Pytanie nadesłane do redakcji
Witam serdecznie. Alkohol piję okazjonalnie, ale zażywałam bardzo dużo leków przeciwbólowych. Od roku choruję na PZT. Wyniki USG, tomografii brzucha są prawidłowe. Natomiast amylaza w moczu stanowi problem, bo raz mam jej mało, a zaraz potem 900. Nie mam biegunek tłuszczowych, stolec prawidłowy, nie chudnę. Nic mnie nie boli. Jestem na diecie. Proszę mi przedstawić rokowania odnośnie do tej choroby, bo naczytałam się, że można przeżyć do 5 lat. A ja mam dwoje małych dzieci i martwię się.
Odpowiedziała
lek. med. Magdalena Przybylska-Feluś
Oddział Kliniczny Kliniki Gastroenterologii i hepatologii
Szpital Uniwersytecki w Krakowie
Przewlekłe zapalenie trzustki (PZT) jest procesem zapalnym, który prowadzi do postępujących, nieodwracalnych zmian w miąższu tego narządu oraz jego funkcji. Trzustka odpowiada za produkcję enzymów trawiennych i produkcję hormonów odpowiedzialnych za regulację gospodarki węglowodanami.
Przyczyny przewlekłego zapalenia trzustki obejmują:
- czynniki toksyczno-metaboliczne (alkohol, nikotyna, niektóre leki, duże stężenie lipidów, nadczynność przytarczyc)
- czynniki genetyczne (niektóre mutacje, mukowiscydoza)
- zaburzenie odpływu soku trzustkowego (wady anatomiczne, kamica przewodów trzustkowych, zwężenia przewodów trzustkowych)
- czynniki immunologiczne
- może się rozwijać się w przypadku nawracających ostrych zapaleń trzustki
- idiopatyczne, gdy nie udaje się ustalić przyczyny
Objawy PZT obejmują:
- ból w nadbrzuszu
- objawy upośledzonego trawienia (biegunki tłuszczowe, utrata masy ciała)
- objawy zaburzeń wewnątrzwydzielniczych
Trudno się wypowiadać co do rokowania, dane w piśmiennictwie są dość rozbieżne, co wynika z indywidualnych cech, jak np. przyczyna choroby, aktualne zaawansowanie, obecność powikłań, wieku rozpoznania, innych chorób czy predyspozycji genetycznych.
PZT z definicji jest chorobą przewlekłą wymagającą okresowej kontroli medycznej. Warto porozmawiać ze swoim lekarzem prowadzącym na temat rozpoznania, dalszego planu terapeutycznego bądź obaw co do rokowania.
Postępowanie w PZT polega na:
- unikaniu czynników sprawczych, np. alkoholu
- leczeniu przyczynowym w niektórych typach PZT
- całkowitym zaprzestaniu spożywania alkoholu (niezależnie od przyczyny PZT), w tym miejscu należy się dygresja, co dokładnie znaczy „okazjonalne spożywanie alkoholu”
- leczeniu przeciwbólowym
- suplementacji enzymów trzustkowych (pozwala na zredukowanie zaburzeń trawienia i wchłaniania, wykazano także działanie przeciwbólowe)
- wyrównywanie zaburzeń węglowodanowych (poprzez odpowiednią dietę i/lub insulinoterapię)
- zapobieganiu niedożywieniu lub leczeniu go
- leczeniu powikłań PZT
Piśmiennictwo:
Konturek S. (red.): Gastroenterologia i hepatologia kliniczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006.Szczeklik A. (red.): Choroby wewnętrzne t. I. Medycyna Praktyczna, Kraków 2007.
