×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Jaka jest najlepsza pora dnia na ćwiczenia fizyczne?

Sophia Antipolis
© 2022 European Society of Cardiology

Poranna aktywność fizyczna wiąże się z najmniejszym ryzykiem chorób serca i udaru mózgu – wskazuje badanie przeprowadzone w grupie ponad 85 000 osób, którego wyniki opublikowano właśnie w European Journal of Preventive Cardiology, czasopiśmie Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC)1. Obserwacje były spójne niezależnie od ilości codziennej aktywności fizycznej uczestników badania.

„Powszechnie wiadomo, że ćwiczenia fizyczne mają dobroczynny wpływ na serce. Nasze badanie wskazuje, że poranna aktywność fizyczna przynosi pod tym względem największe korzyści” – podkreśliła Gali Albalak, autorka badania, z Centrum Medycznego Uniwersytetu w Lejdzie (Holandia). „Prawidłowość ta była szczególnie widoczna u kobiet i dotyczyła zarówno osób, które określały siebie jako tzw. ranne ptaszki czy, jak i nocne marki”.

W badaniu wykorzystano informacje pozyskane z brytyjskiej bazy danych biomedycznych Biobank. Grupa badana obejmowała 86 657 osób dorosłych w wieku od 42 do 78 lat, u których przy włączeniu do badania nie występowały choroby układu krążenia. Średnia wieku uczestników wynosiła 62 lata, a 58% grupy stanowiły kobiety. Uczestnicy badania nosili na nadgarstku inteligentną opaskę do pomiaru aktywności fizycznej przez 7 kolejnych dni. Uczestników obserwowano pod kątem wystąpienia choroby układu krążenia, którą zdefiniowano jako pierwszą hospitalizację lub zgon związany z chorobą niedokrwienną serca lub udarem.

W ciągu 6–8 lat obserwacji choroba niedokrwienna serca wystąpiła u 2911, a udar u 796 osób. Porównanie pory dnia, na którą przypadał szczyt dobowej aktywności fizycznej, wykazało, że wzmożona aktywność między godziną 8 a 11 rano wiązała się z najmniejszym ryzykiem chorób serca i udaru mózgu.

W ramach drugiej analizy badacze podzielili uczestników badania na cztery grupy na podstawie pory dnia, w której następował u nich szczyt aktywności fizycznej: (1) południe; (2) wczesny poranek (∼ godz. 8.00); (3) późny poranek (∼ godz. 10.00); oraz (4) wieczór (∼ godz. 19.00). Kategorie te zostały wyodrębnione na podstawie faktycznych okresów szczytowej aktywności w badanej populacji, a nie a priori przed rozpoczęciem badania. Zależności między porą szczytowej aktywności fizycznej a występowaniem chorób układu krążenia analizowano w odniesieniu do grupy referencyjnej złożonej z osób, u których szczyt aktywności przypadał w południe.

Po skorygowaniu danych o wiek i płeć ustalono, że u uczestników, którzy byli najbardziej aktywni wczesnym lub późnym rankiem, ryzyko wystąpienia choroby niedokrwiennej serca jest odpowiednio 11% i 16% mniejsze w porównaniu z grupą referencyjną. Ponadto u osób najbardziej aktywnych w późnych godzinach porannych stwierdzono zmniejszenie ryzyka udaru mózgu o 17% w porównaniu z grupą referencyjną.

Wyniki były spójne niezależnie od całkowitej ilości aktywności fizycznej uczestników w ciągu doby oraz tego, czy określali siebie jako „ranne ptaszki” czy „nocne marki”. Analiza wyników w zależności od płci uczestników wykazała, że zaobserwowana prawidłowość jest szczególnie wyraźna u kobiet, natomiast u mężczyzn nie osiąga poziomu znamienności. U kobiet, które były najbardziej aktywne wczesnym lub późnym rankiem, ryzyko wystąpienia choroby niedokrwiennej serca było odpowiednio o 22% i 24% mniejsze w porównaniu z grupą referencyjną. Oprócz tego u kobiet o najwyższym poziomie aktywności fizycznej w późnych godzinach porannych stwierdzono zmniejszenie ryzyka udaru mózgu o 35% w porównaniu z grupą referencyjną.

Jak stwierdziła Gali Albalak: „było to badanie obserwacyjne, zatem nie możemy wyjaśnić, dlaczego zaobserwowane zależności były bardziej wyraźne u kobiet. Uzyskane przez nas wyniki uzupełniają pulę danych potwierdzających prozdrowotny wpływ aktywności fizycznej, wskazując jednocześnie, że największe korzyści mogą przynosić ćwiczenia wykonywane późnym rankiem. Jest jeszcze zbyt wcześnie, aby zalecać poranne ćwiczenia fizyczne w formalnych rekomendacjach, ponieważ jest to dość nowy obszar badań. Mamy jednak nadzieję, że pewnego dnia można będzie doprecyzować aktualnie obowiązujące rekomendacje, wprowadzając do nich dodatkową uwagę: zaleca się wykonywanie ćwiczeń fizycznych w godzinach porannych”.

Piśmiennictwo:

1 Albalak G, Stijntjes M, van Bodegom D, Jukema JW, Atsma DE, van Heemst D, Noordam R. Setting your clock: associations between timing of objective physical activity and cardiovascular disease risk in the general population. Eur J Prev Cardiol. 2022 Nov 14:zwac239. doi: 10.1093/eurjpc/zwac239. Epub ahead of print. PMID: 36372091.

16.03.2023
Zobacz także
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta