medycyna praktyczna dla pacjentów
Choroba ta dotyczy zwłaszcza osób powyżej 60. roku życia, częściej mężczyzn niż kobiet. Objawy raka brodawki Vatera są niecharakterystyczne, pojawiają się dość wcześnie i w porównaniu z innymi nowotworami dróg żółciowych pozwalają na rozpoznanie choroby w dość wczesnym stadium zaawansowania.
Rak endometrium, zwany również rakiem trzonu macicy, to częsty nowotwór złośliwy narządu rodnego kobiety, rozwijający się w błonie śluzowej wyściełającej wnętrze trzonu macicy.
W początkowych stadiach rozwoju rak jajnika zazwyczaj nie daje żadnych objawów, dopiero gdy choroba jest bardziej zaawansowana, pojawiają się objawy ze strony przewodu pokarmowego. Regularne wizyty u ginekologa oraz USG przezpochwowe pomagają rozpoznać wczesne stadium nowotworu.
Do najważniejszych czynników zachorowania na raka jamy ustnej należą szkodliwe rakotwórcze substancje zawarte w dymie tytoniowym.
Rak jądra jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym u młodych mężczyzn. Najczęstszym rakiem jądra jest nasieniak. Objawami raka jądra może być niebolesne powiększenie jądra, obrzęk lub ból moszny. Rak jądra jest nowotworem o dobrym rokowaniu i leczenie jest zwykle bardzo skuteczne
Objawy nowotworu jelita cienkiego są uzależnione od stopnia zaawansowania choroby, a także umiejscowienia i rodzaju nowotworu. Na wczesnym etapie choroby objawy są zazwyczaj mało specyficzne.
Rak jelita grubego jest jednym z najczęściej występujących nowotworów złośliwych. Większość przypadków raka jelita grubego nie jest związana z występowaniem rodzinnym. W początkowej fazie choroba nie powoduje żadnych objawów i jest najczęściej wykrywana podczas badań przesiewowych (kolonoskopii). Do objawów należą m.in. obecność krwi w stolcu (widocznej gołym okiem lub utajonej), a także zaparcia, biegunki, zmiana kształtu stolca (np. stolec ołówkowaty).
Najczęstszym pierwszym objawem jest krwawienie z odbytu, może występować świąd, ból, uczucie ciała obcego w odbycie, może być wyczuwalny guz. Niekiedy występuje nietrzymanie gazów lub stolca.
Rak kolczystokomórkowy skóry to złośliwy nowotwór wywodzący się z keratynocytów – komórek naskórka. Może powstawać w dotychczas zdrowej skórze de novo, tzn. bez poprzedzającej go zmiany skórnej, lub na podłożu zmian przedrakowych. Rak kolczystokomórkowy może zagrażać życiu człowieka, ponieważ daje odległe przerzuty przez krew i chłonkę albo bezpośrednio nacieka tkanki sąsiadujące, najczęściej wzdłuż nerwów.
Głównym czynnikiem ryzyka wystąpienia raka krtani jest palenie tytoniu. Zwiększa ono ryzyko zachorowania 30-krotnie. Niezwykle rzadko choroba spotykana jest u osób niepalących. Do rozwoju nowotworu przyczynia się również częste spożycie wysokoprocentowego alkoholu. Oba czynniki (alkohol i tytoń) działające jednocześnie powodują wzrost ryzyka 330-krotnie.
Rak nerki należy do grupy nowotworów złośliwych, których rozwój jest silnie związany z paleniem tytoniu. Ponadto rak nerki znacznie częściej rozwija się u osób otyłych oraz chorujących na nadciśnienie tętnicze.
Rak odbytu to nowotwór złośliwy, który może lokalizować się na brzegu odbytu, czyli na skórze wokół odbytu lub w kanale odbytu, czyli pomiędzy ujściem odbytu a górną krawędzią zwieracza zewnętrznego odbytu. Rak odbytu powoduje bardzo podobne objawy jak choroba hemoroidalna – krwawienie z odbytu, świąd i pieczenie. W leczeniu stosuje się operacje i radiochemioterapię
Rak pęcherzyka żółciowego w większości przypadków wykrywany jest przypadkowo w badaniu histopatologicznym pęcherzyka usuniętego z powodu kamicy. Niestety przeważająca większość rozpoznawanych guzów pęcherzyka żółciowego jest nieoperacyjna.
Rak piersi jest najczęstszym nowotworem złośliwym rozpoznawanym u kobiet. Zdecydowana większość przypadków choroby rozwija niestety się u kobiet, u których nie stwierdza się żadnych czynników ryzyka.
Rak płaskonabłonkowy skóry to złośliwy nowotwór skóry pochodzenia nabłonkowego, który zazwyczaj rośnie powoli, ale ma zdolność do tworzenia przerzutów odległych w innych narządach.
Rak płaskonabłonkowy spojówki to nowotwór złośliwy wywodzący się z nabłonka spojówki. Wyróżnia się dwie postacie raka: przedinwazyjną oraz inwazyjną. Rak płaskonabłonkowy może naciekać sąsiednie struktury oka oraz dawać przerzuty do regionalnych węzłów chłonnych i przerzuty odległe. Przyczyny rozwoju raka płaskonabłonkowego nie są do końca poznane, jednak wyniki badań wskazują na dużą rolę promieniowania ultrafioletowego (UVA, UVB) oraz zakażeń podtypem 16 lub 18 wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV).
Rak płuc jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym na świecie. W początkowej fazie nie powoduje objawów i może być wykryty przypadkowo (np. podczas badań okresowych). Kiedy zaczyna dawać objawy, jest już zazwyczaj zaawansowany, a leczenie jest trudne. Obejmuje ono leczenie operacyjne, chemioterapię, radioterapię, leczenie ukierunkowane molekularnie i immunoterapię. Silnym czynnikiem ryzyka zachorowania jest palenie papierosów.
Rak podstawnokomórkowy skóry to złośliwy nowotwór wywodzący się z komórek warstwy podstawnej naskórka. Do jego rozwoju predysponuje: jasna karnacja skóry, niebieskie oczy, rude lub blond włosy, starszy lub średni wiek oraz pochodzenie z Wysp Brytyjskich, Irlandii lub Skandynawii. Jednym z najważniejszych czynników ryzyka rozwoju raka podstawnokomórkowego jest długotrwałe narażenie na działanie promieniowania UV (zwłaszcza promieniowania słonecznego) w pierwszych dwóch dekadach życia.
Rak podstawnokomórkowy rośnie przede wszystkim na odkrytych częściach ciała (głowa, szyja), ale może się rozwinąć na dowolnym obszarze ciała.
Rak prącia to nowotwór złośliwy rozwijający się w obrębie prącia. Przeszło 95% wszystkich zachorowań ma postać raka płaskonabłonkowego.
Rak prostaty (inaczej gruczołu krokowego) to nowotwór złośliwy rozwijający się w gruczole krokowym, który stanowi 20% wszystkich nowotworów złośliwych u mężczyzn w Polsce. Zwykle występuje u mężczyzn w starszym wieku i długo nie daje objawów. W leczeniu stosuje się operację, radioterapię i hormonoterapię.
Rak przełyku przez długi czas przebiega bezobjawowo. Dolegliwości pojawiają się, kiedy dojdzie do zwężenia przełyku, które powoduje utrudnione połykanie pokarmów – najpierw stałych, a następnie płynnych.
Ryzyko zachorowania na jedną z postaci raka skóry w ciągu całego życia przekracza 20%. Oba podtypy raka skóry najczęściej występują w skórze przewlekle narażonej na ekspozycję na promienie słoneczne.
Rak z komórek Merkla jest nowotworem skóry o bardzo złośliwym przebiegu. Często dochodzi do nawrotu miejscowego i przerzutów do węzłów chłonnych.
Rak sromu to stosunkowo rzadko występujący nowotwór złośliwy zewnętrznych narządów rodnych kobiety, czyli warg sromowych i łechtaczki. Najczęstszym pierwszym objawem jest zwykle guzek lub owrzodzenie, niestety często lekceważone.
Rak szyjki macicy jest w skali świata czwartym pod względem częstości występowania nowotworem u kobiet. Rocznie zapada na niego około 570 tysięcy kobiet, z których około 60% umiera. Wczesny rak zazwyczaj nie daje żadnych objawów, dlatego tak bardzo ważne jest regularne, co najmniej co 3 lata, wykonywanie badania cytologicznego. Szczepienie przeciwko HPV zmniejsza ryzyko infekcji wirusem o ponad 75%.
Rak tarczycy występuje rzadko, stanowi około 1 % wszystkich nowotworów złośliwych. Częstość jego występowania jest zróżnicowana geograficznie. Polska należy do krajów w których zapadalność na raka tarczycy jest stosunkowo niska.
Rak trzustki jest agresywnym nowotworem, cechującym się szybkim wzrostem miejscowym i rozprzestrzenianiem do węzłów chłonnych i wątroby. Zwykle jest rozpoznawany na zaawansowanym etapie, ponieważ na początku nie powoduje niepokojących objawów. Czynnikiem ryzyka zachorowania jest między innymi palenie tytoniu
Do pojawienia się guza w wątrobie może dojść w wyniku przerzutów innych nowotworów do wątroby lub nowotwór rozwija się z tkanek znajdujących się w wątrobie – najczęściej jest to rak wątrobowokomórkowy. Zmiany nowotworowe w wątrobie mogą długo nie dawać żadnych objawów. Leczenie i rokowanie w raku wątroby zależy od stopnia zaawansowania choroby
Rak z komórek Merkla najczęściej zlokalizowany jest na obszarach skóry narażonych na ekspozycję słońca. W 50% przypadków dotyczy regionu głowy i szyi oraz w 40% występuje na kończynach. Zwykle objawia się on jako czerwony guzek o gładkiej powierzchni z licznymi teleangiektazjami.
Rak żołądka to choroba, która na początku zwykle przebiega bezobjawowo. Może także powodować niecharakterystyczne objawy, takie jak dyskomfort w górnej części brzucha, odbijanie, wzdęcia. Im wcześniej rak żołądka zostanie wykryty, tym większe są szanse na wyleczenie. Rokowanie zależy od wielu czynników – wielkości i rozległości guza, a także obecności ewentualnych przerzutów.
Rana to przerwanie ciągłości skóry lub skóry i tkanek pod nią położonych. Rana powstaje zazwyczaj na skutek urazu mechanicznego, ale urazem, czyli raną może być też np. oparzenie. Uraz może być mechaniczny, termiczny lub chemiczny. W zależności od mechanizmu powstania rany wyróżniamy, m.in. rany tłuczone, szarpane, cięte, kąsane.
Rdzeniowy zanik mięśni (spinal muscular atrophy – SMA) jest jedną z częstszych i cięższych chorób uwarunkowanych genetycznie. Do niedawna był chorobą nieuleczalną, ale w ciągu ostatnich lat nastąpił przełom w leczeniu SMA i są leki, które mogą zatrzymać postęp choroby, a podane zanim objawy się rozwiną – zapobiec ich wystąpieniu. Od kwietnia 2021 roku w Polsce jest wdrażany program badań przesiewowych noworodków
Reaktywne zapalenie stawów (zespół Reitera) to zapalenie kilku stawów, głównie kończyn dolnych i przyczepów ścięgnistych, poprzedzone zakażeniem, najczęściej przewodu pokarmowego lub narządów moczowo-płciowych. Głównym objawem jest ból i obrzęk pojedynczego stawu lub kilku stawów.
Retinopatia cukrzycowa oznacza patologiczne zmiany w siatkówce. Główną przyczyną niekorzystnych zmian zachodzących w oczach u osób chorujących na cukrzycę jest brak wyrównania metabolicznego cukrzycy
Retinopatia wcześniaków to choroba niedojrzałej siatkówki. Występuje u dzieci urodzonych przed planowanym terminem porodu, u których naczynia siatkówki nie są jeszcze w pełni rozwinięte.
Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), nieprawidłowo określane czasem jako „reumatologiczne zapalenie stawów” to najczęstsza zapalna choroba stawów, rozpoczynająca się najczęściej w młodym i średnim wieku. Nieleczona może prowadzić do uszkodzenia stawów i innych powikłań, jednak aktualne metody leczenia u większości chorych pozwalają na utrzymanie sprawności i normalne funkcjonowanie.
Mięsak komórek prążkowanych jest nowotworem złośliwym tkanek miękkich, wywodzącym się z niezróżnicowanych embrionalnych komórek mezenchymalnych. Przyczyny rozwoju guza nie są znane, uważa się, że czynniki genetyczne wpływają na rozwój niektórych jego postaci.
Riketsjozy to choroby wywołane przez riketsje, namnażające się wewnątrzkomórkowo bakterie. Rezerwuarem riketsji są ssaki, na których pasożytują określone wektory - stawonogi (kleszcze, wszy, pchły, roztocza). Po zakażeniu dochodzi do rozsiewu bakterii drogą krwi. Riketsje powodują zapalenia naczyń, głównie małych tętnic i naczyń włośniczkowych. Indukuje to proces krzepnięcia krwi w naczyniach i prowadzi do ich niedrożności. Dotyczy to przede wszystkim naczyń skóry, mięśnia sercowego, mięśni szkieletowych, ośrodkowego układu nerwowego i nerek.
Rogowce dłoni i stóp jest to duża grupa chorób skóry uwarunkowanych zaburzeniami procesu rogowacenia naskórka o podłożu genetycznym. Manifestują się masywnym pogrubieniem naskórka (jego warstwy rogowej). Charakterystyczne dla tego stanu jest żółte zabarwienie skóry.
Rogowiak ma postać kopulastego guza, który swoją barwą nie odróżnia się od ubarwienia otaczającej go skóry lub przybiera nieco perłowy kolor. W części środkowej zauważyć można kraterowate wgłębienie, które wypełnione jest masami rogowymi.
Przyczyną ropnia mózgu jest zakażenie bakteryjne ośrodkowego układu nerwowego, szerzące się drogą krwiopochodną lub przez ciągłość z ropnego zapalenia zatok, ucha środkowego, wyrostka sutkowatego lub zęba.
Ropnie najczęściej powstają w wyniku infekcji, która szerzy się albo od strony krypt i gruczołów odbytowych bądź tkanek położonych w miednicy małej w okolicy okołoodbytniczej (tzw. ropnie wysokie) albo od strony skóry.
W dzisiejszych czasach, kiedy znacznie wzrosła rozpoznawalność anginy i prawidłowo leczy się ją antybiotykami, częstość występowania ropni okołomigdałkowych znacznie się zmniejszyła, ale mimo to są one częstą przyczyną konsultacji laryngologicznych na SOR.
Ropień płuca występuje rzadko. Najczęściej pojawia się jako powikłanie bakteryjnego zapalenia płuc i powoduje podobne objawy jak zapalenie płuc.
Ropniak podtwardówkowy może wywoływać takie objawy, jak gorączka, ból głowy, splątanie, senność, a niekiedy nawet śpiączka, niedowład połowiczy lub porażenie połowicze, drgawki, nudności lub wymioty, niewyraźne widzenie, niewyraźna mowa.
Roponercze to ciężkie zakażenie układu moczowego z obecnością ropnej treści w miedniczce nerkowej.
Rozedmą nazywamy nieodwracalne zniszczenia w zakresie części płuc odpowiedzialnej za wymianę gazową, czyli oskrzelików oddechowych i woreczków pęcherzykowych.
Rozlane zapalenie oskrzelików jest bardzo rzadką, postępującą chorobą, w której dochodzi do zapalenia oskrzelików - czyli drobnych dróg oddechowych położonych pomiędzy oskrzelami a pęcherzykami płucnymi - i zatok przynosowych.
Powięź to silna błona łącznotkankowa pokrywająca mięśnie. Powięzie znajdują się w obrębie kończyn (tam mogą tworzyć przegrody między grupami mięśni), ale także w obrębie szyi, klatki piersiowej i jamy brzusznej. Wszędzie odgrywają bardzo ważną rolę w funkcjonowaniu narządów.
Rozlany skurcz i bolesne skurcze przełyku są rzadkimi chorobami. Objawiają się bólem w klatce piersiowej (występujący często podczas pierwszych kęsów spożywanego posiłku) oraz dysfagią (zaburzeniami połykania).
Rozpływ skrzący to liczne żółtawobiałe, złote lub kolorowe kryształy cholesterolu zawieszone w żelu ciała szklistego oraz, rzadziej, w komorze przedniej. Powstają one wtórnie do długotrwale utrzymującego się krwotoku wewnątrzgałkowego po wielokrotnym, ciężkim urazie lub zabiegu chirurgicznym. Rozpływowi skrzącemu zwykle towarzyszy tylne odłączenie ciała szklistego.
Błona śluzowa macicy, zwana inaczej endometrium, jest strukturą zmieniającą się dynamicznie w trakcie cyklu oraz życia kobiety. Jej grubość regulowana jest aktywnością żeńskich hormonów płciowych. Zaburzenie równowagi hormonalnej polegające na zwiększeniu stężenia estrogenów przy braku lub małym stężeniu progestagenów, powodujące nadmierny, nieregularny wzrost gruczołów endometrium nazywa się rozrostem endometrium.
Rozstrzenie oskrzeli to przetrwałe lub postępujące, nieodwracalne rozszerzenie drzewa oskrzelowego.
Rozwarstwienie najczęściej pojawia się na skutek miejscowego uszkodzenia lub przerwania ściany aorty po wewnętrznej stronie. Najczęściej zdarza się to w obrębie klatki piersiowej, rzadziej na odcinku brzusznym aorty. Taki stan jest przyczyną niedokrwienia narządów zaopatrywanych przez tętnicę.
Rozwarstwienie siatkówki to choroba polegająca na rozszczepieniu jej warstw. Jednocześnie dochodzi do przerwania połączeń między komórkami nerwowymi w siatkówce. Najczęściej występująca jej postać u dzieci (tzw. wrodzone lub młodzieńcze rozwarstwienie) jest dziedziczona w sposób sprzężony z chromosomem X.
Róża jest chorobą skóry i tkanki podskórnej wywołaną przez paciorkowce. Bakterie wnikają do organizmu przez uszkodzoną skórę lub błonę śluzową i powodują zapalenie, najczęściej na kończynach dolnych lub twarzy. Skóra jest żywoczerwona, błyszcząca, obrzęknięta, wyraźnie odgraniczona od skóry zdrowej, bolesna. Leczenie polega na przyjmowaniu antybiotyków.
Zachorowania na różycę wśród ludzi są najczęściej spowodowane zawodowym narażeniem na kontakt z zakażonym zwierzęciem lub produktami pochodzenia zwierzęcego. Do zakażenia dochodzi poprzez wnikanie bakterii przez uszkodzoną skórę.
U ludzi różyca to rzadka choroba, którą obserwuje się głównie wśród osób pracujących z chorymi zwierzętami lub stykających się z zakażonym materiałem pochodzenia zwierzęcego (zakażone mięso, ryby, drób).
Najczęściej na różyczkę chorują dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym, ale chorować mogą także osoby dorosłe.
Różyczka występuje tylko u ludzi - źródłem zakażenia jest człowiek chory na różyczkę. Zarażamy się drogą wziewną - przez kontakt z wydzielinami nosogardła osoby zakażonej. Różyczka jest względnie mało zaraźliwa - po kontakcie z chorym zachoruje 10-30% osób podatnych na zachorowanie, przy czym nawet do 50% zakażonych może przebyć różyczkę zupełnie bezobjawowo.
Różyczka jest chorobą wirusową o miernej zakaźności, rozwijającą się tylko u ludzi. Jej przebieg jest zwykle łagodny, a poważne powikłania stwierdza się rzadko. Jednak zachorowanie na różyczkę u kobiet w ciąży, zwłaszcza w pierwszych 16 tygodniach, może być przyczyną poronienia, zgonu płodu lub porodu przedwczesnego oraz licznych wad wrodzonych.
Rumień guzowaty to guzowate zmiany zapalne w tkance podskórnej, które pojawiają się najczęściej na przedniej powierzchni goleni.
Rumień obrączkowaty odśrodkowy to choroba skóry, której przyczyna w większości przypadków pozostaje nieznana. Do rozwoju wykwitów mogą przyczyniać się czynniki infekcyjne, nowotworowe, autoimmunologiczne, pokarmowe oraz niekiedy przyjmowane leki.
Rumień zakaźny to wysypkowa choroba zakaźna wieku dziecięcego spowodowana zakażeniem parwowirusem B19. Zakażenie przenosi się z człowieka na człowieka drogą kropelkową, bardzo rzadko z zakażonymi preparatami krwi i osocza.
Rwa kulszowa to ból promieniujący od lędźwiowo-krzyżowego odcinka kręgosłupa i pośladka, przez tylną powierzchnię uda i podudzie aż do stopy. Ból może pojawić się nagle (np. po urazie lub przeciążeniu kręgosłupa) lub narastać stopniowo. Zazwyczaj ma duże nasilenie ograniczające codzienną aktywność. Zwykle nawet niewielkie ruchy kręgosłupa, chodzenie, kaszel czy nawet kichanie powodują nasilenie objawów bólowych. Ponadto mogą pojawić się zaburzenia czucia, mrowienie, drętwienie tej samej okolicy co ból. Leczenie zależy od przyczyny rwy kulszowej, zwykle polega na unikaniu aktywności powodujących ból, przyjmowaniu leków przeciwbólowych i fizjoterapii.
Rybia łuska to uogólnione nadmierne rogowacenie z tworzeniem się hiperkeratotycznych nawarstwień i dachówkowato ułożonych łusek.
Rzekomobłoniaste zapalenie jelit jest najczęstszą biegunką bakteryjną nabywaną w środowisku szpitalnym. Choroba jest następstwem zaburzeń fizjologicznej flory jelita grubego, do której dochodzi prawie wyłącznie z powodu stosowania antybiotyków.
Rzeżączka to choroba przenoszoną drogą płciową. Objawy rzeżączki u kobiet i mężczyzn są różne. U mężczyzn rzeżączka powoduje głównie rzeżączkowe zapalenie cewki moczowej, a u kobiet – rzeżączkowe zapalenie szyjki macicy. Leczenie rzeżączki polega na przyjmowaniu antybiotyków. Bardzo ważne jest wyleczenie choroby, ponieważ nieleczona rzeżączka może prowadzić do powikłań, które mogą skutkować poważnymi konsekwencjami, w tym niepłodnością.
Rzęsistkowica jest najczęściej występującą chorobą przenoszoną drogą płciową. Jest częściej diagnozowana u kobiet, niż u mężczyzn. W Polsce szacuje się, że rzęsistkiem pochwowym jest zarażonych 30-70% kobiet i 10-20% mężczyzn w zależności od populacji, warunków bytowych, sanitarno-higienicznych i socjoekonomicznych.
w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł
Pulmonolog – czym się zajmuje, jakie choroby leczy?
Gastrolog (gastroenterolog) - czym się zajmuje, jakie choroby leczy?
