American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG) opublikowało wytyczne dotyczące opieki nad kobietą w pierwszych 3 miesiącach po porodzie, nazwanych „czwartym trymestrem ciąży”. W wytycznych, które są odpowiedzią na niedostateczną formę nadzoru nad zdrowiem fizycznym i psychicznym Amerykanek po porodzie, podkreśla się, że opieka ta powinna mieć charakter stałego procesu i nie może być sprowadzona do pojedynczej wizyty lekarskiej pod koniec połogu.
Fot. pixabay.com
Eksperci ACOG podkreślają, że 40% Amerykanek w ogóle nie zgłasza się do lekarza po porodzie, a odsetek korzystających z opieki jest mniejszy w środowiskach o gorszym statusie społecznym i finansowym. Ponad połowa kobiet skarży się na niedostateczną informację o depresji poporodowej, zalecanych odstępach między ciążami, zdrowym odżywianiu, ćwiczeniach fizycznych oraz zmianach w reakcjach seksualnych i uczuciach.
Eksperci ACOG przypominają, że pierwsze 3 miesiące po porodzie, oprócz prawdziwej radości i satysfakcji kobiety z nowej roli matki, mogą wiązać się z brakiem snu, zmęczeniem, dolegliwościami bólowymi, zaburzeniami laktacji i karmienia piersią, stresem, pojawieniem się nowych i zaostrzeniem istniejących już chorób psychicznych, brakiem popędu seksualnego oraz nietrzymaniem moczu. Zdecydowana zmiana w organizacji opieki poporodowej jest konieczna również dlatego, że ponad połowa zgonów związanych z ciążą ma miejsce właśnie w okresie poporodowym.
Dlatego zamiast jednej wizyty pod koniec połogu (6. tydzień), zaleca się kontakt z położnikiem lub inną osobą sprawującą opiekę poporodową już w pierwszych 3 tygodniach po porodzie. Potem opieka sprawowana jest w sposób ciągły, ale zindywidualizowany – zgodnie z potrzebami kobiety. Nie później niż pod koniec 12. tygodnia po porodzie powinna nastąpić finalna wizyta, w czasie której lekarz w sposób wyczerpujący oceni zdrowie fizyczne i psychiczne matki, w tym: jej nastrój i emocjonalny dobrostan, karmienie piersią i stan opieki nad niemowlęciem, proces zdrowienia po porodzie, skuteczność nadzoru nad przewlekłymi chorobami, nawyki zdrowotne, aspekty seksualne oraz kwestie dotyczące zapobiegania ciąży.
Szczególny nadzór nad kobietą jest wskazany w przypadku występowania nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, chorób tarczycy i nerek oraz zaburzeń nastroju, a położnik lub lekarz podstawowej opieki zdrowotnej wspólnie z samą zainteresowaną powinni w odpowiednim czasie wyznaczyć osobę, które przejmie odpowiedzialność za dalszy proces nadzoru w warunkach domowych.
W wytycznych podkreśla się, że plan opieki poporodowej należy przedstawić kobiecie już w czasie ciąży. Oprócz zagadnień związanych w wielu przypadkach z pierwszorazowym macierzyństwem, należy również omówić przyszłe zamierzenia prokreacyjne, w tym stosowanie antykoncepcji poporodowej.
