Cewnikowanie pęcherza moczowego jest procedurą medyczną, która polega na wprowadzeniu przez cewkę moczową do pęcherza moczowego cewnika. Cewnik to cienka rurka, przez którą mocz odprowadzany jest bezpośrednio do worka, z którym cewnik jest połączony. Cewnikowanie nie jest bolesne, choć może wiązać się z pewnym dyskomfortem
Co to jest cewnikowanie pęcherza i na czym polega?
Cewnikowanie pęcherza moczowego polega na wprowadzeniu przez cewkę moczową do pęcherza cewnika, czyli cienkiej rurki, dzięki czemu mocz odprowadzany jest bezpośrednio do zbiornika (worka), z którym cewnik jest połączony.
Jakie są wskazania do cewnikowania pęcherza moczowego?
Najważniejszym wskazaniem do cewnikowania pęcherza moczowego jest konieczność dokładnej oceny ilości wydalanego moczu, tzw. ocena diurezy. Cewnikowanie jest zatem konieczne u chorych w ciężkim stanie ogólnym, nieprzytomnych oraz u chorych poddawanych zabiegom operacyjnym. Kolejnym wskazaniem jest zatrzymanie moczu występujące w przeroście prostaty czy zapaleniu pęcherza moczowego. Cewnikowanie jest również konieczne do zastosowania chemioterapii dopęcherzowej w nowotworach układu moczowego. Cewnik stosuje się także w celu wygojenia dróg moczowych po zabiegach urologicznych, takich jak wycięcie gruczołu krokowego czy operacja usuwająca zwężenie cewki moczowej.
Jak przebiega cewnikowanie z użyciem cewnika Foley’a?
Cewnikowanie polega na wprowadzeniu cewnika, najczęściej tzw. cewnika Foleya przez cewkę moczową, po uprzednim znieczuleniu cewki lignokainą w żelu. Cewnik Foleya składa się z lateksowej lub silikonowej rurki z balonikiem. Cewnik Foleya ma na zewnętrznym końcu dwa ujścia: do jednego podaje się 10 ml fizjologicznego roztworu Na Cl, aby zabezpieczyć cewnik przed wysunięciem i aby był utrzymywany w odpowiednej pozycji, do drugiego podłącza się worek na mocz.
Czy cewnikowanie boli?
Samo założenie cewnika może powodować dyskomfort, ale nie jest zabieg bolesny. Pacjent prawidłowo zacewnikowany nie odczuwa dolegliwości bólowych związanych z obecnością cewnika.
Jakie są przeciwwskazania do cewnikowania pęcherza?
Przeciwwskazania do cewnikowania obejmują:
- ostre zapalenie gruczołu krokowego (prostaty),
- zwężenie cewki moczowej, najczęściej pozapalne,
- przerwanie ciągłości cewki moczowej. Często w przypadku urazów kości miednicy zachodzi podejrzenie przerwania ciągłości cewki moczowej, dlatego u takich chorych zakłada się cewnik, wkłuwając się bezpośrednio przez brzuch do pęcherza. Jest to tzw. nakłucie nadłonowe.
Jakie powikłania mogą wystąpić po cewnikowaniu?
Najczęstszym powikłaniem po cewnikowaniu jest zakażenie cewki moczowej i pęcherza.
Jak postępować po cewnikowaniu?
W przypadku, gdy konieczne jest utrzymanie cewnika w pęcherzu, należy przede wszystkim zachować jak największą sterylność. Należy więc wymieniać cewnik tylko wtedy, gdy jest zatkany oraz możliwie jak najrzadziej odłączać worek na mocz od cewnika. W przypadku, gdy cewnik się zatka, należy się zgłosić do lekarza w celu przepłukania lub wymiany.
Po usunięciu cewnika należy przyjmować duże ilości płynów. Gdy występuje pieczenie cewki lub krwiomocz należy zgłosić to lekarzowi, ponieważ konieczne może być podjęcie odpowiedniego leczenia.
