Bardzo rzadko po szczepieniu przeciwko grypie u osób czulonych na składniki szczepionki mogą wystąpić reakcje alergiczne, w tym ciężkie z wstrząsem włącznie.
Fot. pixabay.com
Z tego powodu kwalifikacje do szczepienia musi przeprowadzić lekarz, a szczepienia należy wykonywać w odpowiednio wyposażonych miejscach (np. gabinet lekarski, szpital), w których w razie wystąpienia ciężkiej reakcji alergicznej można szybko udzielić specjalistycznej pomocy i podać odpowiednie leki. Właściwe leczenie jest skuteczne - objawy szybko i całkowicie ustępują.
Ryzyko ciężkiej reakcji alergicznej po szczepieniu przeciwko grypie jest większe u osób, u których w przeszłości wystąpiła już taka ciężka reakcja alergiczna lub wstrząs, szczególnie po zjedzeniu jaj kurzych.
Najwięcej emocji budzi hipotetyczny związek szczepienia przeciwko grypie z występowaniem choroby neurologicznej w postaci znacznego osłabienia mięśni lub niedowładu (paraliżu) kończyn - zespołu Guillaina i Barrégo (ZGB). ZGB występuje u dorosłych z częstością 1-2/100 000 na rok, a jego przyczyny nie są znane. Przypuszcza się, że choroba ma związek z różnymi zakażeniami, najczęściej ze szczególnym rodzajem biegunki bakteryjnej lub zakażeniem górnych dróg oddechowych (w tym także zachorowaniem na grypę), które powodują, że własny system odpornościowy człowieka zaczyna atakować nerwy. U większości chorych objawy ustępują całkowicie po kilku tygodniach, ale u pozostałych niedowład się nie cofa.
Po zastosowaniu w 1976 roku w Stanach Zjednoczonych szczepionki wyprodukowanej z wirusów grypy wyizolowanych od świni, zaobserwowano częstsze występowanie ZGB u szczepionych osób – ryzyko oceniono na 1 dodatkowy przypadek na 100 000 zaszczepionych. Ryzyko było większe u osób powyżej 25 roku życia.
Trudno było jednoznacznie potwierdzić lub wykluczyć związek przyczynowy pomiędzy szczepionką a niewielkim zwiększeniem ryzyka ZGB podczas tej akcji szczepień. Późniejsze obserwacje i badania dotyczące innych szczepionek przeciwko grypie nie potwierdziły takiego związku. Badacze angielscy dowiedli ponadto, że ryzyko wystąpienia ZGB było prawie 10 razy większe po zachorowaniu na grypę niż po szczepieniu przeciwko grypie sezonowej. Bilans ryzyka działań niepożądanych i korzyści zdecydowanie przemawia więc za zaleceniem szczepień przeciwko grypie.