Zaparcie rozpoznaje się, jeśli stolec oddawany jest rzadziej niż 3 razy w tygodniu albo następuje zmiana jego konsystencji (na twardą i zbitą), a wypróżnienie sprawia ból.
Nawracające zaparcia są często efektem nieodpowiedniego sposobu odżywiania się – picia zbyt małych ilości płynów oraz diety ubogoresztkowej. Osoby z zaparciem powinny więc włączyć do diety produkty bogate w błonnik pokarmowy, czyli pieczywo pełnoziarniste, pieczywo graham, grube kasze (gryczana, jęczmienna, pęczak), płatki owsiane, otręby pszenne, ryż brązowy oraz warzywa i owoce. W diecie należy także uwzględnić owoce suszone i naturalne soki owocowe i warzywne. Ponadto na pracę przewodu pokarmowego korzystnie wpływają fermentowe produkty mleczne, takie jak kefir, jogurt, maślanka i mleko acidofilne. Warto natomiast ograniczyć spożycie słodyczy i tłustych potraw, które niekorzystnie wpływają na mikroflorę jelit.
Właściwą pracę przewodu pokarmowego zapewnia także aktywność fizyczna, która pobudza perystaltykę jelit, zwiększa szybkość przechodzenia treści jelitowej, a w konsekwencji zapobiega zaparciom.