Panitumumab (opis profesjonalny)

Działanie - Panitumumab

Mechanizm działania
Rekombinowane, w pełni ludzkie przeciwciało monoklonalne IgG2, wykazujące duże powinowactwo i specyficzność wobec ludzkiego czynnika wzrostu śródbłonka naczyniowego (EGFR). EGFR stymuluje wzrost komórek normalnej tkanki nabłonkowej, w tym skóry oraz mieszków włosowych, i podlega ekspresji na wielu komórkach nowotworowych. Panitumumab wiąże się z domeną wiążącą ligand EGFR i hamuje autofosforylację receptora wywołaną przez wszystkie znane ligandy EGFR. Związanie się panitumumabu z EGFR prowadzi do internalizacji receptora, zahamowania wzrostu komórek, indukcji apoptozy oraz zmniejszonej produkcji interleukiny 8 i czynnika wzrostu śródbłonka naczyniowego. Gen KRAS koduje małe białko wiążące GTP zaangażowane w przetwarzanie sygnału. Różnorodność bodźców, w tym z EGFR, aktywują KRAS, który w następstwie pobudza inne białka wewnątrzkomórkowe przyczyniające się do proliferacji komórki, jej przeżycia i angiogenezy. Aktywne mutacje genu KRAS występują często w różnych ludzkich nowotworach i zaangażowane są zarówno w ontogenezę, jak i w progresję raka. Panitumumab hamuje wzrost i przeżycie komórek nowotworowych wykazujących ekspresję EGFR. Podczas badań klinicznych potwierdzono skuteczność panitumumabu u pacjentów z rakiem jelita grubego z przerzutami wykazujących progresję choroby w czasie chemioterapii lub po jej zakończeniu. U pacjentów z mutacją genu KRAS nie stwierdzono odpowiedzi klinicznej na leczenie panitumumabem.

Farmakokinetyka
Podczas stosowania leku w monoterapii i leczeniu skojarzonym farmakokinetyka jest nieliniowa. Stan stacjonarny osiągany jest do czasu trzeciego wlewu. Metabolizm jest podobny, jak w przypadku innych IgG. t_1/2 wynosi ok. 7,5 dnia. Nie przeprowadzono badań oceniających farmakokinetykę u osób z zaburzeniem czynności nerek lub wątroby.

Wskazania do stosowania - Panitumumab

Rak jelita grubego
Monoterapia raka jelita grubego z przerzutami i z genem KRAS bez mutacji (typ dziki) po niepowodzeniu leczenia schematami chemioterapii zawierającymi fluoropirymidynę, oksaliplatynę i irynotekan.
Leczenie raka jelita grubego z przerzutami i z genem KRAS bez mutacji (typ dziki) jako leczenie I rzutu w skojarzeniu ze schematem FOLFOX lub leczenie II rzutu w skojarzeniu ze schematem FOLFIRI u osób otrzymujących wcześniej chemioterapię opartą na fluoropirymidynie (bez irynotekanu).

Przeciwwskazania stosowania - Panitumumab

Nadwrażliwość na którykolwiek składnik preparatu, śródmiąższowe zapalenie płuc, zwłóknienie płuc. Przed rozpoczęciem leczenia należy potwierdzić status genu KRAS bez mutacji (typ dziki). Panitumumab w skojarzeniu z chemioterapią zawierającą oksaliplatynę jest przeciwwskazany u pacjentów z rakiem jelita grubego z przerzutami ze zmutowanym genem KRAS lub gdy status genu KRAS nie jest znany.

Ciężkie reakcje skórne
W razie wystąpienia ciężkich reakcji skórnych ≥3. stopnia lub jeżeli reakcja skórna uznana zostanie za niemożliwą do tolerowania, należy wstrzymać podanie 1–2 dawek leku do czasu, gdy reakcja skórna ulegnie poprawie <3. stopnia, a następnie wznowić leczenie pełną dawką początkową – w przypadku 1. epizodu zmian skórnych, 80% dawki początkowej – w przypadku 2. epizodu lub 60% dawki początkowej – po wystąpieniu 3. epizodu. Lek należy odstawić, jeśli reakcja skórna nie ulegnie poprawie po czasowym zaprzestaniu podawania leku lub wystąpi po raz 4. Podczas występowania reakcji skórnych należy ograniczyć ekspozycję na światło słoneczne, stosować na skórę kremy z filtrem oraz nosić nakrycia głowy. Pacjentów, u których występują ciężkie reakcje skórne, należy obserwować pod kątem występowania objawów zapalenia/zakażenia (w tym zapalenia tkanki łącznej i martwiczego zapalenia powięzi).

Objawy płucne
W razie wystąpienia lub nasilenia się objawów płucnych leczenie należy przerwać.

Stężenie magnezu, wapnia i potasu
Przed rozpoczęciem leczenia, w jego trakcie oraz do 8 tyg. po jego zakończeniu należy okresowo oznaczać stężenia magnezu i wapnia. Zaleca się również okresową kontrolę stężenia potasu (ryzyko hipokaliemii).

Ciężkie reakcje podczas wlewu
Jeśli w trakcie wlewu lub w jakimkolwiek czasie po jego wykonaniu wystąpi ciężka lub zagrażająca życiu reakcja niepożądana (np. skurcz oskrzeli, obrzęk naczynioruchowy, niedociśnienie, reakcja anafilaktyczna), należy przerwać podawanie leku. U pacjentów, u których reakcje na podawanie wlewu mają nasilenie łagodne lub umiarkowane należy zmniejszyć szybkość podawania wlewu. U chorych z ciężką biegunką i odwodnieniem odnotowywano przypadki ostrej niewydolności nerek.

Irynotekan, fluorouracyl, leukoworyna, bewacyzumab
Nie zaleca się dołączania panitumumabu do schematów chemioterapeutycznych zawierających irynotekan, fluorouracyl i leukoworynę (IFL) lub bewacyzumab.

2. stopień sprawności w skali ECOG
U chorych z 2. stopniem sprawności w skali ECOG przed rozpoczęciem leczenia zaleca się ocenę stosunku korzyści do ryzyka.

Zaburzenia okulistyczne
Stosować ostrożnie u osób z zapaleniem rogówki, wrzodziejącym zapaleniem rogówki lub ciężką postacią zespołu suchego oka w wywiadzie. Stosowanie soczewek kontaktowych jest dodatkowym czynnikiem ryzyka zapalenia rogówki i wrzodziejącego zapalenia rogówki. Chorzy z objawami wskazującymi na zapalenie rogówki, takimi jak zaostrzenie lub nasilenie zapalenia oka, łzawienia, wrażliwości na światło, niewyraźnego widzenia, bólu albo zaczerwienienia oka, powinni zostać skierowani do okulisty. W przypadku potwierdzenia zapalenia rogówki leczenie należy czasowo lub całkowicie przerwać, starannie oceniając korzyści i ryzyko wynikające z kontynuowania leczenia.

Osoby po 65. rż.
U chorych po 65. rż. zgłaszano więcej przypadków ciężkich działań niepożądanych po stosowaniu panitumumabu w skojarzeniu ze schematem FOLFIRI lub FOLFOX niż w przypadku samej chemioterapii.

Niewydolność nerek i/lub wątroby, osoby do 18. rż.
Nie określono skuteczności i bezpieczeństwa stosowania u osób z niewydolnością nerek lub wątroby oraz u osób do 18. rż.

Droga podania
Nie podawać w szybkim wstrzyknięciu i.v. lub w bolusie.
Nie mieszać leku z innymi preparatami; przed podaniem panitumumabu i po jego podaniu przepłukać linię infuzyjną 0,9% roztw. NaCl.

Dodatkowe składniki preparatu
Preparat zawiera sód w ilości 3,45 mg/ml (0,15 mmol/ml).

Interakcje - Panitumumab

Irynotekan, fluorouracyl, leukoworyna, bewacyzumab
Panitumumabu nie należy podawać ze schematami chemioterapeutycznymi zawierającymi irynotekan, fluorouracyl i leukoworynę (IFL) lub bewacyzumab. Skojarzone stosowanie panitumumabu ze schematem IFL powodowało występowanie ciężkich biegunek. Podczas równoległego stosowania panitumumabu ze schematami zawierającymi bewacyzumab obserwowano większą częstość występowania zatorów tętnicy płucnej, zakażeń, biegunki, zaburzeń równowagi elektrolitowej, nudności, wymiotów i odwodnienia oraz zwiększoną liczbę zgonów.

Oksaliplatyna
Nie stosować w skojarzeniu z oksaliplatyną u chorych na raka jelita grubego z przerzutami i mutacją genu KRAS lub gdy status genu KRAS jest nieznany – krótszy czas przeżycia całkowity oraz bez progresji choroby.

Działania niepożądane - Panitumumab

Najczęściej występują reakcje skórne (93%): zwykle wysypka i trądzikopodobne zapalenie skóry o nasileniu łagodnym lub umiarkowanym; u 34% pacjentów zgłaszano ciężkie reakcje skórne, u <1% – reakcje skórne zagrażające życiu.

Ponadto bardzo często występują: biegunka, nudności, wymioty, ból w jamie brzusznej, zapalenie jamy ustnej, zaparcia, rumień, świąd, suchość lub pęknięcia skóry, trądzik, łysienie, zanokcica, niedokrwistość, hipokaliemia, jadłowstręt, hipomagnezemia, bezsenność, zapalenie spojówek, duszność, kaszel, ból pleców, uczucie zmęczenia, gorączka, osłabienie, zapalenie błony śluzowej, obrzęk obwodowy, zmniejszenie masy ciała.

Często: wysypka krostkowa, zapalenie tkanki łącznej, zapalenie mieszków włosowych, zakażenia miejscowe, leukopenia, nadwrażliwość, hipokalcemia, odwodnienie, hiperglikemia, hipofosfatemia, niepokój, zawroty głowy, ból głowy, zapalenie spojówek, nadmierny wzrost rzęs, wzmożone łzawienie, przekrwienie oczu, suchość spojówek, świąd oczu, podrażnienie oka, częstoskurcz, zakrzepica żył głębokich, niedociśnienie tętnicze, nadciśnienie tętnicze, zaczerwienienie skóry twarzy, zator tętnicy płucnej, krwawienie z nosa, suchość w jamie ustnej, niestrawność, aftowe zapalenie jamy ustnej, zapalenie warg, choroba refluksowa przełyku, krwawienia z odbytu, zespół dłoniowo-podeszwowy, owrzodzenie skóry, strup, nadmierne owłosienie, łamliwość paznokci, zaburzenia w obrębie paznokci, ból kończyn, ból w klatce piersiowej, dreszcze.

Niezbyt często: zakażenie oka, podrażnienie powiek, zakażenie powiek, zapalenie rogówki, sinica, skurcz oskrzeli, suchość błony śluzowej nosa, popękane usta, obrzęk naczynioruchowy, hirsutyzm, wrastające paznokcie, oddzielanie się płytki paznokciowej, reakcje na wlew (dreszcze, gorączka, duszność). Rzadko: reakcje anafilaktyczne, wrzodziejące zapalenie rogówki, martwica skóry.

Po wprowadzeniu do obrotu stwierdzano przypadki śródmiąższowej choroby płuc.

Przedawkowanie
W przypadku przedawkowania (ok. 12 mg/kg mc.) obserwowano zmiany skórne, biegunkę, odwodnienie i uczucie zmęczenia.

Ciąża i laktacja - Panitumumab

Kategoria C. Lek wykazuje toksyczność względem płodu, nie wiadomo, czy przenika do pokarmu kobiecego. Lek może wpływać na płodność kobiet. Nie stosować w ciąży i okresie karmienia piersią. Kobiety w wieku rozrodczym powinny stosować skuteczne metody antykoncepcji podczas leczenia i przez 2 mies. po jego zakończeniu.

Nie należy karmić piersią podczas stosowania panitumumabu i przez 2 mies. po zakończeniu leczenia.

Dawkowanie - Panitumumab

I.v. 6 mg/kg mc. co 2 tyg. we wlewie trwającym ok. 60 min. W przypadku dobrej tolerancji pierwszego wlewu, kolejne można podawać przez 30–60 min. Dawki przekraczające 1000 mg należy podawać w ciągu 90 min. Przed podaniem lek należy rozcieńczyć 0,9% roztw. NaCl tak, aby stężenie nie przekraczało 10 mg/ml. Wlew wykonać za pomocą pompy infuzyjnej, przy użyciu wbudowanych filtrów o małej zdolności wiązania białka i średnicy porów 0,2–0,22 µm.

U chorych w wieku podeszłym nie ma potrzeby modyfikacji dawek.

W razie wystąpienia u chorych ciężkich reakcji skórnych ≥3. stopnia lub jeżeli reakcja skórna uznana zostanie za niemożliwą do tolerowania, należy wstrzymać podanie 1–2 dawek leku do czasu, gdy reakcja skórna ulegnie poprawie <3. stopnia, a następnie: wznowić leczenie pełną dawką początkową – w przypadku 1. epizodu zmian skórnych, 80% dawki początkowej – w przypadku 2. epizodu lub 60% dawki początkowej – po wystąpieniu 3. epizodu; jeśli reakcja skórna nie ulegnie poprawie po czasowym zaprzestaniu podawania leku lub wystąpi po raz 4. lek należy odstawić.

Uwagi dla Panitumumab

W razie wystąpienia działań niepożądanych dotyczących wzroku, zdolności koncentracji i/lub szybkości reakcji należy odstąpić od prowadzenia pojazdów oraz obsługiwania urządzeń mechanicznych do czasu ustąpienia objawów.Warunki przechowywania
Przechowywać w temp. 2–8°C. SmPC Vectibix 01.2013/07.2013 Nie zamrażać. SmPC Vectibix 01.2013/07.2013 Przygotowany do podania roztwór powstały po rozcieńczeniu leku w 0,9% roztw. NaCl jest stabilny przez 24 h w temp. 2–8°C; ze względu na możliwość rozwoju drobnoustrojów nie zaleca się podawania roztworu przechowywanego dłużej niż 24 h.

Przeczytaj też artykuły

• Rak jelita grubego

Preparaty na rynku polskim zawierające panitumumab