Pytanie nadesłane do redakcji
Mam żylaki przewodu pokarmowego. Co mogę jeść, a czego nie mogę jeść? Co mogę pić, a czego nie mogę pić? Na co mam uważać przede wszystkim?
Pozdrawiam, Marcin (25 lat)
Odpowiedziała
dr n. med. Lucyna Pachocka
Kierownik Ogólnopolskiego Centrum Dietetyki Instytutu Żywności i Żywienia
Dieta w żylakach przewodu pokarmowego powinna być lekkostrawna z ograniczoną ilością błonnika.
Posiłki należy spożywać regularnie, w niedużych ilościach, bez pośpiechu, powinny mieć temperaturę pokojową, gorące lub bardzo zimne mogłyby podrażniać błonę śluzową.
Zalecane są produkty z dużą zawartością żelaza z uwagi na zwiększone ryzyko wystąpienia jego niedoborów (chuda wołowina, kasza jaglana, zmiksowana natka pietruszki).
W pierwszej fazie choroby potrawy powinny być gotowane i duszone, następnie można stosować pieczenie w pergaminie, w folii aluminiowej lub naczyniu żaroodpornym. W tabeli zamieszczono listę produktów i potraw zalecanych i przeciwwskazanych.
| Tabela. Lista produktów i potraw zalecanych i przeciwwskazanych w żylakach przewodu pokarmowego | ||
|---|---|---|
| Nazwa produktu | Zalecane | Zabronione |
| napoje/soki | słaba herbata w postaci bawarki, kawa zbożowa, soki rozcieńczone, kakao na wodzie lub mleku rozcieńczonym, wody mineralne niegazowane | alkohol, mocna herbata, kawa, napoje gazowane |
| pieczywo | pieczywo z białej mąki niekoniecznie czerstwe, sucharki | pieczywo świeże razowe, żytnie razowe |
| kasze/makarony | makarony drobne, łazanki, drobne kluski z mąki pszennej kasze: jęczmienna mazurska i perłowa, krakowska, kasza jaglana, manna, ryż biały rozgotowany, płatki błyskawiczne owsiane, ryżowe |
makarony grube, kasze grube, np. gryczana |
| jaja | jaja na miękko, jajecznica na parze, omlet na parze, pasta z jaj | jajo na twardo, smażone |
| nabiał | chude mleko, chudy twaróg | mleko pełnotłuste, śmietana |
| mięso/wędliny | mięso gotowane, budynie, pulpety, zrazy duszone, pieczone, gotowana chuda szynka i polędwica, produkty mięsne: cielęcina, kurczak, młoda miękka wołowina | wędzone wędliny z dodatkiem soli peklowych oraz dużej ilości przypraw, mięso tłuste: wieprzowina, baranina, kaczka, gęś, dziczyzna, smalec, słonina, boczek |
| ryby | ryby chude: szczupak, sandacz, dorsz, mintaj, morszczuk, sola, ryby gotowane z wody lub w galarecie | ryby tłuste: węgorz, łosoś, śledź, konserwy rybne |
| warzywa | warzywa gotowane i przetarte, np. marchew, dynia, buraki; w niedużych ilościach marchew tarta, włoszczyzna w ilościach na wywar, ponadto rozdrobniony szpinak, drobno porwane liście sałaty i cykorii (bez łodygi), zmiksowana lub bardzo drobno pokrojona natka i koper zielony | warzywa z dużą zawartością błonnika, np. kapusta, ogórki, kalafior, groszek, fasolka szparagowa, kalarepa, pietruszka, seler, rzodkiew, cebula, czosnek, por, szczypior |
| owoce | owoce dojrzałe, niekwaśne, w postaci przecierów : owoce jagodowe, z dzikiej róży, winogrona, w ograniczonych ilościach gotowane lub pieczone jabłka, brzoskwinie morele (bez skórki) | surowe niedojrzałe owoce, szczególnie owoce pestkowe oraz z dużą zawartością błonnika: gruszki, czereśnie, wiśnie, śliwki, rabarbar |
| wyroby cukiernicze | ciastka: biszkopty, herbatniki, ciasto drożdżowe, galaretki owocowe, kisiele, budynie | ciastka, kremy, wyroby cukiernicze, czekolada |
| inne | zmielone nasiona lnu | dania typu fast ford, chipsy, solone paluszki, orzechy, krakersy, przetwory z dodatkiem octu, konserwy, sosy tłuste, zawiesiste, zbyt pikantne, zasmażane |
| potrawy i dania | pokarmy o konsystencji gładkiej, np. ziemniaki puree, zupy – kremy, koktajle i musy z dozwolonych owoców lub po obróbce termicznej, zupy: krupniki, warzywne przecierane, owocowe, mleczne na mleku rozcieńczonym, dodatki do zup: drobne kasze, grzanki, bułki, potrawy półmięsne, pulpety z mięsa i ryb, risotto, zapiekanki z mięsa, kasz lub drobnego makaronu, pierogi leniwe, kluski biszkoptowe, galaretki z mięsa kurzego lub nóżek cielęcych drobno pokrojonych lub mielonych | zupy tłuste zawiesiste, zasmażane, nieprzetarte, pierogi z mięsem, naleśniki z mięsem, knedle z mięsem, krokiety z mięsem, kotlety z kasz, kasze grube nieprzecierane, wywary z mięsa i warzyw, rosoły, potrawy tłuste i smażone |
| tłuszcze | świeże masło – po przyrządzeniu potrawy | masło solone, śmietana kwaśna, olej rzepakowy, margaryna |
| przyprawy | zioła naturalne, np. bazylia, majeranek, zioła prowansalskie | sosy na bazie octu, ocet, ostre przyprawy: pieprz, chrzan, musztarda, cebula, marynaty korzenne |
| rośliny strączkowe | wszystkie | |
