Pilokarpina

Pilokarpina jest alkaloidem imidazolowym występującym w liściach brazylijskiego krzewu Pilocarpus jaborandi, stosowanym w celu obniżenia ciśnienia wewnątrzgałkowego towarzyszącego jaskrze.

Jaskra jest chorobą oczu, prowadzącą do pogorszenia, a nawet utraty wzroku na drodze nieodwracalnego uszkodzenia nerwu wzrokowego i komórek zwojowych siatkówki. Patomechanizm jej powstawania jest wieloczynnikowy i nie został ostatecznie wyjaśniony. Przynajmniej u części pacjentów jaskra jest związana ze zwiększonym ciśnieniem wewnątrzgałkowym. Jest to parametr, który można ocenić podczas badania okulistycznego. Leczenie polega na podawaniu preparatów ułatwiających odpływ cieczy wodnistej z gałki ocznej i/lub zmniejszających jej produkcję.

Pilokarpina, podobnie jak acetylocholina, wykazuje dość silne, bezpośrednie działanie parasympatykomimetyczne. Działając na tak zwane receptory muskarynowe, w znacznym stopniu wzmaga wydzielanie potu, łez, śliny, śluzu w drogach oddechowych, nasila czynności wydzielnicze gruczołów żołądka, trzustki i jelit.

W oku pilokarpina działa na drodze kilku mechanizmów. Poprzez skurcz zwieracza źrenicy powoduje jej zwężenie. W wyniku działania na podłużne wiązki mięśnia rzęskowego powoduje ich skurcz, co prowadzi do odciągnięcia ku tyłowi ostrogi twardówkowej i rozciągnięcia utkania beleczkowego w kącie przesączania. Efektem tego jest zmniejszenie oporu odpływu cieczy wodnistej w kącie rogówkowo-tęczówkowym i spadek ciśnienia wewnątrzgałkowego.

Pilokarpina jest wskazana do stosowania w leczeniu jaskry pierwotnej z otwartym i zamykającym się kątem przesączania, w ostrym ataku jaskry z zamkniętym kątem przesączania.

Po podaniu doustnym pilokarpina osiąga maksymalne stężenie w osoczu po 1 godzinie. W organizmie metabolizowana jest w znacznej części w synapsach i prawdopodobnie w osoczu krwi. Wydalana jest wraz ze swoimi metabolitami (m.in. kwas pilokarpinowy) przez nerki z moczem. Podana miejscowo zwęża źrenicę po 15–30 minut po zakropleniu; działanie to utrzymuje się przez 4–8 godzin. Maksymalne obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego występuje 2–4 godzin po podaniu; utrzymuje się 8–12 godzin.

Lek stosuje się miejscowo do worka spojówkowego, po podaniu należy uciskać kanaliki łzowe w celu zmniejszenia ryzyka wystąpienia ogólnoustrojowych działań niepożądanych.

Stosowanie pilokarpiny może upośledzać zdolność adaptacji do ciemności.

W trakcie stosowania leków okulistycznych należy dbać o maksymalnie higieniczne warunki podczas ich aplikacji. Nie należy dotykać końcówką kroplomierza do oka ani innych powierzchni, ponieważ może to spowodować zanieczyszczenie zawartości opakowania.

Jeżeli jednocześnie stosowanych jest kilka leków okulistycznych, zwykle należy zachować kilku-kilkunastominutowy odstęp między podaniem kolejnych preparatów. Maści i żele zazwyczaj aplikuje się na końcu.

Przed podaniem leku należy zdjąć soczewki kontaktowe i założyć je co najmniej 15 minut po jego zakropieniu.

Lek może zmniejszać ostrość widzenia, dlatego należy zachować szczególną ostrożność w trakcie prowadzenia pojazdów i obsługiwania urządzeń mechanicznych, zwłaszcza wieczorem i nocą.

Preparaty na rynku polskim zawierające pilokarpina

Pilocarpinum WZF 2% (krople do oczu, roztwór)

Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta