Uchyłki to nabyte workowate uwypuklenia błony śluzowej przez warstwę mięśniową ściany jelita. W dwunastnicy zwykle występują pojedyncze uchyłki. Uchyłki zazwyczaj nie powodują objawów i nie wymagają leczenia
Co to jest uchyłek dwunastnicy?
Uchyłki dwunastnicy to nabyte workowate uwypuklenia błony śluzowej przez warstwę mięśniową ściany jelita. W większości przypadków występuje tylko jeden uchyłek. Wielkość uchyłków wynosi 0,5–15 cm.
Uchyłki dwunastnicy - przyczyny
Uchyłki prawdopodobnie powstają w wyniku skurczu fragmentu warstwy mięśniowej jelita, co prowadzi do zwiększonego ciśnienia, a następnie uwypuklenia się błony śluzowej w miejscach, w których jest ona osłabiona (np. przez wnikające naczynia krwionośne ściany wewnętrznej jelita albo przewód trzustkowy lub żółciowy).
Jak często występują uchyłki dwunastnicy?
Uchyłki dwunastnicy występują rzadko – wykrywa się je u mniej niż 2% w badaniach pośmiertnych.
Uchyłki dwunastnicy - objawy
Zdecydowana większość uchyłków (nawet do 90%) nie powoduje jakichkolwiek objawów (dolegliwości) i jeżeli jest wykrywana, to zupełnie przypadkowo podczas badań diagnostycznych, takich jak np. badanie radiologiczne z zastosowaniem kontrastu barytowego. Niektóre uchyłki są powodem niewielkich dolegliwości o charakterze dyspepsji.
Bardzo rzadko mogą występować powikłania, takie jak:
- zapalenie uchyłku
- perforacja, czyli przedziurawienie uchyłku
- niedrożność jelit
- krwawienie z uchyłku
- przetoka, czyli wytworzenie nieprawidłowego połączenia między uchyłkiem a innym narządem
- zespół rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego.
Główne objawy powikłań to:
- ból brzucha
- krwawienie z przewodu pokarmowego
- ból podczas badania brzucha przy nacisku
- gorączka.
Co robić w razie wystąpienia objawów?
W razie wystąpienia dolegliwości należy zgłosić się do lekarza rodzinnego.
Uchyłki dwunastnicy - diagnoza
Ponieważ nie ma objawów choćby sugerujących istnienie uchyłka, lekarz przeprowadza rutynowe badania, takie jak w przypadku innych dolegliwości ze strony górnego odcinka przewodu pokarmowego: badanie endoskopowe (gastroskopię) i/lub badanie radiologiczne.
Uchyłki dwunastnicy - leczenie
Uchyłki niepowikłane nie wymagają leczenia.
Uchyłki, które powodują powikłania, wymagają leczenia. Polega ono na wycięciu zmienionego odcinka jelita i wykonaniu zespolenia.
Leczenie operacyjne uchyłków powikłanych prowadzi do wyleczenia. Przy braku powikłań leczenie nie jest konieczne.
Co trzeba robić po zakończeniu leczenia? Co robić, aby uniknąć zachorowania?
Nie są znane żadne metody profilaktyki uchyłków. Na szczęście uchyłki dwunastnicy niezwykle rzadko stwarzają realne zagrożenie dla życia i zdrowia pacjentów.