medycyna praktyczna dla pacjentów
medycyna praktyczna dla pacjentów
Mechanizm działania
Ludzki czynnik wzrostu granulocytów (G-CSF), glikoproteina regulująca procesy wytwarzania i uwalniania granulocytów obojętnochłonnych ze szpiku kostnego. Pegfilgrastym jest koniugatem kowalencyjnym rekombinowanego ludzkiego G-CSF (r-metHuG-CSF) z jedną cząsteczką glikolu polietylenowego (PEG); m.cz. wynosi 20 kDa. Wytwarzany jest z zastosowaniem technologii r-DNA E. coli (K12). W porównaniu z filgrastymem, t1/2 pegfilgrastymu jest dłuższy. Pegfilgrastym działa analogicznie jak filgrastym; oba leki znacząco zwiększają liczbę granulocytów obojętnochłonnych we krwi obwodowej w ciągu 24 h po podaniu, w niewielkim stopniu zwiększają liczbę monocytów i/lub limfocytów. Granulocyty obojętnochłonne wytwarzane po podaniu zarówno pegfilgrastymu, jak i filgrastymu wykazują prawidłową lub wzmożoną aktywność chemotaktyczną i fagocytarną. In vitro G-CSF stymuluje ludzkie komórki śródbłonkowe, jak również może stymulować wzrost komórek szpikowych, w tym komórek nowotworowych; podobne działanie obserwowano in vitro również w stosunku do komórek niepochodzących ze szpiku kostnego.
Farmakokinetyka
Po podaniu s.c. tmax wynosi 16–120 h, lek występuje w osoczu przez cały czas trwania neutropenii związanej z chemioterapią mielosupresyjną. Eliminacja pegfilgrastymu ma przebieg nieliniowy; klirens osoczowy maleje w miarę zwiększania dawki. Główną drogą eliminacji pegfilgrastymu jest klirens granulocytów obojętnochłonnych; proces ten ulega wysyceniu w przypadku stosowania większych dawek leku. Stężenie pegfilgrastymu w surowicy szybko zmniejsza się z początkiem odnowy liczby granulocytów obojętnochłonnych. Z uwagi na mechanizm klirensu z udziałem granulocytów obojętnochłonnych, niewydolność wątroby i/lub nerek nie wpływa na farmakokinetykę pegfilgrastymu; farmakokinetyka leku u chorych powyżej 65 lat jest podobna jak u młodszych osób.
Skrócenie czasu trwania i częstości występowania neutropenii
Skrócenie czasu trwania neutropenii i częstości występowania neutropenii z gorączką u chorych leczonych za pomocą chemioterapii cytotoksycznej z powodu nowotworu (z wyjątkiem przewlekłej białaczki szpikowej i zespołów mielodysplastycznych).
Nadwrażliwość na którykolwiek składnik preparatu.
Osoby do 18. rż.
Brak odpowiednich danych dotyczących stosowania u osób do 18. rż.
Ostra białaczka szpikowa występująca de novo
Nie określono skuteczności i bezpieczeństwa długotrwałego stosowania leku w ostrej białaczce szpikowej, występującej de novo, dlatego w tej grupie pacjentów należy zachować ostrożność; nie ustalono skuteczności i bezpieczeństwa stosowania leku u pacjentów <55 lat z ostrą białaczką szpikową występującą de novo i wynikiem badania cytogenetycznego t (15;17).
Stany, w których nie należy stosować preparatu
Nie badano bezpieczeństwa i skuteczności leku u chorych z zespołem mielodysplastycznym, przewlekłą białaczką pochodzenia szpikowego oraz wtórną ostrą białaczką szpikową, dlatego nie należy u nich stosować pegfilgrastymu.
Duże dawki chemioterapii
Nie badano bezpieczeństwa i skuteczności leku u chorych otrzymujących duże dawki chemioterapii.
Śródmiąższowe zapalenie płuc
Po podaniu czynnika wzrostu granulocytów obserwowano rzadkie przypadki objawów niepożądanych ze strony płuc, w tym śródmiąższowego zapalenia płuc.
Zespół niewydolności oddechowej
Kaszel, gorączka i duszność, występujące razem z objawami radiologicznymi świadczącymi o naciekach zapalnych w płucach, pogorszenie wydolności oddechowej oraz zwiększenie liczby granulocytów obojętnochłonnych mogą świadczyć o rozpoczynającym się zespole niewydolności oddechowej (ARDS); należy zaprzestać stosowania leku i rozpocząć odpowiednie leczenie.
Pęknięcie śledziony
Ze względu na sporadyczne przypadki pęknięcia śledziony po podaniu preparatów zawierających czynnik wzrostu granulocytów, u chorych skarżących się na ból w lewym nadbrzuszu lub na szczycie barku należy brać pod uwagę pęknięcie śledziony.
Małopłytkowość, niedokrwistość
Podawanie samego pegfilgrastymu nie zapobiega wystąpieniu małopłytkowości ani niedokrwistości spowodowanej stosowaniem chemioterapii mielosupresyjnej. Zaleca się regularne monitorowanie liczby płytek krwi i hematokrytu.
Zwiększanie dawki chemioterapii
Nie należy stosować leku w celu zwiększenia dawki chemioterapii cytotoksycznej poza ustalone schematy dawkowania.
Niedokrwistość sierpowatokrwinkowa
Opublikowano doniesienia świadczące o niekorzystnym wpływie dużej liczby leukocytów na rokowanie u chorych na niedokrwistość sierpowatokrwinkową i dlatego należy zachować ostrożność w tej grupie chorych, monitorować parametry kliniczne i laboratoryjne oraz uwzględnić możliwość wystąpienia związku pomiędzy podawaniem pegfilgrastymu, a powiększeniem śledziony i przełomami spowodowanymi zamknięciem naczyń krwionośnych.
Zwiększenie liczby białych krwinek
U mniej niż 1% pacjentów otrzymujących pegfilgrastym liczba krwinek białych wynosiła 100 × 109/l lub więcej. Takie zwiększenie liczby krwinek białych jest przemijające – najczęściej występuje 24–48 h po podaniu leku i pozostaje w związku z efektem farmakodynamicznym leku.
Mobilizacja komórek macierzystych krwi
Nie ma badań dotyczących stosowania pegfilgrastymu w celu mobilizacji komórek macierzystych krwi u osób chorych ani u zdrowych dawców.
Badanie obrazowe szpiku
Zwiększenie aktywności krwiotwórczej szpiku podczas stosowania pegfilgrastymu prowadziło do przejściowego patologicznego gromadzenia znacznika w scyntygraficznym obrazie kości; należy mieć to na uwadze podczas interpretacji wyników obrazowych szpiku.
Ciężkie reakcje alergiczne
Jeśli wystąpią ciężkie reakcje alergiczne, należy trwale zaprzestać podawania leku i zastosować odpowiednie leczenie, ze ścisłą obserwacją pacjenta przez kilka dni.
Dodatkowe składniki preparatu
Preparat zawiera sorbitol, nie powinien być stosowany u chorych z dziedziczną nietolerancją fruktozy.
Osłonka na igłę w ampułkostrzykawce zawiera naturalną gumę, pochodną lateksu i może wywoływać reakcje nadwrażliwości.
Nie prowadzono badań dotyczących interakcji pegfilgrastymu.
Chemioterapia
Z uwagi na potencjalną wrażliwość szybko dzielących się komórek szpiku na chemioterapię cytotoksyczną, pegfilgrastym należy podawać ok. 24 h po zakończeniu chemioterapii. W badaniach klinicznych stwierdzono, że pegfilgrastym można bezpiecznie podawać 14 dni przed rozpoczęciem chemioterapii.
Antymetabolity
W badaniach na modelach zwierzęcych wykazano, że leczenie skojarzone za pomocą pegfilgrastymu i 5-fluorouracylu lub innych leków z grupy antymetabolitów nasila działanie mielosupresyjne.
Niezgodności
Pegfilgrastym wykazuje niezgodność z roztworami NaCl.
Bardzo często: bóle kości (przemijające, o łagodnym do umiarkowanego nasileniu), bóle kostno-mięśniowe (ból mięśni, stawów, kończyn, pleców, szyi) bóle głowy, nudności.
Często: małopłytkowość, reakcje w miejscu wstrzyknięcia (w tym ból).
Niezbyt często: przełom niedokrwistości sierpowatokrwinkowej, leukocytoza, reakcje nadwrażliwości, anafilaksja, zwiększenie stężenia kwasu moczowego, ostra niewydolność oddechowa u dorosłych, działania niepożądane w obrębie płuc (śródmiąższowe zapalenie płuc, obrzęk płuc, nacieki zapalne i zwłóknienia w płucach), powiększenie śledziony, pęknięcie śledziony, zespół Sweeta, zapalenie naczyń skóry, ból w klatce piersiowej (niezwiązany z sercem) zwiększona aktywność dehydrogenazy mleczanowej i fosfatazy zasadowej, przemijające zwiększenie aktywności ALT lub AST.
Przedawkowanie
Brak doniesień dotyczących przedawkowania pegfilgrastymu u ludzi.
W ciąży stosować wyłącznie w razie zdecydowanej konieczności.
Ze względu na brak odpowiednich badań nie stosować w okresie karmienia piersią.
S.c. 6 mg w każdym cyklu chemioterapii, ok. 24 h po zakończeniu chemioterapii cytotoksycznej.
Właściwości roztworu, warunki przechowywania
Nadmiernie energiczne wstrząsanie może spowodować agregację pegfilgrastymu i utratę jego aktywności biologicznej. Przechowywać w temp. 2–8°C; nie zamrażać. Przypadkowe narażenie na temperatury powodujące zamrożenie przez okres nieprzekraczający jednorazowo 24 h nie wpływa na stabilność pegfilgrastymu. Można przechowywać w temperaturze pokojowej do 72 h.
Leczenie powinno być rozpoczynane i nadzorowane przez lekarzy z doświadczeniem w dziedzinie onkologii i/lub hematologii.
w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł
Pulmonolog – czym się zajmuje, jakie choroby leczy?
Gastrolog (gastroenterolog) - czym się zajmuje, jakie choroby leczy?
