Pytanie nadesłane do redakcji
Co powinny zawierać emolienty, które wspomagają regenerację skóry i syntezę białek? Ceramidy? Lipidy? NMF? Inne? Czego szukać w produktach?
Odpowiedziała
dr med. Jolanta Maciejewska
Katedra i Klinika Dermatologii, Chorób Przenoszonych Drogą Płciową i Immunodermatologii
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Collegium Medicum im. L. Rydygiera w Bydgoszczy
Emolienty to preparaty do stosowania zewnętrznego, o właściwościach nawilżających, natłuszczających i uelastyczniających skórę. Główne ich działanie to: zapobieganie utracie wody poprzez działanie okluzyjne, uzupełnianie składników substancji międzykomórkowej naskórka, zatrzymanie wody w naskórku, działanie przeciwzapalne oraz przeciwświądowe.
Jednym z mechanizmów działania emolientów jest przyciąganie cząsteczek wody z głębszych warstw naskórka, wiązanie jej i utrzymywanie w obrębie warstwy rogowej. Takie właściwości mają tzw. humektanty, które również często wchodzą w skład preparatów emolientowych. Do najbardziej skutecznych humektantów należy gliceryna (glicerol) stosowana w preparatach zewnętrznych w stężeniu 2–10%. Inne składniki emolientów mające właściwości humektantów to: mocznik, mleczany, sorbitol, glikol propylenowy, hydroksykwasy. Wiele z tych substancji wchodzi w skład NMF, naturalnego czynnika nawilżającego, który jest utworzony przez wiele niezwykle higroskopijnych substancji, głównie przez małocząsteczkowe peptydy, hydroksykwasy i mocznik.
Rolą emolientów jest odbudowa bariery naskórkowej przez dostarczanie składników lipidowych czy białkowych. Wiele z emolientów zawiera fizjologiczne lipidy naskórka, takie jak: cholesterol, skwaleny, fosfolipidy, kwasy tłuszczowe. Nierzadko źródłem substancji białkowych i lipidowych, w tym nienasyconych kwasów tłuszczowych są wyciągi i oleje roślinne dodawane do emolientów.
Emolienty są zasadniczym elementem terapii wielu chorób zapalnych skóry, przebiegających z uszkodzeniem bariery naskórkowej.
