Pytanie nadesłane do redakcji
Dzień dobry – dziś wyszłam ze szpitala po OZT, bardzo brakuje mi informacji, gdzie mogę zgłosić się do dietetyka w Warszawie. Chodzi o produkty inne, np. kiwi, czarnuszka zmielona, tymianek, szczypiorek drobny, ananas – kiedy mogę zjadać surowe? Dodam, iż mam do usunięcia woreczek żółciowy z kamicą. Będę wdzięczna, bo w szpitalu dostałam zasady diety wątrobowej. Pewne informacje wydają się błędne.
Odpowiedziała
mgr Paulina Jamrozik
dietetyk
Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum
Witam serdecznie, w przypadku diety po OZT proponuję przy wyborze dietetyka kierować się jego doświadczeniem w prowadzeniu dietetycznym tego typu schorzeń.
Komponowaniem planów żywieniowych zajmują się dietetycy w Instytucie Żywności i Żywienia. Jest również możliwość wyszukania rzetelnych placówek na stronie: placówki medyczne, gdzie uzyska Pani adres oraz dane kontaktowe do poradni.
W postępowaniu dietetycznym po ostrym zapaleniu trzustki wyodrębnia się trzy okresy różniące się rodzajem zaleceń dietetycznych (I okres rekowalescencji, II okres rekowalescencji, III okres rekowalescencji).
I okres rekonwalescencji
Najbardziej restrykcyjny (trwa około miesiąca). Zaleca się regularne spożywanie 5 posiłków dziennie, o małej objętości. Wszystkie posiłki powinny być lekko strawne – nieobciążające układu pokarmowego. Istotne jest ograniczenie ilości tłuszczu w diecie:
- mięsa i ryby – tłuste gatunki należy zastąpić chudymi (np. kurczak, indyk, królik, wołowina, pstrąg, morszczuk, mintaj, dorsz)
- mleko i przetwory mleczne – zaleca się spożywanie mleka i jego przetworów o zawartości tłuszczu od 0,5% do 2% . Należy zrezygnować z produktów tłustych (np. sery żółte, topione i pleśniowe, desery mleczne).
- produkty zbożowe – należy spożywać produkty o niskiej zawartości błonnika (np. chleb pszenny, pieczywo chrupkie, kasza manna, jęczmienna, ryż biały, makaron nitki). Przeciwwskazane są produkty pełnoziarniste (np. pieczywo razowe, żytnie, grube kasze).
- warzywa i owoce – zaleca się spożywanie warzyw o niskiej zawartości błonnika. Ograniczeniu podlegają warzywa kapustne, strączkowe, seler. Zaleca się usuwanie pestek i skórek z owoców i warzyw.
- soki i napoje – należy pić słabą herbatę i rozcieńczone soki owocowe i warzywne. Mocna kawa, herbata oraz alkohol mogą zaostrzyć dolegliwości.
- metody przygotowania potraw – smażenie i obróbkę z dodatkiem tłuszczu należy zastąpić gotowaniem w wodzie, gotowaniem na parze, pieczeniem w folii. Przy przygotowaniu sosów i zup należy unikać zasmażek i wywarów mięsnych.
- przyprawy – używać należy jedynie łagodnych przypraw (np. pietruszka, bazylia, koperek, tymianek, majeranek, wanilia, cynamon).
II okres rekonwalescencji
W dalszym ciągu zaleca się stosowanie zasad diety lekko strawnej. Dieta może być jednak mniej restrykcyjna, z większą ilością tłuszczu oraz mleka i przetworów mlecznych o niskiej zawartości tłuszczu.
III okres rekonwalescencji
Zaleca się powrót do przestrzegania zasad racjonalnego żywienia człowieka zdrowego. Natomiast wciąż należy kontrolować ilość spożywanego tłuszczu oraz przygotowywać potrawy innymi metodami niż smażenie. Ilość tłuszczu w diecie należy zwiększać stopniowo. Istotny jest jego rodzaj, zamiast tłuszczów zwierzęcych należy uwzględnić ryby morskie i oliwę z oliwek.
Po wprowadzeniu diety uwzględniającej racjonalne zasady żywienia obserwacja stanu zdrowia jest konieczna. W przypadku nawrotu dolegliwości, szczególnie: bólów brzucha, wzdęć, kłopotów z wypróżnianiem, należy wrócić do diety lekko strawnej z ograniczeniem tłuszczu.
Zaznaczam jednak, że zalecenia dietetyczne po ostrym zapaleniu trzustki powinny być ustalone indywidualnie w zależności od stanu zdrowia pacjenta.
