówno leczeniem przyczynowym chorób alergicznych IgE–zależnych, jak i formą profilaktyki.
Wyniki odczulania prowadzonego alergenami zwierząt (kot, pies) nie są już tak spektakularne. Skuteczność odczulania szacuje się na około 50%.
Kwalifikację do immunoterapii przeprowadza lekarz alergolog.
Podstawowe kryterium kwalifikacyjne to obecność choroby alergicznej IgE-zależnej, bezspornie udowodniony związek występujących objawów klinicznych z uczuleniem na alergeny, obecność swoistych przeciwciał sIgE dla alergenów, które mają zostać wykorzystane w odczulaniu.
Warunki dodatkowe to: brak możliwości unikania kontaktu z alergenami, brak pozytywnego efektu leczenia objawowego, występowanie działań niepożądanych związanych ze stosowaną farmakoterapią, gotowość pacjenta do współpracy, wiek pacjenta (powyżej 6. rż.), brak chorób zwiększających ryzyko wystąpienia działań niepożądanych związanych z immunoterapią, np. astma o stopniu umiarkowanym i ciężkim, kolagenozy, choroby nowotworowe, choroby autoimmunologiczne, choroby psychiczne.
Przeciwwskazaniem do immunoterapii jest także leczenie Ariallekami z grupy beta-blokerów, inhibitorów konwertazy.
Odczulanie może być prowadzone metodą konwencjonalną polegającą na podawaniu alergenu drogą podskórną. W systemie przedsezonowym lub całorocznym, większość „szczepionek” jest refundowana przez NFZ, bądź metodą alternatywną polegającą na podawaniu alergenu drogą podjęzykową (krople, tabletki) – preparaty te obecnie nie są refundowane.
Piśmiennictwo:
Antczak-Marczak M., Kuna P.: Swoista terapia alergenowa (SIA) w praktyce – porównanie aktualnych wytycznych europejskich i amerykańskich, EBM versus ChPL. Terapia. Alergologia, 2012; 4(271): 36–42Kowalski M.L. (red.): Immunoterapia alergenowi. Mediton. Oficyna Wydawnicza, 2003, 137–146
Kruszewski J. (red.): Standardy w alergologii, część I. Stanowiska panelów eksperckich Polskiego Towarzystwa Alergologicznego. Kraków 2010
Korczyńska P., Kupryś-Lipińska I., Kuna P.: Rola immunoterapii swoistej w uczuleniu na sierść kota. Terapia. Alergologia. 2009; 3(222): 114–120
Kupczyk M., Kuna P.: Mechanizmy immunologiczne skutecznej immunoterapii swoistej. Terapia. Alergologia. 2012; 4(271): 30–34
Willak–Janc E., Jonkisz P.: Pies – przyjaciel czy wróg alergika? Alergia. Astma. Immunologia. 2012; 17,3: 113–117
Rudzki E.: Alergeny. Medycyna Praktyczna, Kraków 2008: 256–259
