65 764 kobiet zostało objętych w 2013 r. opieką w ramach programu badań prenatalnych finansowanego przez Narodowy Fundusz Zdrowia. W 2012 r. było to 54 071 kobiet, a w 2011 r. - 45 304 kobiety - wynika ze sprawozdania Rady Ministrów z wykonywania oraz o skutkach stosowania w roku 2013 ustawy z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży.
Ludzki embrion ok. 6 tygodnia rozwoju / fot. Jacopo Werther/lunar caustic/Wikimedia
Program ten jest realizowany od 2005 r. dla kobiet spełniających co najmniej jedno z następujących kryteriów: wiek matki powyżej 35 lat, wystąpienie w poprzedniej ciąży aberracji chromosomowej płodu lub dziecka, stwierdzenie wystąpienia strukturalnych aberracji chromosomowych u ciężarnej lub u ojca dziecka, stwierdzenie znacznie większego ryzyka urodzenia dziecka dotkniętego chorobą uwarunkowaną monogenowo lub wieloczynnikowo, stwierdzenie w czasie ciąży nieprawidłowego wyniku badania USG lub badań biochemicznych wskazujących na zwiększone ryzyko aberracji chromosomowej lub wady płodu.
W celu włączenia do programu jest wymagane skierowanie zawierające informacje o wskazaniach do objęcia nim wraz z opisem nieprawidłowości i dołączonymi wynikami badań potwierdzającymi zasadność skierowania do programu, wystawione przez lekarza prowadzącego ciążę.
W ramach programu są wykonywane następujące procedury: badanie USG płodu wykonane zgodnie ze standardami Sekcji Ultrasonograficznej Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego; badania biochemiczne (oznaczenia w surowicy krwi PAPP-A – osoczowe białko ciążowe A, ß-hCG – wolna gonadotropina kosmówkowa (podjednostka beta), AFP – alfa fetoproteina, Estriol – wolny estriol), komputerowa ocena ryzyka choroby płodu; porada genetyczna; badania inwazyjne (w przypadku zaistnienia ku temu wskazań medycznych) – pobranie materiału do badań genetycznych w drodze amniopunkcji lub biopsji trofoblastu lub kordocentezy i badanie genetyczne materiału płodowego.