Pytanie nadesłane do redakcji
Witam, mam 37 lat. Od dwóch lat leczę się prawie bezskutecznie na refluks kwaśny. Mam przepuklinę rozworu przełykowego potwierdzoną gastroskopią, ph-metrią oraz prześwietleniem przełyku (duszności, nudności, bóle pleców i w klatce piersiowej, słony posmak w ustach). Zostałem zakwalifikowany do leczenia operacyjnego. Dodatkowo od roku cierpię na coś, co przypomina zespół jelita drażliwego (biegunki, bóle w lewym dole biodrowym – nie pomagają żadne lekarstwa typu: TRIBUX czy DEBRETIN). Ponad rok temu miałem wykonaną kolonoskopię – wynik bez zmian, miesiąc temu rektoskopię – wynik: przekrwienie błony śluzowej, bez cech zapalnych. Czy GERD oraz długie zażywanie IPP może mieć wpływ na pracę jelit? Kiedy ewentualnie powtórzyć badanie kolonoskopii? Bardzo się stresuję.
Odpowiedziała
lek. med. Magdalena Przybylska-Feluś
Klinika Gastroenterologii i Hepatologii UJ CM, Kraków
Zarówno GERD, jak i IBS (ZJD, zespół jelita drażliwego) są zaburzeniami czynnościowymi, to znaczy schorzeniami, które polegają na nieprawidłowej pracy narządów bez zmian w ich budowie i bez odchyleń w badaniach biochemicznych. Bardzo często obydwie jednostki chorobowe mogą ze sobą współwystępować, dając uciążliwe objawy.
Podstawowymi lekami w terapii GERD są inhibitory pompy protonowej (IPP), które zmniejszają kwasowość soku żołądkowego. Do niedawna leki te były uznawane za całkowicie bezpieczne z minimalnym ryzykiem działań niepożądanych. W ciągu ostatnich kilkunastu miesięcy pojawiały się prace wskazujące na związek pomiędzy składem flory jelitowej a długotrwałym przyjmowaniem leków z grupy inhibitorów pompy protonowej.
Przewlekłe stosowanie tych leków, poprzez zniesienie kwaśnego pH w żołądkowym, znosi ochronne działanie kwaśnej bariery w żołądku, utrudniając eliminację niektórych patogenów. W efekcie może dojść do zaburzeń w składzie i ilości bakterii jelitowych. Stan taki nazywamy dysbakteriozą i predysponuje on do powstania zespołu rozrostu bakteryjnego, wystąpienia objawów zespołu jelita nadwrażliwego, zwiększenia podatności na zakażenia jelitowe czy translokacji bakteryjnej u osób z marskością wątroby.
Ponieważ do istniejących objawów dołączyły nowe, nie wiemy, czy są związane z działaniem ubocznym inhibitorów pompy protonowej, czy np. z innymi schorzeniami, warto więc skorzystać z pomocy lekarskiej. Prowadzący lekarz, po uzupełnieniu wywiadu oraz po zbadaniu fizykalnym, zadecyduje o konieczności dalszych badań (w tym ewentualnie kontrolnych badań endoskopowych) i terapii.
Piśmiennictwo:
Lo W.K., Chan W.W.: Proton pump inhibitor use and the risk of small intestinal bacterial overgrowth: A meta-analysis. Clin. Gastroenterol. Hepatol. 2012.Mulak A., Kudyba M., Paradowski L.: Zaburzenia mikroflory jelitowej w przebiegu przewlekłego leczenia inhibitorami pompy protonowej. Gastroenterol. Pol. 2012; 19 (4): 166–170.
