×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Noradrenalina

lek. Kornel Gajewski
Oddział Anestezjologii i Intensywnej Terapii
SP CSK im. prof. K. Gibińskiego SUM w Katowicach

Co to jest noradrenalina?

Noradrenalina to hormon z grupy katecholamin, do której należą również adrenalinadopamina. Wydzielana jest przede wszystkim w komórkach rdzenia nadnerczy pod wpływem stresu oraz w ośrodkowym układzie nerwowym. Noradrenalina działa na receptory adrenergiczne, wywierając wielokierunkowe działanie na różne układy organizmu człowieka. Powoduje wzrost ciśnienia tętniczego wskutek skurczu mięśniówki naczyń krwionośnych, uwalnianie wolnych kwasów tłuszczowych z komórek tłuszczowych, rozpad glikogenu (substancji zapasowej), rozkurcz oskrzeli, hamowanie perystaltyki jelit.

Obecna jest w surowicy krwi, jest wydalana z moczem w postaci niezmienionej oraz w postaci metabolitów.

Jakie są wskazania do badania noradrenaliny?

Badania noradrenaliny nie wykonuje się rutynowo. Przeważnie jej oznaczanie przeprowadzane jest wspólnie z pozostałymi katecholaminami. Wskazania do badania noradrenaliny i innych katecholamin:

  • potwierdzenie lub wykluczenie guza chromochłonnego nadnerczy, podejrzewanego w przypadku objawów, takich jak:
    - napadowe nadciśnienie tętnicze, rzadziej utrwalone
    - bóle głowy
    - zlewne poty
    - bladość skóry
    - hipotensja ortostatyczna, czyli nagły spadek ciśnienia tętniczego po pionizacji, czyli zmianie pozycji ciała z leżącej na stojącą
    - dolegliwości bólowe w obrębie jamy brzusznej, nudności, wymioty, zaparcia
    - niewyjaśniona utrata masy ciała
    -zaburzenia rytmu serca
  • podejrzenie obecności nerwiaka zarodkowego (neuroblastoma), przede wszystkim u dzieci:
    - ból brzucha, klatki piersiowej, pleców, kości
    - bezbolesne guzki podskórne
    - niewyjaśniona utrata masy ciała
    - kaszel, duszność
    - stany podgorączkowe
  • ocena skuteczności leczenia guza chromochłonnego nadnerczy, ocena nawrotów
  • ocena wydzielania katecholamin w guzach neuroendokrynnych, guzach nadnerczy
  • u osób z silnie obciążonym wywiadem rodzinnym w kierunku guza chromochłonnego
  • ocena pacjentów z dysfunkcjami w obrębie autonomicznego układu nerwowego, z neuropatią autonomiczną.

Jak przebiega badanie noradrenaliny?

Stężenie noradrenaliny ocenia się w surowicy krwi lub w dobowej zbiórce moczu. W przypadku badania krwi wystarczy pobranie próbki, najczęściej z żyły łokciowej.

Dobowa zbiórka moczu polega na oddawaniu moczu przez całą dobę do specjalnie przygotowanego zbiornika (zebrany już mocz w ciągu dnia przechowywany jest w chłodziarce). Następnie zgromadzony mocz jest mieszany i pobraną próbkę przekazuje się do badania.

Jak przygotować się do badania noradrenaliny?

Pacjent do badania noradrenaliny we krwi powinien zgłosić się na czczo (odstęp od ostatniego posiłku ok. 8 godz.). Stężenie katecholamin (w tym noradrenaliny) zależy od przyjmowanych leków, stresu oraz diety. W przypadku przeprowadzania dobowej zbiórki moczu oraz przed badaniem krwi należy najlepiej na kilka dni ograniczyć pokarmy, takie jak:

  • kawa, herbata, czekolada, kakao – zawierające kofeinę
  • banany, orzechy, awokado, ser żółty, czerwone wino – bogate w tzw. tyrozynę, czyli aminokwas, z którego powstaje m.in. noradrenalina
  • owoce cytrusowe, wanilia.

Należy powstrzymać się również od spożywania alkoholu i palenia papierosów. W przypadku leków wpływających na stężenie katecholamin, konieczna jest konsultacja z lekarzem i wspólna analiza przyjmowanych farmaceutyków.

Leki i substancje mogące przyczynić się do wzrostu lub zmniejszenia stężenia katecholamin:

  • acetaminofen
  • aminofilina
  • buspiron
  • blokery kanałów wapniowych
  • fenotiazyny
  • gazy anestetyczne, np. halotan
  • inhibitory MAO
  • klonidyna
  • L-dopa, metylodopa
  • pseudoefedryna
  • rezerpina
  • trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne.

Jakie są przeciwwskazania do badania noradrenaliny?

Nie ma przeciwwskazań do badania noradrenaliny we krwi i moczu.

Interpretacja wyników badania noradrenaliny

Noma stężenia noradrenaliny we krwi: pozycja leżąca 70–750 pg/ml, pozycja stojąca 200–1700 pg/ml

Norma stężenia noradrenaliny w moczu: 15–80 µg/dobę (89–473 nmol/dobę)

Przedstawione normy mają charakter orientacyjny, należy kierować się normami przedstawionymi przez laboratorium wykonujące poszczególne badanie. Na wynik badania katecholamin mają wpływ przyjmowane leki, dieta oraz stres, dlatego nieprawidłowe wyniki są dokładnie analizowane przez lekarza pod kątem czynników mogących zaburzyć oznaczenie. Często wykonuje się oznaczenie powtórne w celu potwierdzenia nieprawidłowych wyników.

Przyczyny zwiększenia stężenia noradrenaliny w moczu i krwi obwodowej:

  • guz chromochłonny (ale jego lokalizacji nadnerczowej lub pozanadnerczowej czy rozmiaru nie można określić na podstawie stężenia katecholamin)
  • neuroblastoma
  • nadczynność tarczycy
  • stres
  • przyjmowane leki i pokarmy.

Przyczyny zmniejszenia stężenia noradrenaliny w moczu i krwi obwodowej:

  • zaburzenia autonomiczne
  • neuropatia autonomiczna
  • przyjmowane leki i pokarmy.

20.09.2017
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta