Norma stężenia we krwi na czczo: 60–100 mg/dl
Czym jest glukoza?
Glukoza jest podstawowym związkiem energetycznym dla ludzi. Jest niezbędna do funkcjonowania wszystkich komórek organizmu.
Jakie są wskazania do badania?
Badanie stężenia glukozy powinny regularnie wykonywać osoby, u których ryzyko zachorowania na cukrzycę jest zwiększone (osoby otyłe lub z cukrzycą w rodzinie). Wskazaniem do tego badania są także objawy wskazujące na zwiększone stężenie glukozy we krwi (wzmożone pragnienie, osłabienie, nawracające infekcje, złe samopoczucie, częste oddawanie dużych ilości moczu) lub na jej zmniejszone stężenie (silne uczucie głodu, osłabienie, niepokój, przyspieszenie rytmu serca, drżenie, senność, podwójne widzenie). Badanie wykonuje się na czczo.
Jakie są przeciwwskazania do badania?
Do oznaczenia stężenia glukozy wystarcza pobranie niewielkiej ilości krwi, dlatego nie ma przeciwwskazań do wykonania tego badania.
Przyczyny zwiększonego stężenia glukozy
- cukrzyca – jest to choroba polegająca na niedoborze insuliny (cukrzyca typu 1) lub oporności tkanek na insulinę (cukrzyca typu 2). Insulina jest hormonem produkowanym przez trzustkę, a jej działanie polega na zwiększeniu wychwytu glukozy przez mięśnie, wątrobę oraz tkankę tłuszczową, co przekłada się na zmniejszenie stężenia glukozy we krwi. Jeżeli stężenie glukozy w badaniu przygodnym jest większe niż 200 mg/dl lub na czczo większe niż 126 mg/dl (wymagane dwukrotne oznaczenie celem potwierdzenia wyniku) rozpoznaje się cukrzycę.
- ciąża – podczas ciąży może dochodzić do przejściowego zwiększenia stężenia glukozy wynikającego ze zmian hormonalnych towarzyszących ciąży (cukrzyca ciężarnych). Nie jest to zjawisko fizjologiczne, może stanowić zagrożenie dla płodu.
- nadczynność tarczycy – jednym z działań hormonów tarczycy jest zwiększanie stężenia glukozy we krwi
- choroby trzustki – zapalenie, nowotwory, mukowiscydoza – w przebiegu tych chorób upośledzona jest produkcja insuliny
- nadczynność bądź guz nadnerczy – hormony nadnerczowe, adrenalina i kortyzol, zwiększają stężenie glukozy we krwi
Przyczyny zmniejszonego stężenia glukozy
- nieprawidłowe leczenie cukrzycy – przedawkowanie insuliny, niezjedzenie posiłku po podaniu insuliny,
- zespół poposiłkowy – jest to zespół objawów występujący po operacjach żołądka. Jednym z tych objawów jest właśnie zmniejszone stężenie glukozy po spożyciu posiłku.
- guz wydzielający insulinę (rzadko)
- niedoczynność nadnerczy
